Cyberoperaties, censuur, propaganda; informatie is een van Vladimir Poetins krachtigste aanvalswapens gebleken, stelt Patrick Bolder. Hij pleit voor het manipuleren of zelfs helemaal stilleggen van de Russische staatsmedia.
Op 24 februari 2022 kan het niet anders zijn dan dat de meeste Nederlandse politici uit hun geopolitieke winterslaap zijn ontwaakt. De militaire operatie die de Russische president Poetin in Oekraïne is begonnen, is een nachtmerrie die iedereen vreesde, maar waarvan uiteindelijk niemand echt verwachtte dat die ook daadwerkelijk zo zou plaatsvinden.
De Amerikaanse president Biden heeft de afgelopen weken steeds helder gecommuniceerd wat het playbook zal zijn, het spoorboekje van hoe deze militaire operatie zou beginnen. De cyberoperaties die twee weken terug de Oekraïense overheid hebben platgelegd, de desinformatie vanuit het Kremlin, de Russische communicatie en leugens over genocide die zou plaatsvinden tegen de mensen in de Donbas-regio die de afgelopen jaren Russische paspoorten kregen, et cetera. We hebben er allemaal naar geluisterd en hebben het zien aankomen. En toch is het gebeurd.
De wijze waarop de oorlog plaatsvindt, heeft alle kenmerken van een gecoördineerde militaire actie in alle militaire domeinen (land, lucht, zee, cyber en ruimte). We zien dat de luchtaanvallen zich hebben gericht op en het verkrijgen van luchtoverwicht door Rusland en het vernietigen van de commando-infrastructuur van de Oekraïense strijdkrachten. Die commando-infrastructuur is vereist om informatie te kunnen delen met militaire eenheden. Informatie in oorlogsomstandigheden is namelijk vereist om een militaire operatie op te zetten. En inmiddels is duidelijk dat het in oorlog altijd om ’informatie’ gaat.
Informatie essentieel voor interne steun
Maar informatie is ook het middel om intern steun te krijgen voor je acties. Poetin heeft dat heel goed door. Al jaren is hij bezig geweest om alle media in Rusland monddood te maken of op zijn lijn te krijgen. In het buitenland zijn de Russische trollen op de social media actief om een gewenst beeld over Rusland naar buiten te brengen en een zender als Russia Today staat bekend om het verspreiden van leugens en Russische propaganda in de wereld buiten Rusland.
Buitenlandse pers in Rusland kan daar vrijwel niet meer werken en moet duidelijk laten zien dat ze niet als ’buitenlands agent’ opereren. Het Russische publiek krijgt dus slechts een zeer beperkt aanbod van nieuws en zeker geen objectieve werkelijkheid.
Toch ligt daar wellicht een kans om verdergaande schade te proberen te beperken. Niemand kan voorzien wat Poetin verder van plan is, maar steun in het eigen land is zeker op lange termijn van belang. Informatievoorziening aan het Russische volk, vanuit het Westen lijkt hard nodig om een objectief beeld te schetsen van wat er daadwerkelijk aan de hand is. Om te duiden wie de agressor is en vooral: wat de gevolgen zijn. Gevolgen voor Rusland en haar leider(s) maar helaas ook voor het onschuldige Russische volk.
Mediaoffensief
We moeten er wel voor waken zo niet zelf in de oorlog verzeild te raken. Maar ondersteuning aan Oekraïne om van daaruit een mediaoffensief te beginnen, zou een mogelijkheid kunnen zijn. Samen met een cyberoperatie kunnen de Russische staatsmedia wellicht worden gemanipuleerd om zo de echte werkelijkheid te tonen.
Een andere mogelijkheid zou kunnen zijn om de Russische media volledig stil te leggen. Niet alleen in Rusland, maar ook in de rest van de wereld. Dat is technisch haalbaar, door frequenties te blokkeren. Het is het overwegen waard, in deze tijd waar informatie het belangrijkste wapen en tegelijkertijd doelwit is.
Luitenant-kolonel b.d. Patrick Bolder is verbonden aan het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS)
Bron: Dagblad van het Noorden 25-02-2022
Bron foto: Kremlin.ru
Experts
Related Content
