De space race voor commerciële ruimtevaart is volledig losgebarsten. Op 11 juli wist de bemanning van Space Ship Two van Virgin Galactic met Richard Branson een hoogte van 80 km boven het aardoppervlak te bereiken en veilig terug te keren. Negen dagen later kon mede miljardair Jeff Bezos met broer, en in aanwezigheid van de oudste en de jongste ruimtereiziger, een hoogte van ruim 100 km bereiken en na een vlucht van 10 minuten en 18 seconden weer veilig landen. Ook hier is sprake van een herbruikbaar systeem. Twee keer eerder heeft Elon Musk, de derde grote naam in commerciële ruimtevaart, al bewezen bemanningen naar het International Space Station te kunnen brengen en weer ophalen.
Wat veel minder in de spotlights staat is de militaire ruimterace die eveneens volop woedt. De Amerikaanse Space Force ontwikkelt beleid en plannen om zogenaamde ‘space dominance’ te bereiken. De Russen zijn volop aan het experimenteren om met satellieten via nabijheidsmaneuvres andere satellieten te beïnvloeden.
Verschillende Europese landen zien de bedreigingen en kansen die uitgaan van het hebben van toegang tot de ruimte.
China is op heel veel fronten tegelijk bezig in de ruimte. Met landingen op de achterkant van de maan en het nemen van monsters, het ontwikkelen van een eigen ruimtestation in een baan om de aarde, het opzetten van een bemande maanbasis, de plannen om asteroïden te ontginnen en met het uitvoeren van gecompliceerde Mars-missies, bewijst China een enorme inhaalslag te hebben gemaakt. Het is niet ondenkbaar dat deze grote sprong voorwaarts mede door industriële- en kennisspionage mogelijk is gemaakt.
In Nederland wordt nog steeds nagedacht over een tot ‘Ruimteagenda’ afgezwakt militair ruimtebeleid.
Het is de verwachting dat China de op te bouwen ‘ruimte infrastructuur’ gaat aanbieden aan landen die eerder nog niet zelf in staat zijn geweest om dergelijke stappen te maken. Op deze wijze investeert China in haar soft-power en tevens om het doel uiterlijk in 2049 het machtigste land op aarde én in de ruimte te zijn, te realiseren.
Wat doet het Westen met deze wetenschap? Verschillende Europese landen zien de bedreigingen en kansen die uitgaan van het hebben van toegang tot de ruimte. Naast de VS hebben het VK, Frankrijk en sinds kort ook Duitsland een eigen Space Command om ideeën te ontwikkelen hoe de ruimte gebruikt en veilig gehouden kan worden. Omdat er weinig regelgeving is over het gebruik van de ruimte, is dit ook hard nodig.
En Nederland? Hier wordt nog steeds nagedacht over een tot ‘Ruimteagenda’ afgezwakt militair ruimtebeleid. De bevalling van dit stuk tekst blijkt erg traag en moeizaam te gaan. Dit ondanks eerdere aankondigingen en toezeggingen, mede naar aanleiding van Kamervragen van het lid Jeroen van Wijngaarden (VVD), om dit vóór de zomer van 2021 te realiseren. En dat is kwalijk, want militair gebruik van de ruimte is onmisbaar voor het uitvoeren van militaire operaties op land, ter zee en in de lucht en om ons eigen land veilig te houden. Daarnaast heeft Nederland een reputatie hoog te houden als het gaat om de het bewaken van de internationale rechtsorde, ook in de ruimte!
Patrick Bolder, 30 Juli 2021
Photo credit: Blue Origin