Research
Al vele decennia lang kent Europa vrede en welvaart. Maar in de afgelopen jaren zijn een aantal ‘geesten uit het verleden’ onverwacht teruggekeerd op ons continent, in plaats van zich te manifesteren in verre oorden als Afghanistan of de Zuid-Chinese Zee. Rusland annexeerde de Krim. Het Ebola-virus zaaide dood en verderf in West-Afrika, maar vond ook zijn weg naar Spanje en het Verenigd Koninkrijk. En heel Europa was geschokt dat Europese burgers gruweldaden verrichtten onder de banier van de Islamitische Staat. Een van de dominante nieuwsverhalen van dit moment is dat diverse afschuwelijke ‘geesten uit het verleden’ terug zijn op Europese bodem. Deze geesten zijn echt en vormen een formidabele uitdaging.
Dit jaar staat Nederland voor belangrijke keuzes in zijn defensie- en veiligheidsbeleid voor de komende jaren. Op welke veiligheidsrisico’s moeten wij ons voorbereiden in het licht van recente ontwikkelingen? Welke soorten capaciteiten zijn nodig om deze risico’s te voorkomen en om ons ertegen te verdedigen? Wanneer, waar en met wie moeten we deze capaciteiten inzetten? En moet het budget voor defensie en internationale veiligheid, na de neerwaartse trend van de afgelopen twee decennia, weer worden verhoogd om dit alles te bekostigen?
Aan de basis van het besluitvormingsproces rond deze en soortgelijke vragen staat een zorgvuldige analyse van de mondiale veiligheidsomgeving. Precies voor dat doel hebben de ministeries van Defensie, Buitenlandse Zaken en Veiligheid en Justitie, in samenwerking met Clingendael en The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS), de Strategische Monitor in het leven geroepen. De Strategische Monitor is, in de woorden van minister Jeanine Hennis, een cruciaal handvat voor de beleidsontwikkeling van Defensie.
Het rapport The Return of Ghosts Hoped Past? Global Trends in Conflict and Cooperation, de meest recente bijdrage van HCSS aan de Strategische Monitor, onderzoekt de langere termijn veiligheidsconsequenties van de teruggekeerde ‘geesten uit het verleden’. Zijn de gruwelijke gebeurtenissen die in 2014 het nieuws domineerden, zoals het neerhalen van MH-17 en de gruweldaden van de Islamitische Staat, geïsoleerde incidenten of onderdeel van langjarige trends? Zijn de ‘geesten uit het verleden’ eigenlijk ooit echt weggeweest? In het rapport beziet HCSS de recente gebeurtenissen en ontwikkelingen in het licht van de onderliggende patronen in de internationale veiligheidsomgeving.
Binnenkort komt de Nederlandse regering met een nota over het defensiebeleid in deze rumoerige tijden. Juist nu is het belangrijk dit cruciale punt te benadrukken: voor het veiligstellen van de toekomst van Nederland en Europa is een tweeledige aanpak, met nadruk op zowel het bevorderen van ontwikkeling en menselijke veiligheid als op militaire inspanningen, noodzakelijk.
Het rapport (in het Engels) is te downloaden via de knop rechts.
