Niet Eurofielen hebben wat uit te leggen, maar de Eurosceptici

Columnist van NRC-Handelsblad Thierry Baudet stelt aan voorstanders van Europese integratie altijd de vraag: ‘wat zou iemand moeten aantonen, of wat zou er moeten gebeuren, om u van uw overtuiging af te brengen’.

Wie die vraag niet goed met rationele argumenten kan beantwoorden, is volgens hem een gelovige voor wie de Europese Unie vooral religie of ideologie is. Baudet krijgt eigenlijk nooit een antwoord, zegt hij. En als er geen rationeel onderbouwd argument voor Europa bestaat zijn de bevolkingen van de lidstaten de dupe van een ‘hopeloze elite’ die louter op grond van ideologie het Europese project doorzet.

Het antwoord op Baudets vraag ((NRC-Handelsblad, 19 oktober) is volgens mij tamelijk simpel: als het beëindigen van de Unie de belastingbetaler niets kost en de Nederlandse regering onze veiligheid en welvaart in een snel veranderende wereld van grensoverschrijdende problemen als klimaatverandering, grondstoffenschaarste en de opkomst van nieuwe machten als China zonder Europese samenwerking kan garanderen, mag de Europese Unie voor mijn part morgen worden gestopt. Want dan heeft die geen enkele toegevoegde waarde meer.

Geen al te grote drama’s

Baudets vraag is feitelijk irrelevant omdat hij louter theoretisch is. De Unie bestaat nu eenmaal en opbreken heeft dramatische gevolgen. Over het eventueel opbreken van de eurozone, waarmee een einde komt aan het proces van Europese integratie en de Unie vervalt tot vrijhandelszone, schreef de Bertelsmann Stichting een interessante nieuwe studie. Omdat er inmiddels zoveel maatregelen zijn genomen, brengt het uittreden van Griekenland in 2013 geen al te grote drama’s teweeg. Het scenario voorziet in het kwijtschelden van 60 procent van de Griekse schuld. Frankrijk raakt dan tot 2020 een bedrag ter hoogte van 8 procent van het BBP van 2013 kwijt; Nederland 4 procent en Duitsland 2,9 procent.

Het grote gevaar van zo’n Grexit is dat andere landen zullen volgen. Bij het volledig opbreken van de eurozone, waar een Grieks vertrek gevolgd wordt door een faillissement van Italië, Spanje en Portugal, raken de noordelijke landen tot 2020 tweederde tot driekwart van hun BBP van 2013 kwijt. Dit is een megacrisis. Wie met exitscenario’s speelt of er überhaupt een discussie over wil entameren speelt dus met vuur.

Federatie van natiestaten

Dit horrorscenario is precies de reden waarom het Europese integratieproces momenteel zoveel voortgang maakt. De paradox van de huidige situatie is dat het politieke onvermogen van de afgelopen jaren om Griekenland snel te redden besmetting van de andere zuidelijke lidstaten heeft veroorzaakt en het horrorscenario dichterbij heeft gebracht. Het scenario is zo afschrikwekkend dat meer integratie beter is dan dat. Vandaar dat de afgelopen maanden vergezichten over elkaar heen buitelden: van Barrosso’s federatie van natiestaten tot Van Rompuy’s bankenunie waarover afgelopen week een principeakkoord werd bereikt.

Kortom, het onvermogen om de crisis snel op te lossen heeft de crisis verdiept waardoor nu voor meer integratie wordt gekozen. Eurosceptici krijgen door hun houding precies dat wat ze niet willen. Niet de Eurofielen moeten de waarde van integratie aantonen, maar de Eurosceptici moeten aangeven hoe de Unie zonder negatieve consequenties kan worden ontmanteld.

Trouw