Hoe wijs was het besluit van president Obama zijn troepen uit Irak terug te trekken? De situatie verslechtert daar per uur. Oliestad Mosoel viel deze week in handen van extremisten. Al-Qaida kreeg daarmee het gehele soennitische westen van het land onder controle.
In Mosoel legden extremisten beslag op door Amerika geleverde wapens en materieel van het Iraakse leger en bevrijdden 2500 medestrijders uit gevangenissen. Dat was een mooi uitgangspunt voor de verdere opmars naar Tikrit, Baiji en Baghdad en voor steun aan de strijd van hun broeders in Syrië. Geroofde cash uit de banken van Mosoel faciliteert de opmars financieel.
Geen wonder dat president Noeri Kamal al-Maliki de noodtoestand heeft uitgeroepen. Die beslissing was ook ingegeven door de dodelijkste aanslag sinds weken in Bagdad. Het is echter de vraag wat de sjiiet Maliki kan doen. Want zijn leger en politie stellen niets voor, de Soennitische bevolking keert zich van hem af en de bomaanslagen gaan gewoon door.
De snel verslechterende situatie is het directe gevolg van de Amerikaanse terugtrekking uit Irak. Die terugtrekking leidde tot een machtsvacuüm dat door Al-Qaida en zijn sympathisanten werd opgevuld. Achter die terugtrekking zat een duidelijke redenering. Kenneth Pollack en Ray Takeyh schreven in het laatste nummer van Foreign Policy dat de presidentiële adviseurs van mening waren dat de problemen in het Midden-Oosten overdreven werden, dat veel van die problemen het gevolg waren van te grote Amerikaanse betrokkenheid in de regio, en dat de Amerikaanse belangen er beperkt zijn.
Zeker is dat de adviseurs aan wensdenken leden. Met betrekking tot de twee eerste punten bleken ze fout te zitten. Het moet nog blijken of de veronderstelling van de beperkte belangen klopt.
Vermoedelijk niet. Door de opmars van extremisten zal bovendien een de facto Al-Qaidastaat ontstaan, die van het oosten van Irak, via Syrië naar Libanon loopt. Dat die Israël bedreigt, hoeft geen betoog.
De bezetting van Irak is vreselijk voor de bevolking die onder dit soort fanatiekelingen moet zuchten. De invoering van de sharia en de gruwelijke handhaving daarvan zal ongetwijfeld de regio verder ontwrichten, meer vluchtelingen veroorzaken en ook Italië voor onoverkomelijke problemen plaatsen. Want veel vluchtelingen komen via Noord-Afrika per boot.
Nu Al-Qaida controle krijgt over delen van het olierijke noordoosten, is het de vraag wat er met de olie-exporten gaat gebeuren. Als de olievoorziening van de tweede olie-exporteur van de Opec geraakt wordt, zullen de energieprijzen stijgen en daardoor kan het prille herstel van de westerse economieën worden geraakt.
Dit zijn ontwikkelingen die Amerika en Europa niet over hun kant kunnen laten gaan. President Obama heeft vorige week een fonds van 5 miljard dollar voorgesteld om troepen in bijvoorbeeld Irak te trainen voor de strijd tegen de extremisten. In Europa bleef het weer oorverdovend stil, ondanks dat de belangen die voor dit continent op het spel staan groter zijn dan die van Amerika.
De situatie in Irak en de dreigde ontwrichting van de hele regio zet dus vraagtekens bij het alom bejubelde besluit van president Obama om zijn troepen uit Irak terug te trekken.
Experts
Related Content
