HCSS
  • News
    • BNR | De Strateeg
    • Columns
    • Draghi Report Series
    • Events
    • Podcasts
  • Publications
    • Publications
      • All Publications
    • Defence & Security
      • Behavioural Influencing in the Military Domain
      • (Nuclear) Deterrence and Arms Control
      • Hybrid Threats
      • Rethinking Fire and Manoeuvre
      • Robotic and Autonomous Systems
      • Strategic Monitor Dutch Police
      • Transnational Organised Crime
    • Geopolitics & Geo-economics
      • China in a Changing World Order
      • Europe in a Changing World Order
      • Europe in the Indo-Pacific
      • Knowledge base on Russia (RuBase)
      • PROGRESS / Strategic Monitor
      • Transatlantic Relations
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Climate and Security
        • International Military Council on Climate and Security (IMCCS)
        • Water, Peace & Security (WPS)
      • Critical Minerals
      • Energy Security
        • Tank Storage in Transition
      • Food Security
    • Strategic Technologies
      • Cyber Policy & Resilience
        • Global Commission on the Stability of Cyberspace (GCSC)
      • Emerging Technologies
      • Global Commission on Responsible Artificial Intelligence in the Military Domain (GC REAIM)
      • Semiconductors
      • Space
  • Dashboards
    • Dashboards
      • All Dashboards
        • GINA
    • Defence & Security
      • DAMON | Disturbances and Aggression Monitor
      • GINA | Military
      • Nuclear Timeline
    • Geopolitics & Geo-economics
      • Dutch Foreign Relations Index
      • GINA | Diplomatic
      • GINA | Economic
      • GINA | Information
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Agrifood Monitor
      • CRM Dashboard
    • Strategic Technologies
      • Cyber Arms Watch
      • Cyber Comparator
      • Cyber Norms Observatory
      • Cyber Transparency
  • Services
    • HCSS Boardroom
    • HCSS Datalab
    • HCSS Socio-Political Instability Survey
    • Strategic Capability Gaming
    • Studio HCSS
    • Indo-Dutch Cyber Security School 2024
    • Southern Africa-Netherlands Cyber Security School 2025
  • NATO Summit
  • GC REAIM
    • GC REAIM | Members
    • GC REAIM | Conferences
    • GC REAIM | Partners, Sponsors, Supporters
  • About HCSS
    • Contact Us
    • Our People
    • Funding & Transparency
    • Partners & Clients
    • HCSS Newsletter
    • HCSS Internship Programme
    • Press & Media Inquiries
    • Working at HCSS
    • Global Futures Foundation
  • Click to open the search input field Click to open the search input field Search
  • Menu Menu

News

Column: De Taliban hebben als koele rekenmeesters Amerika schaakmat gezet

September 3, 2021
Column Trouw Rob de Wijk

Tegenwoordig is iets al gauw historisch, maar het vertrek van de VS uit Afghanistan markeert zonder twijfel het einde van een tijdperk. Voorbij zijn de tijden van interventionisme waarbij de Amerikanen samen met westerse bondgenoten ongehinderd hun wars of choice konden voeren. Het steeds machtiger China en het assertievere Rusland zullen blokkades opwerpen.

Na de verschrikkelijke aanslagen van 11 september 2001 was dat nog anders. Amerika was oppermachtig en elk zichzelf respecterend land vond het onacceptabel dat de Taliban aan Al-Qaida onderdak boden. De eerste jaren leek het de goede kant op te gaan, maar na 2010 wisten de Taliban hun positie geleidelijk te versterken.

Het vredesakkoord rammelde

Daarmee verloren de Amerikanen de mogelijkheid om de terreurgroep te betrekken bij het vinden van een politieke oplossing. In plaats daarvan werd met de bondgenoten, inclusief Nederland, getracht het land naar eigen inzicht te modelleren.

Pas de afgelopen twee jaar is onder Trump werk gemaakt van het politieke proces. Maar het vredesakkoord rammelde aan alle kanten. Feitelijk was het niet meer dan een Amerikaanse marsroute naar de uitgang.

Intussen werden de Taliban met steun van de Pakistaanse inlichtingendienst alleen maar sterker en verloren ze steeds meer de animo om een echte deal te sluiten. Daarmee kwam er niets terecht van hun toezegging om akkoord te gaan met een toekomstige regering die door de meerderheid van bevolking zou worden gesteund.

Geen ongeorganiseerde bende godsdienstfanaten

Ik snap de Talibanleiders best. Waarom zou je akkoord gaan met een partij die zo snel mogelijk weg wil en als cadeau voor je goedwillendheid vijfduizend gevangengenomen medestrijders vrijlaat? Ook ik zou mij gedeisd houden totdat de Amerikanen zijn vertrokken en dan de macht grijpen.

Na hun vertrek weet je dat je weinig te vrezen hebt van het Afghaanse leger en andere veiligheidstroepen die feitelijk alleen bij de gratie van de Amerikanen kunnen optreden. Zonder de Amerikaanse ruggengraat van inlichtingen, luchtsteun, commandovoering en logistiek was het hele veiligheidsapparaat weinig waard. Zonder die Amerikaanse spullen kun je als soldaat beter naar huis gaan of je bij de overwinnaar aansluiten. Precies dat gebeurde.

Als je kijkt hoe de Talibanleiders het spel de afgelopen jaren hebben gespeeld, dan is dat geen ongeorganiseerde bende godsdienstfanaten. Het zijn koele rekenaars die op knappe wijze Amerika schaakmat hebben gezet.

Afhankelijk van donorgelden

Deze rationaliteit is gunstig voor de toekomst van Afghanistan. Zonder inkomsten kunnen ze het land nog een week of twee draaiende houden. Ze zijn afhankelijk van hoofdzakelijk westerse donorgelden die in sommige gevallen via ngo’s worden besteed. Als ze zich onmogelijk maken bij die organisaties en de hele bevolking wreed onderdrukken, dan wordt de geldkraan dichtgedraaid en stort het land in elkaar.

De Talibanregering wordt ook verzwakt als ze te veel strijders opoffert aan de strijd tegen IS en Massoud in zijn Panshirvallei.

Spelen de Taliban het slim, dan is erkenning de ultieme beloning. Zelfs voor hardliners als Sirajuddin Haqqani, de leider van het meest gevreesde onderdeel van de Taliban, en Mohammad Yaqub, het hoofd van de militaire commissie, moet dit een aanmoediging zijn om zich te gedragen.

Rob de Wijk, 3 september 2021, Trouw

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

  • Share on Facebook
  • Share on X
  • Share on WhatsApp
  • Share on LinkedIn
  • Share by Mail

Experts

Rob de Wijk

Related News

Related Content

Column: Voor China en Rusland is Bidens gehaaste vertrek uit Afghanistan slecht nieuws
Column: Na de pandemie zou alles anders worden. Nee dus, het blijft bij wensdenken
Column Trouw Rob de Wijk
Column: Nederlanders lijden aan een rampzalig gebrek aan kennis over de internationale politiek

Office Address

  • The Hague Centre for Strategic Studies
  • Lange Voorhout 1
  • 2514 EA The Hague
  • The Netherlands

Contact Us

  • Telephone: +31(70) 318 48 40
  • E-mail: info@hcss.nl
  • IBAN NL10INGB0666328730
  • BIC INGBNL2A
  • VAT NL.8101.32.436.B01
  • Contact

Legal & Privacy

  • Disclaimer & Privacy
  • Algemene Voorwaarden (NL) 
  • Terms & Conditions (ENG) 
  • Coordinated Vulnerability Disclosure
  • Ethical Standards
  • Manual for Responsible Use of AI

Follow us

© The Hague Centre for Strategic Studies
    Link to: Column Energiepodium: Nieuwe wendingen rond Nordstream 2 Link to: Column Energiepodium: Nieuwe wendingen rond Nordstream 2 Column Energiepodium: Nieuwe wendingen rond Nordstream 2 Link to: Opinie | Paul Verhagen: Het niet-Amerikaanse alternatief is slecht voor uw gezondheid Link to: Opinie | Paul Verhagen: Het niet-Amerikaanse alternatief is slecht voor uw gezondheid Opinie | Paul Verhagen: Het niet-Amerikaanse alternatief is slecht voor uw ...
    Scroll to top Scroll to top Scroll to top

    GDPR Consent

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Privacy policy | Close
    Settings

    GDPR Consent Settings

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.

    View details

    Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.  

    View details
    Forget my settings Deleted!