Jilles van den Beukel in FD: Keuze tussen ongewenst fossiel en noodzakelijk groen tergt olie- en gaswereld

Olie- en gasbedrijven maken weer miljardenwinsten, toch kiezen ze ervoor om niet te herinvesteren in fossiele brandstoffen, noch te investeren in groene energie. HCSS energie expert Jilles van den Beukel legt uit waarom in het Financieele Dagblad.

Olie- en gasmultinationals maken weer miljardenwinsten nu de olieprijs sterk is opgelopen en de wereld herstelt van de coronapandemie. Er is dus veel geld beschikbaar voor noodzakelijke investeringen in groene energie. Toch kiezen oliemultinationals ervoor een belangrijk deel van de winst uit te keren aan aandeelhouders via dividenden en inkoop van eigen aandelen.

‘Of ze hebben er geen vertrouwen in dat investeringen in hernieuwbare energie super winstgevend zullen zijn, of ze denken niet dat ze er zelf een goede rol in kunnen spelen’, zegt olie- en gasexpert Jilles van den Beukel. ‘Weliswaar zegt Shell bijvoorbeeld grote ambities te hebben om te investeren in hernieuwbare energie, maar zijn daden laten vooralsnog iets anders zien.’

Shell investeert de komende jaren ongeveer $22 mrd per jaar, waarvan ‘slechts’ €2 mrd tot € 3 mrd naar koolstofarme technologieën zal gaan. Bij Amerikaanse rivalen is die verhouding nog schever, ten koste van het klimaat. Door nu miljarden terug te geven aandeelhouders zeggen oliebedrijven in feite dat ze geen betere mogelijkheid zien om rendement te maken. ‘Dat zegt iets over hernieuwbare energie én ook iets over olie en gas’, vindt Van den Beukel.

Lastig dilemma

Investeringen in olie en gas geven op korte termijn nog heel veel rendement, constateert Van den Beukel. ‘Financieel gezien zou het dus een no-brainer moeten zijn om daar in te investeren, maar daar staat inmiddels wel iets tegenover’, stelt de olie- en gasexpert eveneens.

‘Als het klimaat verder verslechtert, als er kantelmomenten komen, wat gebeurt er dan met de heel hoge winsten? Misschien zeggen rechters over vijf jaar wel dat oliebedrijven moeten betalen voor een deel van de schade in de Eiffel als gevolg van wateroverlast. Ik denk dat bestuurders zich achter de schermen heel veel zorgen maken over wat rechters in de toekomst kunnen doen.’

En dus moeten bedrijven als Shell, Total en BP schipperen tussen een nog steeds sterk winstgevende, maar steeds meer ongewenste fossiele toekomst en een noodzakelijk groen, maar minder rendabel tijdperk. Het is een lastig dilemma, want groene investeringen door oliebedrijven worden niet per definitie beloond door beleggers.

Neem BP. Dat concern telde begin dit jaar ruim $1,3 mrd neer voor het recht om een groot windpark te bouwen voor de Britse kust. ‘Binnen de industrie is er een boel scepsis hoeveel geld daar mee te verdienen is’, zegt Van den Beukel. ‘Het kan zijn dat ze uiteindelijk worden beloond door beleggers, maar dat zie je nu nog niet bij BP. Kennelijk levert investeren in duurzaamheid nog niet zoveel op voor olie- en gasbedrijven. Het lost je imagoprobleem op, maar financieel schiet je er niet zoveel mee op.’

Als de winstgevende tak steeds meer onder druk komt te staan bij oliebedrijven en er steeds minder in wordt geïnvesteerd, wat is dan nog de toekomst van olie- en gasbedrijven? ‘Het is goed mogelijk dat olie- en gasbedrijven zogenoemde sunset-bedrijven worden, verwacht Van den Beukel. ‘Dat is een reëel scenario. Ze bouwen hun olie en gasbusiness beetje bij beetje af in lijn met de eisen van de maatschappij. Op den duur betekent dat dat het bedrijf verdwijnt.’

Lees het volledige artikel door Bert van Dijk in FD.