Een einde voor het conflict in de Rode Zee is nog niet in zicht. Houthi-rebellen blijven aanvallen uitvoeren en een Amerikaans-Britse coalitie, met steun van Nederland, bestrijdt die. Maar hoe verdedig je überhaupt een zee?
Dat ga je horen in deze extra aflevering van De Strateeg van:
– Annet Koster, directeur van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders.
– Paul van Hooft, strategisch analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.
De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2023/07/De-Strateeg-BNR-HCSS-website-banner.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-02-05 09:09:392024-02-05 09:09:41Strategische Vragen | De Strateeg: Hoe verdedig je een zee?
The only thing that doesn’t change is change itself. Even so, the transformation of the global landscape demonstrates that we are in an era of changes that are fundamental. Frank Bekkers, the programme director of The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) discusses the implications for the Netherlands, and specifically the Royal Netherlands Navy, in the wider context of safeguarding national sovereignty through European autonomy.
“The dominance of the West on the world stage is declining. For years, we have been able to rely on multilateral institutions such as the International Monetary Fund, the United Nations and the World Bank, certainly when it comes to prosperity and well-being. It is clear to see how that paradigm is under pressure. The East is on the rise, but so is the Global South. China is the leading voice calling for more influence in these institutions, which are thought to be too subservient to the interests of the West. And if that influence isn’t granted, countries set up their own institutions, as in the case of China recently with the announcement of the expansion of the BRICS countries as a counterpart to the Western-oriented G7.
The intensity of the power struggle between the United States and China is all too clear. Processes of this kind often lead to war, but we can’t really afford to go down that road. We are in a climate crisis that requires us to work together globally to address the problems. The same goes for migration, and the distribution of resources and prosperity. We really need a new world order for our overarching problems.”
Chips and 6G
“At the same time, you can see the West thinking about ‘de-risking’. How can we disconnect, or at least become more independent of production in, for example, China, and energy from Russia. That means not only commodities but also technology such as chips, 5G/6G and AI. A form of regionalisation is emerging, even though globalization will not come to a halt. In an increasingly unsettled world, ensuring that the sea lines of communication remain open and secure is even more important. Which explains why Dutch Defence Minister Ollongren has announced that the Royal Netherlands Navy will from now on undertake a mission to the East every two years.
“We need to get our own defence up to scratch: to stand on our own two feet.”
Frank Bekkers
For Europe, this ‘de-risking’ applies not only to Asia but also to the United States, and specifically to our defence arrangements. We can’t continue to rely on the US to protect Europe indefinitely. We need to get our own defence up to scratch, to stand on our own two feet. This applies to all aspects of modern warfare, including our own doctrine, networks and communication systems based on our own satellites and the like. We can only do that if Europe works together. The costs are too high for individual countries – even France and Germany. You can only continue to safeguard national sovereignty in a context of European autonomy. And if that European autonomy is not based on its own defence, a powerful European pillar as part of NATO, is meaningless.”
Naval conglomerates
“I don’t think that means one big European army. We will have national units acting in a coordinated way as part of a European network, following the example of NATO. Dutch Army brigades operating as part of German divisions are a good example. The European defence industry will have to keep up. Eventually, two or three major European naval conglomerates will be left over. As the Netherlands, you want to participate in that process from a position of strength. That means continuing to look after your OEMs and capabilities in that area.
Moving on from that, collaboration on the development and construction of platforms for defence will be indispensable. As in naval construction. Stand-alone vessels are less relevant. It’s all about operating in a network. Interoperability is crucial in that respect. Moreover, there has to be a focus on economies of scale and innovative capacity. In terms of cost, it’s simply much more efficient to build larger series. And one way of building up innovative capacity is to incorporate civilian technological developments in military applications, and vice-versa. It should be pointed out that Damen’s success is also based in part on that principle.”
Brainport Eindhoven
“More funding is becoming available for defence in the Netherlands. That is a good development, and the Royal Netherlands Navy will also benefit. The workforce will not increase but there will be more investment in technology. An important development in this regard is digitalisation. And that doesn’t mean replacing systems during a Mid-Life Update. Virtually continuous updates to software and systems will also be needed: ‘technology insertion’. The functionality of military systems is also increasingly determined by software. And software can be updated relatively easily and remotely if necessary. In this regard, I expect new parties on board vessels to become increasingly important. The Silicon Valley-like companies or, in Dutch terms, Brainport Eindhoven. Accordingly, more continuous support will be required from builders like Damen, eventually resulting in a sort of ‘ship-as-a-service’ partnership.
“Stand-alone vessels are less relevant. It’s all about operating in a network.”
Frank Bekkers
As far as the vessels of the Royal Netherlands Navy are concerned, autonomous and underwater are the keywords. Autonomy is already emerging in mine countermeasures vessels. A mother ship equipped with multiple, small, mostly unmanned, drones. This is the future for all platforms. The balance between surface and underwater is shifting in the process. Thanks to the presence of sensors everywhere, including in space, surface vessels can always be detected and targeted with precision weapons at long range. That means that operations in conflict zones are becoming very high risk. So, there will be more underwater operations. The frigate of the future may well be a civilian mothership or a submarine with large numbers of satellite drones.”
Richard Keulen, Director of Corporate Strategy and Innovation at Damen Naval, shares his thinking about Frank Bekkers’ analysis. “The insights presented by Frank Bekkers are confirmation for Damen Naval that we are following the right course. In part because of our strategic relationship with the defence sector, which is allowing us to anticipate some of the trends mentioned.
Our involvement in the Anti-Submarine Warfare Frigates (ASWF) programme has brought us back to building national, complex naval vessels. After all, it had been a long time since the Dutch Ministry of Defence had placed a frigate replacement order: the defence budget had been cut for years. Fortunately, we can now get to work with Defence again to build these modern frigates.”
Genuine combat vessel
“The new frigate is a genuine combat vessel. With a wide range of Dutch companies, we are in the lead for the construction of this complex naval vessel, working together on the details of the developments described by HCSS. In addition, our early involvement in innovation initiatives, such as Dutch Naval Design at the national level, and the European Defence Fund at the European level, has given us a clear direction. First of all to identify focus areas for Research, Development & Innovation (RD&I). But also for strategic planning relating to upcoming projects, particularly given the extensive plans to replace ships in almost the entire Royal Netherlands Navy over the next fifteen years.
In these times of escalating tensions and increasing security concerns, including at sea, it is reassuring for us to be involved in the discussion of these developments from our position as a national naval OEM. We believe that this discussion is also essential for the selection of the submarines of the future. We fully respect the decision-making process and considerations of our government, but we are also ready, with Saab and numerous Dutch companies, to shape the National Naval Construction Brainport.”
Self-sufficient development and integration capability
“It is logical for us, as the Dutch naval construction cluster, to play a leading role here. After all, we are still the only defence sector in which the Netherlands has self-sufficient development and integration capability. That means we continue to be relevant at the European level as well.”
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2024/02/Damen-Magazine-Frank-Bekkers-submarines-navy-1.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-02-02 15:10:302024-02-02 15:10:31Frank Bekkers | “Stand-alone vessels are less relevant. It’s all about operating in a network.”
Militairen en experts proberen u al een tijdje wakker te schudden. Navo-admiraal Rob Bauer vindt dat we klaar moeten zijn voor het onverwachte. Hij adviseert voldoende drinkwater, een zaklamp en een radio op batterijen in huis te hebben. Voor zover ik het kon waarnemen waren de reacties schouderophalend: zo snel staan de Russen toch niet aan de Noordzee. Dat laatste klopt, maar met een goed gerichte cyberaanval ligt Nederland plat. Daarom mijn advies: haal ook wat cash in huis, want pinnen kan dan niet meer.
Een andere Navo-generaal, Alexander Sollfrank, waarschuwt dat we in geval van een conflict met Rusland rekening moeten houden met raketten die op ons worden afgeschoten. Lijkt mij logisch.
In heel Europa neemt de nervositeit toe, nu Donald Trump op koers ligt in de strijd om de Republikeinse nominatie. De volgende stap, opnieuw het presidentschap van Amerika, komt akelig dichtbij. Trump is geen fan van de Navo. Hij hoeft de organisatie niet eens op te blazen. Als opperbevelhebber kan hij weigeren zijn troepen voor de verdediging van de Europese bondgenoten in te zetten. Voor Poetin kan dit het signaal zijn om door te pakken en de Baltische Staten binnen te vallen.
Die sidderen nu al. Onlangs hoorde ik in Vilnius een ex-president van een van die landen zeggen dat in dat geval artikel-5 van het Navo-verdrag niet hardgemaakt zou kunnen worden. Bondgenoten moeten de Baltische Staten te hulp schieten in het geval van een grote aanval. Een aanval op één, is een aanval op allen. Maar het is de vraag of de bondgenoten dat durven en kunnen.
Zo’n vaart zal het toch niet lopen?
De Duitse minister van defensie Pistorius was duidelijk. Duitsland is niet voorbereid op een dergelijke aanval. Hij wil een diepgaand nationaal debat over de toekomst van defensie. Wat hij feitelijk zei, is dat Duitsland vanwege de zwakke defensie in geval van een Russische aanval te veel op Amerikaanse, Franse of Britse kernwapens moet vertrouwen. Want hoe zwakker de conventionele defensie, hoe lager de drempel voor de inzet van die wapens. Ook op deze Koude Oorlogslogica wordt schouderophalend gereageerd. Kernwapens? Ach, zo’n vaart zal het toch niet lopen?
Intussen is Poetin bezig de boel verder op te stoken. Hij vindt dat hij al in oorlog is met een Navo die in de ban is van nazi-ideologie. Voor het heil van de wereld zal Poetin hiertegen moeten optreden, zei hij tijdens de tachtigste verjaardag van de slag om Leningrad.
Binnenlandse problemen gaan voor
Wat te doen? Nieuwssite Politico merkte op dat de defensie-industrie onder deze omstandigheden snel zijn productie verhoogt, behalve in Europa. Hier bakkeleien we eindeloos over procedures, geld en aanbestedingen. Verandering begint bij de nationale politiek. Maar het kost moeite om veiligheid op de agenda van dit verwende en klagende continent te krijgen. En Nederland is verwikkeld in een kabinetsformatie, waardoor er niets gebeurt. Binnenlandse problemen gaan bovendien voor.
Van politici als Geert Wilders hoef je weinig te verwachten, want die heeft zich vriendelijk over Poetin uitgelaten en wil af van hulp aan Oekraïne. Krijgt hij zijn zin, dan helpt dat Rusland en komt Russische agressie tegen de Navo weer een stap dichterbij.
Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen.Lees zijn columns hier terug.
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/rob-de-wijk-1.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-02-02 08:29:582024-02-02 08:34:43Column Rob de Wijk: Haal maar vast wat cash in huis, in geval van een Russische cyberaanval
The Russian invasion of Ukraine in February 2022 has led to a paradigm shift in the realm of European security and defence. It triggered an unprecedented wave of defence investments throughout Europe. Ironically, Putin thereby set in motion something that consecutive American presidents could not accomplish: raising defence budgets so that European countries would bear a greater share of the financial burden of Europe’s defence.
One of the most remarkable announcements was the Zeitenwende speech by the German Bundeskanzler Olaf Scholz on 27 February 2022. Russia’s invasion of Ukraine represented a watershed moment in post-Second World War European history and, in response, Scholz announced that Germany would invest an additional € 100 billion in defence. The question, however, remains whether this announcement would lead to an actual turnaround in German security and defence policy and whether the investments will have a structural or temporal nature. Moreover, one may ask which output will be realised with the extra money available.
In a similar vein, the question arises what the implications of Germany’s Zeitenwende are for defence cooperation between Germany and its partners. This applies in particular to the Netherlands, considering the far-reaching integration between the German and Dutch land forces. Germany and the Netherlands have a decades-long history of defence cooperation, bilaterally as well as in NATO and EU operations.
This joint report by the Clingendael Institute and HCSS addresses the potential consequences of the German Zeitenwende for Germany’s role in European security, and more specifically for the German-Dutch defence cooperation.
Authors: Dick Zandee and Davis Ellison, with contributions by Frank Bekkers, Björn de Heer, Ton van Loon and Adája Stoetman.
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2024/01/Zeitenwende-Germany-Dutch-Clingendael-HCSS.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-01-31 14:01:002024-01-31 14:53:43New report | Germany’s Zeitenwende and the consequences for German-Dutch defence cooperation
How much longer? When and how will the Ukraine war end? There are numerous studies on the topic of “War Termination”. The Neue Zürcher Zeitung (NZZ) looked at them and, with the help of HCSS expert Tim Sweijs, applied them to the Ukraine war in this explainer video.
Es gibt zahlreiche Studien zum Thema «War Termination». Wir haben sie uns angeschaut und wenden sie mit der Hilfe des Experten Tim Sweijs im Video auf den Ukraine-Krieg an.
So sahen die Fronten im Ukraine-Krieg im Januar 2023 aus. Und so im Januar 2024 – also genau ein Jahr später. So wirklich viel scheint sich nicht geändert zu haben in den letzten Monaten. Und nach bald zwei Jahren Krieg frage ich mich: Wie lange eigentlich noch?
Eine magische Kristallkugel, die uns das sagen kann, habe ich leider nicht, aber dafür Statistiken und Studien, die uns helfen können, eine Antwort zu finden.
Zwei Jahre und fünf Monate. So lange dauert ein Krieg im Durchschnitt. Und klar: Man kann nicht alle Kriege in einen Topf werfen, dafür sind sie viel zu unterschiedlich. Aber man kann sich zum Beispiel anschauen, wie Kriege in der Vergangenheit aufgehört haben. Es gibt ja genug Beispiele.
Genau das machen Wissenschafterinnen und Wissenschafter, die auf dem Gebiet der «War Termination» forschen. Zum Beispiel Tim Sweijs:
Tim Sweijs: Zusammen mit einem Kollegen habe ich mir das Ende von Kriegen in der Vergangenheit angeschaut.
Tim Sweijs ist Kriegsforscher in einem niederländischen Think-Tank.
Tim Sweijs: Wir fanden fünf Faktoren, die grundsätzlich beeinflussen, wie ein Krieg endet.
Okay, dann schauen wir uns diese fünf Faktoren mal genauer an.
Der erste Faktor, der beeinflusst, ob ein Krieg endet oder nicht, ist die Gewinnaussicht – also ob die jeweilige Kriegspartei glaubt, ihre Ziele noch erreichen zu können.
Tim Sweijs: Solange die politische Führung glaubt, dass es intakte Gewinnchancen gibt, wird sie den Krieg womöglich weiterführen.
Oder umgekehrt: Je geringer die Chancen, die sich eine Partei auf einen Sieg ausmalt, desto eher kommt es zu einem Kriegsende.
Ein Beispiel hierfür wäre der Kosovo-Krieg. Als die Nato 1999 interveniert, schrumpfen die Gewinnaussichten für Jugoslawien. Und bald darauf zieht das Land seine Streitkräfte aus Kosovo zurück.
Im derzeitigen Krieg in der Ukraine sind die Machtverhältnisse weniger eindeutig. Zu Beginn der Invasion im Februar 2022 wollte Wladimir Putin die ukrainische Regierung absetzen und wahrscheinlich die gesamte Ukraine besetzen. Aber inzwischen geht es ihm vermutlich vor allem darum, die Ukraine zu schwächen und die eroberten Gebiete im Osten und Süden zu sichern – zumindest kurz- und mittelfristig.
Tim Sweijs: Er glaubt immer noch, dass er den Kampfeswillen der Ukraine brechen und die westliche Unterstützung schwächen kann.
Es sieht also aus, als würde sich Russland zumindest noch «mittelhohe» Gewinnchancen ausrechnen.
Auf der ukrainischen Seite sieht das durchzogener aus. Der ukrainische Präsident Wolodimir Selenski hat bereits 2022 einen sogenannten 10-Punkte-Plan vorgestellt. Dieser sieht unter anderem vor, dass Russland seine Truppen aus der Ukraine abzieht und die territoriale Integrität der Ukraine vollständig wiederherstellt. Aber im Moment scheint es nicht so, als würde Russland diese Forderungen demnächst erfüllen.
Tim Sweijs: Aber wenn wir uns die Mitteilungen von Präsident Selenski anschauen, sehen wir: Er ist immer noch entschlossen weiterzukämpfen, entschlossen zu gewinnen.
Das bedeutet, dass sich auch die Ukraine zumindest «mittelhohe» Chancen auf einen Sieg ausrechnet.
Ein weiterer wichtiger Punkt, wenn es darum geht, ob ein Krieg aufhört oder nicht: die Kosten. Je höher die Kosten, desto eher steht ein Kriegsende bevor. Dabei geht es einerseits natürlich um die finanziellen Kosten – also die Ausgaben für das Militär und die Folgen für die einheimische Wirtschaft. Aber es geht auch um die humanitären Kosten – die Toten, die Verletzten, die Vertriebenen.
Ein anschauliches Beispiel dafür ist der Koreakrieg. Innerhalb von nur gerade drei Jahren werden fast alle grossen Städte zerstört – es sterben mehr als 3 Millionen Zivilistinnen und Zivilisten. Diese enormen Verluste sind ein Grund dafür, warum der Krieg nach drei Jahren vorbei ist.
Auch im Ukraine-Krieg sind die Kosten hoch. So gehen etwa US-Geheimdienste davon aus, dass Russland bereits über 300 000 tote oder verwundete Soldaten zu beklagen hat.
Tim Sweijs: 300 000 ist viel. Aber Russland hat eine grosse Bevölkerung. Was Personal angeht, hat Russland also weiterhin genügend, wie es scheint.
Auch militärisch investiert Russland viel Geld – zum Beispiel in die einheimische Rüstungsindustrie. Das heisst: Insgesamt sind die Kosten auf der russischen Seite zwar durchaus beträchtlich, aber nicht so hoch, dass sie das Land wirklich in die Knie zwingen.
Auf der ukrainischen Seite sind die Kosten enorm. Schätzungen gehen von etwa 200 000 Toten und Verwundeten aus. Ganz zu schweigen von den finanziellen und militärischen Kosten – die die Ukraine alleine kaum stemmen könnte.
Tim Sweijs: In den letzten knapp zwei Jahren hat sie umfangreiche Materiallieferungen des Westens erhalten. Und solange der Westen sie weiterhin unterstützt, sollte sie durchhalten können.
Auf der ukrainischen Seite sind die Kosten also hoch – auch wenn die Ukraine diese Kosten nicht alleine tragen muss.
Der dritte Punkt, der eine Rolle spielt: externer Druck. Drittländer können Druck auf die Kriegsparteien ausüben, indem sie zum Beispiel vermitteln, Sanktionen aussprechen oder direkt in den Konflikt eingreifen. Je grösser der externe Druck, desto eher findet der Konflikt ein baldiges Ende.
Ein gutes Beispiel dafür ist der Golfkrieg. Die USA, Grossbritannien, Frankreich und weitere Verbündete ergreifen Partei für Kuwait und greifen militärisch direkt in den Konflikt ein. Daraufhin kommt es ziemlich bald zu einem Waffenstillstand.
Anders ist die Situation momentan für Russland:
Tim Sweijs: Der internationale Druck hält sich also in Grenzen. Ja klar, der Westen hat enormen Druck auf Russland ausgeübt, aber andere Länder handeln weiterhin mit Russland, kümmern sich um die politischen Beziehungen, ohne dabei den Krieg zu verurteilen.
Der internationale Druck auf Russland ist momentan also eher gering. Die Ukraine hat vor allem zu Beginn des Kriegs viel finanzielle und militärische Unterstützung erhalten.
Tim Sweijs: Gleichzeitig sehen wir aber auch, dass in den letzten Monaten die Menge an finanzieller und materieller Hilfe an die Ukraine heruntergegangen ist. Und dann ist auch unklar, was nach den Wahlen in den USA im November dieses Jahres passieren wird. Was es für die Unterstützung für die Ukraine bedeuten würde, wenn Trump gewinnen sollte . . .
Das bedeutet: Momentan ist der internationale Druck auf die Ukraine, ihr Land oder ihre Autonomie abzutreten, noch tief. Doch das könnte sich bald ändern.
Der vierte Punkt ist der interne Druck: also die Meinung der breiten Öffentlichkeit im eigenen Land, die Pläne der militärischen Elite sowie das politische Standing der Regierung.
Ist zwar schon lange her, aber ein gutes Beispiel dafür findet man im Ersten Weltkrieg. Da ist die Unzufriedenheit in der deutschen Bevölkerung und teilweise auch im Militär so gross, dass der Kaiser schliesslich abdanken muss und ein Waffenstillstand ausgehandelt wird.
In Russland scheint das derzeit ganz anders zu sein:
Tim Sweijs: Es ist natürlich schwierig, einen Einblick in den Kreml zu bekommen. Wir wissen nicht, was hinter den Mauern des Kremls passiert. Aber es scheint, als wäre Putins Position sicher.
Der interne Druck auf Wladimir Putin ist also – soweit wir das von aussen beurteilen können – eher gering. Ähnlich sieht das auf der ukrainische Seite für Selenski aus – aber:
Tim Sweijs: Es gibt erste Anzeichen von Rissen in der Selenski-Regierung. Und es gibt auch Unstimmigkeiten zwischen dem Militär und der Zivilbevölkerung, was den Krieg angeht.
Im Grossen und Ganzen ist der interne Druck aber auch hier eher gering.
Der letzte Punkt, den wir uns angeschaut haben, sind positive Anreize.
Tim Sweijs: Damit eine politische Führung einen Krieg beendet, braucht sie positive Anreize. Und dieser Nutzen muss auch in der Zukunft noch garantiert und vorteilhaft sein.
Das heisst zum Beispiel auch, dass die Kriegsparteien darauf vertrauen können müssen, dass der Konflikt nach dem Ende der Kampfhandlungen nicht gleich wieder eskaliert.
Ein mögliches Beispiel dafür wäre das Ende des Zweiten Weltkriegs. Als Deutschland und Japan 1945 kapitulieren, können sie davon ausgehen, dass der Krieg nicht bald wieder von vorne beginnt.
Und klar, die gegenwärtige Situation in der Ukraine ist nur schwer vergleichbar mit dem Zweiten Weltkrieg. Aber auch hier wird zum Beispiel Putin etwas vorweisen wollen, wenn der Krieg vorüber ist:
Tim Sweijs: Er wird nicht nach Jahren des Krieges ohne sichtbare Gewinne aufgeben.
Eine Möglichkeit wäre dabei noch, dass die russischen Staatsmedien etwas als Sieg verkaufen, was eigentlich gar keiner ist.
Tim Sweijs: Wenn das passieren würde, müssen wir davon ausgehen, dass die Kreml-Spinner anfangen, dieses Narrativ zu verbreiten. Bis jetzt haben wir aber keine Anzeichen dafür gesehen.
Positive Anreize, den Krieg zu beenden – bisher also eher Fehlanzeige.
Auch auf der ukrainischen Seite:
Tim Sweijs: Für die Ukraine ist die Gewissheit also am wichtigsten, dass Russland nicht zurückkommen kann oder es eine Art bestätigte Sicherheitsgarantie des Westens gibt, also dass der Westen der Ukraine hilft, sich zu verteidigen, sollte Russland wieder einen Angriff starten.
Und solange die Ukraine keine solchen Sicherheiten hat – und das hat sie bisher eben nicht – würde ich die positiven Anreize auch eher als gering einstufen.
Okay, und was bedeutet das nun?
Die Analyse zeigt, dass es zum jetzigen Zeitpunkt kaum Faktoren gibt, die auf ein baldiges Kriegsende hinweisen. Vieles deutet darauf hin, dass Russland seine Mittel und Möglichkeiten noch lange nicht ausgeschöpft hat. Und dass Putin bereit ist, noch monate- oder sogar jahrelang weiterzukämpfen.
Die Ukraine hingegen muss sich auf die Möglichkeit einstellen, dass die Unterstützung nachlassen wird – auch wenn das nicht von einem Tag auf den anderen passieren dürfte.
Tim Sweijs: Ich erwarte, dass es ein langwieriger Konflikt sein wird, dessen Ende noch lange nicht in Sicht ist.
Natürlich haben wir jetzt in dieser kurzen Analyse vieles vereinfacht und weggelassen. Wir können auch nicht voraussagen, was als Nächstes passieren wird und wie und wann der Krieg endet. Zumal schon so mancher Konflikt eine unerwartete Wendung genommen hat.
Wir können aber sagen: Jene Faktoren, die aus Erfahrung kriegsentscheidend sein können, deuten darauf hin, dass der Ukraine-Krieg noch lange nicht vorbei ist.
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2024/01/NZZ-Tim-Sweijs-Wie-lange-denn-noch-Wann-und-wie-der-Ukraine-Krieg-enden-konnte.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-01-31 08:38:172024-01-31 08:38:18Tim Sweijs | Wie lange denn noch? Wann und wie der Ukraine-Krieg enden könnte
Het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) is een toonaangevend onderzoeksinstituut dat strategische ondersteuning biedt aan publieke en private organisaties. Op basis van onze analyses formuleren wij praktische strategische opties en vernieuwende adviezen over de gevolgen van de belangrijkste (mondiale) ontwikkelingen en de veiligheidsimplicaties daarvan, gebaseerd op een dieper begrip van onderliggende patronen. Met onze activiteiten en producten beogen wij bij te dragen aan een veilige, duurzame en rechtvaardige samenleving. HCSS is volledig onafhankelijk, werkt zelfstandig, veelal in multidisciplinaire teams én in samenwerking met haar netwerk van aangesloten experts.
Binnen ons strategisch onderzoek kijken wij meer specifiek naar onderwerpen zoals internationale en nationale veiligheid, opkomende technologieën, klimaatveiligheid, economische veiligheid, grondstoffen, de energietransitie, georganiseerde criminaliteit, en de bredere geopolitieke en geo-economische context. We voeren ons onderzoek uit op basis van diepe domein expertise, data-gedreven modellen en innovatieve analytische methoden.
Functieomschrijving
We breiden ons team uit met een analist op medior/senior niveau (tenminste 5 jaar relevante werkervaring) die beschikt over aantoonbare kennis op meerdere kennisdomeinen en excellente analytische vaardigheden. Wij zijn op zoek naar analisten die uitstekend gedijen in een dynamische projectorganisatie en een sterke interesse hebben in onderzoek, analyse en strategische beleidsadvisering.
We zijn in het bijzonder op zoek naar een ervaren collega met een goede, actuele kennis van en overzicht over het Nederlandse buitenlandbeleid en internationale veiligheid. Kandidaten hebben het vermogen om, vanuit die kennisbasis, foresight studies te verrichten en toekomstgerichte beleidsoplossingen te ontwikkelen in de context van een snel veranderende veiligheidsomgeving.
Kandidaten zijn ervaren schrijvers die de verantwoordelijkheid op zich kunnen nemen voor het opstellen van korte beleidsnota’s tot volwaardige studies. Daarnaast beschikken ze over uitstekende presentatie- en communicatievaardigheden, zowel ten behoeve van een breed publiek als voor beleidsmakers, raden van bestuur, en bestuurders op topniveau.
Profiel kandidaat
Kandidaten moeten aan de volgende eisen voldoen en over de volgende competenties beschikken:
Academische kwalificaties – academische opleiding (PhD wenselijk) op relevante kennisgebieden zoals politieke wetenschappen, strategische studies, veiligheidsstudies, economie, sociologie, criminologie, bedrijfskunde of bestuurskunde.
Werkervaring – minimaal 5 jaar relevante werkervaring.
Onderzoeksinteresse – interesse in beleidsrelevant onderzoek en advies; kennis over het Nederlandse en internationale veiligheidsdomein, met accenten op defensie, buitenlandse zaken, economie, maatschappelijke veiligheid en politievraagstukken.
Interpersoonlijke vaardigheden – vermogen om in een omgeving met een internationale staf te werken. Sterke mondelinge en schriftelijke communicatieve vaardigheden.
Analytische en onderzoeksvaardigheden – vermogen om conceptueel en integratief denken te koppelen aan toegepaste politiek-bestuurlijke of beleidskwesties; kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksvaardigheden; leergierig en het vermogen om buiten de gebaande paden te denken; geïnteresseerd in het ontwikkelen en toepassen van moderne instrumenten en methoden voor beleidsanalyses.
Netwerken – aantoonbaar vermogen om te netwerken op het niveau van strategische besluitvormers en in staat vertrouwensrelaties te smeden met opdrachtgevers.
Arbeidsethos – resultaat- en kwaliteitsgericht; zelfgemotiveerd en in staat om zowel zelfstandig als in teams te werken; sterk gevoel van integriteit en verantwoordelijkheid; flexibel.
Leiderschap – ervaring in het leiden van multidisciplinaire projecten.
Taalvaardigheid – Vloeiend (moedertaal) Nederlands en (bijna native) Engels is vereist.
Salaris
HCSS biedt een competitief salarispakket.
Sollicitatieprocedure
Stuur je cv, motivatiebrief en een schrijfvoorbeeld vóór 5 februari 2024 naar info@hcss.nl
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2024/01/Vacature-Strategisch-analist-medior-senior-2024-1.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-01-31 08:00:002024-01-17 10:28:05Vacature: HCSS zoekt nieuwe Strategisch Analist op Medior/Senior niveau
How should Europe strengthen its engagement with the Indo-Pacific? While the continent is highly dependent on trade from the region, it has limited capabilities to protect its interests in the face of growing Sino-American competition. This new HCSS report by Paul van Hooft, Benedetta Girardi and Alisa Hoenig examines how European states can engage in the Indo-Pacific by deepening cooperation with regional powers.
The Indo-Pacific comprises many actors, which are positioned along key chokepoints and share geopolitical and geoeconomic interests in protecting crucial sea lines of communication with Europe. This report does two things to establish pathways for deeper European engagement with Indo-Pacific states:
Based on relevance for maritime security and political affinity with European countries, it assesses the suitability of regional states as partners. Besides the usual suspects Australia, Japan and South Korea, it identifies an “inbetweener” group of countries, with whom cooperation can be fruitful but is not guaranteed, and states with whom engagement is unlikely to yield beneficial results.
It then zooms in on the “inbetweeners” to determine pathways for deepening ties. By comparing bilateral relations between different European and Indo-Pacific states along security, trade and investment, and capacity-building and infrastructure, the authors identify relative strengths and weaknesses of European states. Finally, they also contrast Europe’s involvement with that of China and the United States.
Based on the analysis, the report recommends to strengthen European collaboration with more ambivalent Indo-Pacific states, with a focus on trade and investment and capacity-building in the short- to medium-term.
The research for and production of this report has been conducted within the PROGRESS research framework agreement. Responsibility for the contents and for the opinions expressed, rests solely with the authors and does not con
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2024/01/Getting-Them-On-Board-Indo-Pacific-GTC-1.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-01-30 08:10:002024-01-29 14:23:27New report | Partners and Avenues for European Engagement in Indo-Pacific Maritime Security
De kleine westerse coalitie die sinds 12 januari aanvallen uitvoert op Houthi-doelen heeft de situatie voor de Nederlandse zeescheepvaart ingrijpend veranderd, zegt Annet Koster, directeur van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR), in BNR’s De Strateeg. ‘We konden nog relatief goed doorvaren, maar voor alle scheepvaart met een Nederlandse link is die situatie sindsdien veranderd.’
Op 12 januari is een kleine coalitie, met Nederland als enige Europese deelnemer, aanvallen gaan uitvoeren op Houthi-doelen. Als direct gevolg daarvan zijn ook de Houthi’s op hun beurt de aanvallen op schepen met een Amerikaanse link gaan uitbreiden. Daarvóór zorgde de internationale Operatie Prosperity Guardian er nog voor dat heel veel raketten en drones uit de lucht konden worden gehaald, zegt Koster. ‘In combinatie met beveiliging aan boord kon dat een acceptabele zekerheid bieden op veiligheid.’
De aangewakkerde onrust in het Midden-Oosten werkt inmiddels ernstig door in de internationale handel en transportsector. Schepen mijden de Rode Zee als gevolg van de aanvallen van de Houthi-rebellen, die volgden op de oorlog in Gaza. Zeeroutes zijn daadwerkelijk gevaarlijker geworden, beaamt Paul van Hooft, strategisch analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). En dat baart zorgen. ‘Veiligheid is typisch iets waar je niet van bewust bent zolang je het hebt.’
Economie en onze dagelijkse levens
De zeescheepvaart is cruciaal voor het functioneren van de economie, maar ook van onze dagelijkse levens, benadrukt Koster. Het beeld dat mensen hebben van de zeescheepvaart komt lang niet altijd overeen met de werkelijkheid. Áls mensen al stilstaan bij het transport over zee, zien ze vooral enorme containerschepen voor zich. ‘Zelfs een groter percentage gaat niet in containers. Vaak denkt men dan direct aan eindproducten, maar het gaat ook om alle grondstoffen en halffabricaten, die meerdere keren de wereld over gaan.’
Enorme containerschepen
Al die decennia dat het principe van de vrijezeedoctrine Mare Liberum zorgvuldig werd nageleefd dreigen met de spanningen rond met name de Rode Zee teniet te worden gedaan, zegt Koster. Ze ziet dat niet-goedwillende staten heel goed doorhebben dat de zeescheepvaart een prachtige manier is om de boel te ontwrichten. ‘Dáár maak ik me zorgen over. Het is een ver-van-mijn-bedshow, maar intussen gaat 90 procent van alle transport over zee.’
Sinds afgelopen donderdag is er ook sprake van een Europese missie rond de Rode Zee, die enige orde in de chaos moet scheppen. Hoe die missie precies georganiseerd wordt maakt Annet Koster ‘als vertegenwoordiger van de zeescheepvaart’ niet uit. ‘Als de bescherming van de zeescheepvaart tegen raketaanvallen maar verder wordt verstevigd. Én er moet verdere doorvaartbeveiliging komen; dat zijn voor ons twee heel belangrijke punten.’
Gedurende de coronacrisis (‘never waste a good crisis’) was het al een enorme uitdaging om alle schepen aan de gang te houden, met name om ze de havens in te krijgen, zegt Koster. Nu gaat het vooral om problemen rond het Midden-Oosten, Zuidoost-Azië en Afrika, waarbij geopolitieke conflicten, lage waterstanden en piraterij grote problemen veroorzaken. ‘We hebben wat forse knooppunten, waaronder het Panamakanaal en het Suezkanaal. Maar we hebben ook de Zuid-Chinese Zee, de Straat van Taiwan en de Straat van Hormuz’.
Enige efficiënte manier
Ook historisch gezien is maritiem transport de enige efficiënte manier om goederen te verplaatsen, zegt Paul van Hooft van het HCSS. Niet voor niets ontstonden praktisch alle beschavingen rond rivieren en havens. En als die aanvoerroutes niet veilig zouden zijn, hadden we hele decennia van globalisering niet gehad. ‘Hele economieën en bedrijven kunnen hun producten eigenlijk tegen hele lage kosten verschepen naar de andere kant van de wereld. Als je dat wegneemt, kan dat leiden tot een algehele economische neergang.’
Kredietverzekeraar Atradius berekende dat de inflatie met 0,7 procent toeneemt als de onrust in de Rode Zee aanhoudt. Maar Annet Koster waakt voor het te zeer aanwakkeren van angst, die een selffulfilling prophecy kan veroorzaken. ‘De economie is flexibel, zagen we ook in coronatijd. Natuurlijk maak ook ik me zorgen als de situatie in het Midden-Oosten nog langer aanhoudt en zich nog verder verspreidt. Maar ik maak me vooral zorgen over het feit dat 60 jaar relatieve rust op de internationale zeescheepvaart onder druk staat.’
De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2023/07/De-Strateeg-BNR-HCSS-website-banner.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-01-29 09:08:302024-01-29 09:08:31De Strateeg: ‘Situatie Nederlandse zeescheepvaart sinds 12 januari ingrijpend veranderd’
De onrust in het Midden-Oosten werkt inmiddels ook door in de internationale handel en transportsector. Schepen mijden de Rode Zee als gevolg van de aanvallen van de Houthi-rebellen. Dit is een reactie op de oorlog in Gaza. Maar al langer worden onze maritieme routes in gevaar gebracht.
Hoe kunnen we die zeeroutes beter beveiligen en zo reders en transportbedrijven beter beschermen? En wat voor effect hebben de aanvallen van het Westen op de Houthi-rebellen?
Dat ga je horen in deze aflevering van De Strateeg van:
– Annet Koster, directeur van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders.
– Paul van Hooft, strategisch analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.
De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2023/07/De-Strateeg-BNR-HCSS-website-banner.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-01-29 08:54:542024-01-29 08:54:56De Strateeg: Hoe de Houthi’s zorgen voor ontwrichting in de internationale zeevaart
Tijdens een verkiezingsbijeenkomst in de staat Virginia moest president Biden zich weer verdedigen tegen activisten die zich tegen de oorlog in Gaza keren. Het past in de aanzwellende protesten, ook in Nederland. Ambtenaren gaan de straat op of schrijven anonieme brieven waarmee ze zich openlijk afkeren van het beleid van hun eigen ministers.
Dit is nieuw. Want een ambtenaar adviseert de minister en moet loyaal uitvoeren wat de politieke leiding wil. Heb je bezwaren, dan stap je op. Zo was het ooit, maar zo is het niet meer.
Republikeinse politici in Amerika pikken dit gedrag niet en willen actie tegen de Feds United for Peace. Deze groep federale ambtenaren vindt het zijn ‘morele plicht’ aan te dringen op een staakt-het-vuren om een einde aan de barbarij in Gaza te maken. Dat het conflict tussen Hamas en Israël tot grote emoties leidt, is logisch. Maar die emoties zijn wel erg eenzijdig gericht. Want de oorlog in Gaza is inmiddels onderdeel geworden van een veel grotere strijd.
In Europa gaat Rusland onverdroten door met het doden van onschuldige Oekraïense burgers. In het Midden-Oosten schieten Iran en Pakistan op elkaar, pro-Iraanse milities in Irak en Syrië schieten op Amerikanen. Vanuit buurlanden wordt Israël onder vuur genomen. Houthi’s schieten vanuit Jemen op vrachtschepen die op weg zijn naar het Suezkanaal.
Waarom die focus op Gaza? Waarom zien we geen continue protesten voor Russische ambassades? Echt, de Russische invasie in Oekraïne is even erg en raakt bovendien de veiligheid van heel Europa. Dat doet de Gaza-oorlog niet. Protesteer ook eens tegen de illegale aanvallen van de Houthi’s op schepen in de Rode Zee. Die hebben geen boodschap aan de rechtsregel Mare Liberum, ‘de vrije zee’.
Selectieve verontwaardiging
Protesteer ook eens tegen Iran waar de opperste religieuze leiders aansturen op een grote oorlog in het Midden-Oosten door de Houthi’s en andere strijdgroepen openlijk te steunen en aan te sturen. En realiseer je dat de situatie complexer en ernstiger is dan ooit.
Selectieve verontwaardiging past niet meer. Soms wordt die ingegeven door sympathie voor Hamas, soms voor Israël en vaak door haat tegen Amerika. Maar in verreweg de meeste gevallen is die ingegeven door een diepgeworteld gevoel van onrecht. Dat blijkt uit de commentaren van protesterende ambtenaren. Er werd geschermd met het internationale recht, de noodzaak van een tweestatenoplossing en solidariteit met de slachtoffers.
Maar het internationale recht wordt even zeer door de Houthi’s, Iran en Rusland geschonden. Aan Rusland hoef ik eigenlijk geen woorden meer vuil te maken. Dat land viel een soeverein land binnen en bombardeert aan de lopende band onschuldige burgers.
De verklaring van die eenzijdige blik is simpel. De westerse wereld, vooral Europa, is postmodern geworden. We konden ons de afgelopen decennia wentelen in welvaart en veiligheid. Defensie was uit, het streven naar rechtvaardigheid was in. Zo ontstond een morele politiek die ons nu totaal ongeschikt maakt voor de wereld waarin we leven. Dat is een wereld van macht en kracht waarin helaas andere keuzes worden gemaakt dan wat de actievoerders willen.
Wordt het niet eens tijd dat er voor vrede in het algemeen wordt geprotesteerd?
Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen.Lees zijn columns hier terug.
https://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/rob-de-wijk-1.png572880Patrick Willemsenhttps://hcss.nl/wp-content/uploads/2021/04/HCSS_Beeldmerk_Blauw_RGB1200-ppi-e1619025866259-300x300.pngPatrick Willemsen2024-01-26 10:15:502024-01-26 10:25:13Column Rob de Wijk: Eenzijdige morele oproepen passen niet (meer) in deze wereld
Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.
Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.
Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.
Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.
