HCSS
  • News
    • BNR | De Strateeg
    • Columns
    • Draghi Report Series
    • Events
    • Podcasts
  • Publications
    • Publications
      • All Publications
    • Defence & Security
      • Behavioural Influencing in the Military Domain
      • (Nuclear) Deterrence and Arms Control
      • Hybrid Threats
      • Rethinking Fire and Manoeuvre
      • Robotic and Autonomous Systems
      • Strategic Monitor Dutch Police
      • Transnational Organised Crime
    • Geopolitics & Geo-economics
      • China in a Changing World Order
      • Europe in a Changing World Order
      • Europe in the Indo-Pacific
      • Knowledge base on Russia (RuBase)
      • PROGRESS / Strategic Monitor
      • Transatlantic Relations
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Climate and Security
        • International Military Council on Climate and Security (IMCCS)
        • Water, Peace & Security (WPS)
      • Critical Minerals
      • Energy Security
        • Tank Storage in Transition
      • Food Security
    • Strategic Technologies
      • Cyber Policy & Resilience
        • Global Commission on the Stability of Cyberspace (GCSC)
      • Emerging Technologies
      • Global Commission on Responsible Artificial Intelligence in the Military Domain (GC REAIM)
      • Semiconductors
      • Space
  • Dashboards
    • Dashboards
      • All Dashboards
        • GINA
    • Defence & Security
      • DAMON | Disturbances and Aggression Monitor
      • GINA | Military
      • Nuclear Timeline
    • Geopolitics & Geo-economics
      • Dutch Foreign Relations Index
      • GINA | Diplomatic
      • GINA | Economic
      • GINA | Information
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Agrifood Monitor
      • CRM Dashboard
    • Strategic Technologies
      • Cyber Arms Watch
      • Cyber Comparator
      • Cyber Norms Observatory
      • Cyber Transparency
  • Services
    • HCSS Boardroom
    • HCSS Datalab
    • HCSS Socio-Political Instability Survey
    • Strategic Capability Gaming
    • Studio HCSS
    • Indo-Dutch Cyber Security School 2024
    • Southern Africa-Netherlands Cyber Security School 2025
  • NATO Summit
  • GC REAIM
    • GC REAIM | Members
    • GC REAIM | Conferences
    • GC REAIM | Partners, Sponsors, Supporters
  • About HCSS
    • Contact Us
    • Our People
    • Funding & Transparency
    • Partners & Clients
    • HCSS Newsletter
    • HCSS Internship Programme
    • Press & Media Inquiries
    • Working at HCSS
    • Global Futures Foundation
  • Click to open the search input field Click to open the search input field Search
  • Menu Menu

News

Column: Globalisering is een feit, geen keuze

April 17, 2020

Het aantal analyses dat voorspelt dat de wereld door de coronacrisis dramatisch zal veranderen is niet meer te tellen. Het merendeel kondigt het einde van de globalisering aan en stelt dat we meer in eigen land moeten produceren.

Vaak wordt verwezen naar 1914 toen door de Eerste Wereldoorlog een einde kwam aan een periode van ongekende globalisering. Nationalisme en protectionisme werden versterkt door de goedkope graanimporten uit Amerika. Die veroorzaakten eind negentiende eeuw een agrarische crisis. Volgens sommige historici was uit de hand gelopen globalisering een belangrijke reden waarom het in 1914 helemaal fout ging.

‘Oneerlijke handelsverdragen’

 De afgelopen jaren zwol de oppositie tegen de globalisering wederom aan. Maar door de afnemende handel stagneert de globalisering al jaren. Trump draagt daar actief aan bij. Hij houdt niet van globalisering. Hij moet weinig hebben van ‘oneerlijke handelsverdragen’, en instituten zoals de Wereldhandelsorganisatie die ‘tegen Amerika zijn’. Trump gaat uit van ‘America First’ en startte een handelsoorlog tegen China.

Zijn jongste slachtoffer is de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) die op de hand van China zou zijn en te laat de noodklok heeft geluid. Eerst was China verantwoordelijk voor de chaos in Amerika en nu dus de WHO. Dat Trump door het stopzetten van de financiering aan deze VN-organisatie onder andere de poliobestrijding op het spel zet, boeit hem niet.

Betekent minder globalisering dat we dus productie moeten terughalen naar Europa, het liefst naar Nederland? Hier nu mondkapjes maken is prima en geeft blijk van goed improvisatievermogen. Maar wat moeten we dan echt hier gaan produceren? Wat zijn bijvoorbeeld essentiële producten? Computers? Mobieltjes? Auto’s? Wapens? Voedsel? Medicijnen? Als we voor die laatste categorie minder afhankelijk van China en India waren geweest, zou de gezondheidszorg nu nog duurder zijn. Echte onafhankelijkheid eist dat we hele productieketens, van grondstof tot eindproduct, naar Nederland halen. Als we niet aan grondstoffen kunnen komen, dan heeft dat dus weinig zin.

Bovendien zijn de productieketens van ingewikkelde producten zo complex dat geen land alles kan fabriceren. Volkswagen heeft in de hele wereld 40.000 toeleveranciers en als je ook de toeleveranciers van de toeleveranciers meetelt, dan komt het aantal mogelijk boven de miljoen. Kortom, autarkie is onmogelijk. Zelfs voor voedsel. Eén misoogst en de bevolking sterft.

‘Koop Franse waar’

In Frankrijk heeft iemand geprobeerd om zo lang mogelijk alleen puur Franse producten te kopen. Helaas bestond elk apparaat uit geïmporteerde componenten. Afgezien van wat voedsel bleek de slogan ‘koop Franse waar’ onuitvoerbaar.

Kortom, geïndustrialiseerde, hoogontwikkelde samenlevingen zijn helemaal ingebed in mondiale productieketens. Mondialisering is geen keuze, maar een feit.

Bovendien lijkt China volgens het IMF het beste uit de coronacrisis te komen. Laat dat nu net het land zijn dat op het punt stond de technologierace van 5G, Internet of Things, robotisering en kunstmatige intelligentie te winnen en zijn industrie een enorme boost te geven.

Dat China met de schrik vrijkomt – zoals het IMF verwacht –, versterkt de trend die al tijdens de financiële crisis van tien jaar geleden zichtbaar was: China komt op en het Westen vervalt. Het gevolg daarvan is dat we nog afhankelijker van China worden.

Hoezo, einde globalisering?

Deze column verscheen op 17 april 2020 in Trouw.

Rob de Wijk  is  hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

  • Share on Facebook
  • Share on X
  • Share on WhatsApp
  • Share on LinkedIn
  • Share by Mail

Experts

Rob de Wijk

Related News

Related Content

Column: Globalisering is geen keuze, ook al laat de epidemie precies zien waar de zwakke plek zit
Column Trouw Rob de Wijk
Column Rob de Wijk: Europa ontbeert een strategie in deze oorlog
EenVandaag | Helga Salemon: “Poetin is een pokerspeler die zichzelf moet blijven overbieden”

Office Address

  • The Hague Centre for Strategic Studies
  • Lange Voorhout 1
  • 2514 EA The Hague
  • The Netherlands

Contact Us

  • Telephone: +31(70) 318 48 40
  • E-mail: info@hcss.nl
  • IBAN NL10INGB0666328730
  • BIC INGBNL2A
  • VAT NL.8101.32.436.B01
  • Contact

Legal & Privacy

  • Disclaimer & Privacy
  • Algemene Voorwaarden (NL) 
  • Terms & Conditions (ENG) 
  • Coordinated Vulnerability Disclosure
  • Ethical Standards
  • Manual for Responsible Use of AI

Follow us

© The Hague Centre for Strategic Studies
    Link to: Rob de Wijk: Er staat heel veel op het spel voor de Europese Unie Link to: Rob de Wijk: Er staat heel veel op het spel voor de Europese Unie Rob de Wijk: Er staat heel veel op het spel voor de Europese Unie Link to: Esther Chavannes over autonome wapens in RD: Defensie is en blijft mensenwerk Link to: Esther Chavannes over autonome wapens in RD: Defensie is en blijft mensenwerk Esther Chavannes over autonome wapens in RD: Defensie is en blijft mensenwe...
    Scroll to top Scroll to top Scroll to top

    GDPR Consent

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Privacy policy | Close
    Settings

    GDPR Consent Settings

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.

    View details

    Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.  

    View details
    Forget my settings Deleted!