Adjunct-directeur, mede-oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) en grondstoffenexpert Michel Rademaker hamert op zoveel mogelijk onafhankelijkheid in de strijd om kritieke grondstoffen. China heeft wereldwijd de macht over die grondstoffen afgelopen jaren enorm versterkt. Dat is gevaarlijk, omdat de beschikbaarheid van kritieke grondstoffen en halfproducten voor de industrie de basis is voor de economie en essentieel voor veiligheid, energietransitie, en digitalisering, benadrukt hij in Nieuwe Ankers met Paul van Liempt.
Belangrijke vragen die op tafel liggen:
- Is Defensie/Veiligheid prioriteit nummer 1, of het klimaat?
- Kunnen we afhankelijkheden afbouwen? Veel grondstoffen voor de Defensie-industrie komen uit China. Europa is voor 95 procent afhankelijk.
- Hoe leg je strategische voorraden aan?
Belangrijk grondstoffen zijn onder meer: kobalt, platinum, aluminium, nikkel en titanium. Europa is daarvoor afhankelijk van China, maar heeft ook zelf mogelijkheden, zegt Rademaker. Denk aan mining in landen als Zweden, Frankrijk, Portugal, en Finland. En aan recycling van 15 procent van bestaande grondstoffen. De Critical Raw Materials Act CRM) noemt hij een belangrijk verdrag. Hoe kijken we naar verwerking/recycling in de EU in de hele waardeketen? Hebben we een alomvattende strategie, inclusief mijnbouw?
De energietransitie kan ook niet plaatsvinden zonder kritieke grondstoffen, daarom moet je netbeheerders voorrang geven bij de verdeling. Als ze in de file moeten staan (netcongestie) kunnen ze elektriciteit niet van a naar b brengen. In de CRM is een vergunningstraject vastgelegd waarin staat dat voor raffinage en mijnbouw is vastgelegd dat ze binnen twee jaar worden afgerond. Rademaker pleit voor vereenvoudiging van het traject waardoor het veel sneller kan. Als je van gas en olie naar elektriciteit gaat, heb je die zeldzame materialen nodig betoogt hij. Als de netbeheerders in de energietransitie geen voorrang krijgen bij die grondstoffen loop je enorme vertraging op. Hij waarschuwt ook voor Nimby-gedrag: Not In My Back Yard. Wel allemaal een Tesla willen, maar geen transformatorhuisje achter je huis.
Nog een aansporing: ontwikkel een alomvattende strategie op EU-niveau. Kijk naar de ESG-regeling: Environmental, Social en Governance. Factoren als energieverbruik, klimaat, beschikbaarheid van grondstoffen, gezondheid, veiligheid en goed ondernemingsbestuur worden allemaal meegewogen bij de selectie en het beheer van deelnemingen in bedrijven. De vraag is hoe je gezamenlijk zicht houdt op de kwaliteit van de uitvoerring van de ESG-regels, zegt hij. Materiaal uit Afrika zal nooit aan de standaard voldoen die je in Europa door Mining verkregen hebt. Het eco-systeem er omheen is nu eenmaal anders. Hou er rekening mee in je de alomvattende strategie: van mijnbouw tot recycling.
Nog meer aansporingen: leg strategische voorraden aan voor kritieke mineralen in de EU. Zorg voor verdere ontwikkeling van de diplomatie inzake kritieke grondstoffen om de voorziening en diversificatie (verspreiding over meerdere hulpbronnen om risico’s te spreiden) veilig te stellen. Zorg voor een echte tot eenheid gemaakte markt voor afval en recycling in Europa. Gebruik een nieuw kader voor economische veiligheid. Stimuleer Europese excellentie op het gebied van onderzoek en innovatie van alternatieve materialen of processen ter vervanging van kritieke grondstoffen in verschillende toepassingen. En creëer toezicht op kritieke groothandelscontracten voor mineralen die nu niet gereguleerd zijn. Vergroot de transparantie op die markten. Ontwikkel EU-benchmarks voor metaalprijzen.
Experts
Related Content
