De Russische tegenslagen in Oekraïne komen voor een groot stuk door een ‘geheime oorlog’ die de Amerikanen voeren. Volgens militair-expert Paul van Hooft is die net zo belangrijk als de wapenleveringen.
De slag bij de luchthaven van Hostomel was een eerste kantelpunt in de oorlog. Met een verrassingsaanval hoopten Russische parachutisten de luchthaven nabij Kiev te veroveren. Die zou vervolgens als springplank dienen om bliksemsnel de hoofdstad zelf in te nemen. De aanval eind februari mislukte. Russische soldaten werden teruggedreven en zeker één transportvliegtuig met een honderdtal manschappen aan boord werd neergehaald.
Vorig week kon de Amerikaanse nieuwszender NBC achterhalen hoe Amerikaanse inlichtingen een cruciale rol hebben gespeeld bij de slag. De Amerikanen hadden vluchtroutes doorgegeven waardoor voor de Russen het verrassingselement compleet verloren ging. Volgens Paul van Hooft, defensie-expert bij het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) onderstreept Hostomel het belang van tactische en strategische inlichtingen. “Blind kan je niet boksen. Zonder Amerikaanse inlichtingen was de oorlog heel anders verlopen. We zullen nooit weten of Kiev dan wel in Russische handen was gevallen, maar het is zeker dat Oekraïne meer terrein en troepen zou hebben verloren.”
Niemand praat erover, maar dat Oekraïne zelden verrast wordt door Russische aanvallen bewijst volgens oud-commandant Mart de Kruif de constante inlichtingenstroom. Tientallen satellieten en spionagevliegtuigen monitoren 24 op 7 het terrein. De vergaarde data zijn indrukwekkend, zegt De Kruif. “Ik heb dat gezien in Afghanistan. Vijftien jaar geleden konden ze al tot op de persoon volgen wat er speelde. De precisie is sindsdien alleen maar toegenomen.” Oekraïense bevelhebbers krijgen die ruwe data niet. “Ze zouden overstelpt worden en niet weten waar te beginnen”, zegt De Kruif. De Amerikanen voorzien hen van duidelijke instructies over hoe en waar de vijand zal handelen. Voor de Oekraïense verdediging is die kennis cruciaal. Ze weten op welke punten de Russen willen drukken, maar ook op welke niet en dus waar de verdediging afgebouwd kan worden.
Let wel, niet iedere kapotgeschoten Russische colonne is het resultaat van Amerikaanse info. Oekraïne heeft een eigen inlichtingenapparaat en dat functioneert volgens De Kruif prima. “Ze kunnen heel goed zelf doelen bepalen en uitschakelen.” Dat doen ze door radioverkeer af te luisteren, drones uit te sturen en met hulp van Musk’s Starlink-satellieten waardoor ze vrijwel overal over internet beschikken.
Offensief
In de eerste weken deelden de Amerikanen, wellicht, enkel informatie voor defensieve operaties. Zo werden er moordaanslagen op president Zelenski verijdeld. Volgens Van Hooft is het dankzij de Amerikanen dat Rusland nog steeds geen controle heeft over het Oekraïense luchtruim. “Ze geven door welke luchtafweersystemen Rusland wil treffen zodat Oekraïne die op tijd kan verplaatsen.”
Sinds kort valt op dat Oekraïne ook offensief kan scoren. Oekraïense troepen slaagden er de voorbije dagen in de tegenstander bij Charkov terug te dringen. Afgelopen weekend doodde het bij een aanval op een commandopost tientallen Russische officieren. De stafchef van de Russische strijdkrachten ontsnapte ternauwernood. “Het is moeilijk voor te stellen dat ze deze doelen zouden vinden zonder Amerikaanse hulp”, zegt Van Hooft. Aangemoedigd door Russische nederlagen lijkt Washington steeds meer te geloven in een Oekraïense overwinning. Dat blijkt uit de taal – ‘we willen Rusland verzwakken’ -, de levering van zwaar oorlogsmaterieel en dus ook de inlichtingen die ze delen. In essentie tonen ze waar Russen gedood kunnen worden.
Rusland kan daar weinig tegenoverstellen. Het op papier uitstekende inlichtingenapparaat lijkt te falen. “De Russen opereren half blind.” Dat is volgens Van Hooft niet per se goed nieuws. Ze zijn de situatie niet meester, worden nerveuzer en mogelijk ook impulsiever. “Ik ben voorstander van hulp, maar we mogen niet uit het oog verliezen hoe verwikkeld we al zijn in dit conflict met Rusland. We leveren de wapens en vertellen min of meer waar ze moeten richten. Gezien de hoge Russische verliezen kan ik me voorstellen dat het Kremlin dit veel meer als een directe oorlog ervaart dan wij.”
Bron: Het Nieuwsblad
Foto Bron: President.gov.ua
