De Amerikaanse minister van Defensie heeft staatssecretaris en hoofd van de Navy SEALs Richard Spencer ontslagen. Dit vanwege een meningsverschil met president Trump. Spencer is het oneens met diens besluit om een straf terug te draaien van een militair van de elite eenheid Navy SEALs. Defensiespecialist Peter Wijninga van het Haagse Centrum voor Strategische Studies reageert op de ongebruikelijke inmenging van Trump met de uitspraak van een militair tribunaal.  

Luister de radiouitzending hier

Nederland gaat toch een marineschip sturen naar de Straat van Hormuz. Dat melden bronnen aan het ANP. Het zou vooral om een waarnemende missie gaan, onder leiding van Frankrijk. Het marineschip gaat er in januari voor een periode van zes maanden heen.

De Verenigde Staten had al eerder aan Nederland gevraagd om mee te doen aan een missie, maar toen hield Nederland de boot af. Peter Wijninga, defensiespecialist bij het Haags Centrum voor Strategische Studies, legt uit waarom Nederland nu wel gehoor geeft aan de oproep: 'Nederland heeft het slim aangepakt. Als je ingaat op een Amerikaans verzoek en je laat je inbedden door zo'n Amerikaanse bevelvoeringslijn, dan kan je ook betrokken raken bij operaties die de Amerikanen starten tegen bijvoorbeeld Iran. Dan zit je er veel te ver in.'

'Je laat zien dat je een trouw bondgenoot bent'

Volgens Wijninga heeft Nederland een slimme oplossing bedacht om wél gehoor te geven aan de oproep, maar zelf de controle houdt over de missie: 'Wat men heeft gedaan is om er een Europese missie van te maken. Dan doe je wat de Amerikanen vragen, je laat zien dat je een trouw bondgenoot bent. Maar je zet je eigen bevelvoeringslijn op. Waardoor je niet automatisch betrokken kunt raken bij Amerikaanse gevechtshandelingen, bijvoorbeeld tegen Iran.'

Ook Denemarken gaat meedoen aan de missie. Groot-Brittannië zit al langer in de Straat van Hormuz voor een missie samen met de Verenigde Staten.

Vind het originele artikel hier.

HCSS Directeur Politieke Zaken Han ten Broeke is bij WNL en NPO Radio1 geïnterviewd over Nederlands beleid jegens terugkerende IS-vrouwen. Volgens ten Broeke dient Nederland zich in een Europees verband sterk te maken in het Midden-Oosten door de absentie van Amerikaanse wil om "politieman te spelen".

Bekijk de video op WNL en op NPO Radio1.

Het klinkt als een mantra: Trump wordt in het Huis van Afgevaardigden impeached, maar de procedure om de president af te zetten strandt in de Senaat. Dit lijkt logisch, want de Democraten hebben de meerderheid in het Huis, maar niet in de Senaat. Dus blijft Trump zitten waar hij zit.

Mij lijkt deze redenering te simpel, schrijft Rob de Wijk in zijn wekelijkse column voor Trouw. Dat geldt ook voor historische parallellen. Trump zal niet, zoals sommigen vrezen, net als Clinton populairder worden als hij de afzettingsprocedure overleeft. Welke misstappen hij ook begaat, Trumps achterban zal altijd op hem blijven stemmen. En de rest van Amerika zal hem blijven haten.

Het grote verschil tussen Trump en zijn voorgangers is dat hij niet dankzij, maar ondanks zijn eigen partij aan de macht is gekomen. Ook al legde de Grand Old Party zich uiteindelijk neer bij zijn kandidatuur. Zo aarzelde de Republikein Paul Ryan, tot januari 2019 voorzitter van het Huis, lang voordat hij Trump daadwerkelijk ging steunen. Nadat hij knarsetandend met Trumps nominatie akkoord was gegaan, stelde Ryan dat hij dat uitsluitend had gedaan om de eenheid van de partij te bewaren.

De wijze waarop Trump aan de macht is gekomen, zou wel eens bepalend kunnen zijn voor het verloop van de afzettingsprocedure. Zijn overwinning heeft hij uitsluitend te danken aan zichzelf en zijn achterban. Zijn overtuigingen mogen nog zo abject en schadelijk zijn, de partij kan nooit grip op hem krijgen.

Dat hierdoor diepe wonden in de Republikeinse partij zijn geslagen, is duidelijk. Dat geldt ook voor het feit dat Trump door de wijze waarop hij is verkozen, vijanden voor het leven heeft gemaakt.

Kijk naar de woede toen Trump de Syrische Koerden een mes in de rug stak

Wie een gok wil doen hoe het impeachmentonderzoek afloopt, moet dus niet naar de verhoren kijken, maar naar de onderliggende dynamiek. Deze werd heel zichtbaar met de woede die Trump over zich heen kreeg toen hij de Syrische Koerden een mes in de rug stak.

Hij toonde zich een onbetrouwbare bondgenoot en schaadde daarmee de Amerikaanse leiderschapspositie. Dat is voor senatoren, ook die van Republikeinse huize, een brug te ver.

Zo bezien is Trumps ondermijning van Amerika als supermacht veel belangrijker dan zijn escapades in Oekraïne, waar hij in ruil voor militaire steun belastende informatie over zijn grootste opponent, de Democratische presidentskandidaat Joe Biden, wilde krijgen.

Hoe belangrijk dat is, bleek toen Trumps Syriëbeleid door Democraten en Republikeinen in een resolutie van het Huis overweldigend werd veroordeeld. De Democratische senator Schumer wilde de ‘incompetente’ Trump vervolgens ook in de Senaat aanpakken. Dit werd door de Republikein Rand Paul geblokkeerd.

Maar de toon was al gezet: als belangrijke Republikeinen Trump kunnen laten vallen, dan doen ze dat. Zeker als de peilingen zich tegen Trump keren.

Wat dat betreft zijn zijn nederlagen in de staten Louisiana en Kentucky veelzeggend. In beide gevallen verloren de Republikeinen het gouverneurschap aan de Democraten. En dat terwijl Trump zijn volle gewicht in de strijd had gegooid. In een maand reisde hij drie keer af naar Louisiana, maar dat mocht niet baten. Daar bleek dat hij niet alleen zijn eigen achterban, maar vooral zijn tegenstanders wist te motiveren om naar de stembus te gaan. Dat is voor Trump slecht nieuws.

Rob de Wijk  is  hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

Net als Nederland streeft Duitsland naar klimaatneutraliteit in 2050. De consequenties hiervan worden steeds duidelijker. Beide landen moeten flink aan de slag om hun respectievelijke doelen te halen, en kunnen elkaar daarbij helpen. De gezamenlijke belangen zijn groot, beide landen willen graag samen optrekken in Europees verband. Toch zie je een verschil in focus, stelt Dr. Jan Frederik Braun, Strategisch Energie Analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS), in Petrochem, managementblad voor de olie- en chemische industrie in de Rijn/Schelde-delta.

“Ruim 46% van de Duitse stroomproductie in 2019 is groen. Daar blijft Nederland achter. Aan de andere kant moet Duitsland nog heel veel doen om de uitstoot in het verkeer, en mindere mate bij gebouwen te verminderen.”

“Voorheen werd het energiebeleid vaak slecht afgestemd. Dan wordt het snel dweilen met de kraan open, wanneer je buurland een beslissing neemt die haaks staat op jouw plannen.” Hij noemt gas als voorbeeld van tegengestelde trends. “Nederland wil van het gas af, Duitsland is juist meer gaan gebruiken door het sluiten van kerncentrales.”

Het is eigenlijk frappant dat Nederland en Duitsland hun energietransities weinig met elkaar afstemden, vindt Braun. “We zijn economisch zo met elkaar verstrengeld. Als Duitsland iets wil, dan heeft dat meteen gevolgen voor ons.”

Het kan de Nederlandse en Duitse industrie een gigantisch nieuw verdienmodel opleveren, zegt Braun. “Nederland, Noordrijn-Westfalen en Vlaanderen vormen nu al samen het vierde grootste chemische industriecluster ter wereld. Dat betekent dat de kennis, infrastructuur en kapitaal al aanwezig is. Met de kennis die we samen opdoen in het bilaterale onderzoek kunnen frontrunner worden in de wereldwijde decarbonisatie ‘rat-race’ .”

Lees het hele artikel via deze link op pagina 18/19. 

Naast land, zee, lucht en cyber wil de NAVO ook ruimte toevoegen aan de traditionele oorlogsdomeinen. Bij aanvallen in de ruimte moet dan hetzelfde NAVO-principe gelden, een aanval op één van de 29 lidstaten is een aanval op allen. Defensiespecialist Peter Wijninga van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies geeft commentaar bij BNR.

Volgens Wijninga is dit niet zozeer het begin van een wapenwedloop in de ruimte, maar wel een technologische wedloop 'waar men zal proberen elkaar de loef af te steken voor wat betreft het beschermen, dan wel beschadigen van satellieten.' Die satellieten zijn belangrijk voor spionage, navigatie en communicatie. Volgens Wijninga wil de NAVO nadrukkelijk geen wapensystemen in de ruimte brengen, maar gaat het om het voorkomen van hacking en storing.

Luister de BNR uitzending hier terug.

Lees meer over de over de toekomstige mogelijkheden en uitdagingen van het Nederlandse leger in het de nieuwe HCSS paper  "The Closing Window: Dutch Relevance in Space Examined", hier te downloaden als PDF. 

De Balkan staat op een keerpunt, balancerend tussen het Westen en het Oosten. En als het Westen niet snel actie onderneemt slaat de balans door naar het Oosten. Dat stelt Arlinda Rrustemi in een interview met Pieternel Gruppen voor Trouw. 

Soms lijkt het wel alsof er een spelletje Risk op de Balkan wordt gespeeld. Een potje waarbij allerlei verschillende kleuren pionnen oprukken richting deze regio. Pionnen uit het Oosten – vooruit gestuurd door Turkije, Iran, China en de Golfstaten – en Europese en Amerikaanse pionnen vanaf de andere kant van de wereld. Elk met hun eigen strategie proberen ze de Balkan te domineren, waarbij het Oosten over meer spelinzicht lijkt te beschikken. De landen uit die regio zijn in elk geval beter zichtbaar, meent Arlinda Rrustemi van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.

Onlangs presenteerde zij haar uitgebreide onderzoek naar buitenlandse invloeden op de westelijke Balkan, Geopolitical Influences of External Powers in the Western Balkans. De drukte op het speelbord is niet nieuw, benadrukt ze. “De regio is heel speciaal omdat ze van oudsher door zo veel verschillende landen is beïnvloed.” Zo stortten buitenlandse machten zich al tijdens de Ottomaanse periode en de Eerste en Tweede Wereldoorlog op de geografisch gunstig gelegen regio. “Ook na de Balkanoorlogen van de jaren negentig probeerden verschillende landen in het vacuüm te duiken. Naast Europese landen en de VS zag je bijvoorbeeld ook Qatar, China, Turkije, Iran en Rusland actiever worden. Aanvankelijk leunden de Balkanlanden vooral westwaarts, maar dat begint nu te veranderen.”

Lees het hele interview hier op de website van Trouw. 

The Global Security Pulse (GSP) on Conflict in Cyberspace was published in June 2019 and tracked emerging trends in relation to peace and security in cyberspace. This complementary research report delves into the two trend tables presented in the GSP by examining their underlying quantitative and qualitative evidence.

First, the ‘Threats in Cyberspace’ trend table, which measures a variety of indicators over a period of ten years, is examined. These indicators measure the seriousness of conflict in cyberspace by gauging the intention and capacity of states to engage in cyber conflict, as well as the level of malicious activity reported in cyberspace. The report continues with an analysis of the second trend table, ‘International Order in Cyberspace’, which measures the acceptance of norms and rules in this contentious field. Lastly, the conclusion illuminates how states can forge norm coherence and adoption in this complex, multi-stakeholder environment in order to enhance stability and peace in cyberspace.

Read the report here. 

Disclaimer: The research for and production of this report has been conducted within the PROGRESS research framework agreement. Responsibility for the contents and for the opinions expressed, rests solely with the authors and does not constitute, nor should it be construed as, an endorsement by the Netherlands Ministries of Foreign Affairs and Defense.

Op 4 december 2019 vindt de Kennisbijeenkomst Governance met prof. dr. Rob de Wijk en prof. drs. Philip Wagner plaats bij de Koninklijke Industrieele Groote Club in Amsterdam. 

China heeft 1,4 miljard inwoners en groeit, in alle opzichten. De Chinese overheid heeft een heldere visie op de toekomst en een strategie die enkele decennia omvat. Die strategie is gericht op het worden van een supermacht. Dit is één van de factoren die maakt dat er nu sprake is van een veranderende wereldorde. Hoe deze wereldorde eruit gaat zien staat niet vast. Wel weten we dat er veel afhankelijkheden in het mondiale stelsel zijn en dat er consequenties zullen zijn voor de onderlinge governance en het handelen van bestuurders en toezichthouders.

Dit is het onderwerp voor de komende Kennisbijeenkomst Governance van de Wagner Graduate School. Een mogelijkheid om verrast te worden met nieuwe kennis, van gedachten te wisselen met vooraanstaande sprekers en te sparren met de rest van toezichthoudend Nederland.

Tijdens de kennisbijeenkomst zet prof. dr. Rob de Wijk zijn visie op de veranderende wereldorde uiteen. Prof. drs. Philip Wagner geeft een reflectie op de consequenties van deze veranderingen voor governance binnen en tussen organisaties en voor het functioneren en handelen van Nederlandse bestuurders en toezichthouders op het wereldtoneel.

Twee keer per jaar komen alumni van de Governance programma’s bij elkaar tijdens de Kennisbijeenkomst. Nadrukkelijk zijn ook andere geïnteresseerden in dit onderwerp welkom op deze Kennisbijeenkomst.

Aanmelden kan via de website: https://www.wagner.nl/graduate-school/kennisbijeenkomst-governance/

Les états se sont engagés dans une course aux armes cybernétiques qui risque de détériorer l’Internet sur le long terme. Le hacker Jeff Moss et le politologue Alexander Klimburg nous expliquent pourquoi et ce qu’il faut faire pour que cela n’arrive pas.

Depuis plusieurs années, l’Internet est passé dans l’ère de la cyberguerre. Plusieurs états se sont dotés d’une cyberforce offensive qui leur permet d’espionner leurs ennemis et de saboter leurs infrastructures. Cette nouvelle course à l’armement est effrayante, car elle se fait sans aucune règle et risque d’endommager Internet et son fonctionnement.

C’est pourquoi la « Commission globale sur la stabilité du cyberespace » (GCSC), qui regroupe des experts d’horizons divers, vient récemment de publier un rapport qui propose aux gouvernements une série de principes et de normes éthiques sur la manière de gérer ces affrontements. « Actuellement, il n’existe pas de consensus sur cette question entre les états, nous explique Jeff Moss, membre de la GCSC et fondateur des conférences Black Hat et DEF CON. Nous ne voulons pas les empêcher de faire du cyberespionnage, mais ils doivent le faire d’une manière la plus précise possible, sans détériorer cette infrastructure qui est utilisée et partagée par des milliards de personnes ».

Le problème, c’est que les gouvernements s’engagent de plus en plus dans une logique d’équilibre de la terreur. Ils développent des capacités cyber de plus en plus destructives dans l’espoir de dissuader leurs ennemis et d’asseoir leur suprématie. De temps en temps, des attaques réelles sont déployées pour le prouver, comme dans le cas du réseau électrique ukrainien en 2016. C’est une situation qui, d’une certaine manière, est similaire à celle que le monde a connu dans les années 1950/1960 avec les armes nucléaires. « Cela a pris des dizaines d’années avant de comprendre et gérer l’effet disruptif des armes nucléaires. Je pense qu’il faudra au moins autant de temps pour comprendre et résoudre les conflits cybernétiques », nous explique Alexander Klimburg, directeur du GCSC et auteur du livre « The Darkening Web, The War for Cyberspace ».

En effet, la guerre dans le cyberespace est autrement plus complexe qu’une guerre nucléaire. « On sait quand un missile balistique est lancé et qui l’a lancé. Mais quand il y a une coupure malveillante d’électricité, c’est difficile de savoir qui est à l’origine de cet acte. Dans le cyberespace, l’attribution des attaques est beaucoup plus difficile et les risques de se tromper sont beaucoup plus élevés. Par ailleurs, le domaine nucléaire est assez circonscrit. Là, nous parlons du domaine de l’information, qui est beaucoup plus vaste », souligne Alexander Klimburg.

Si des personnalités telles que Jeff Moss ou Alexander Klimburg s’engagent autant sur cette problématique, c’est parce qu’elles pensent que la Toile peut réellement être endommagée sur le long terme. Et tout d’abord parce que l’infrastructure technique d’Internet est aujourd’hui plus fragile. « Historiquement, Internet était décentralisé, mais c’est de moins en moins le cas pour des raisons de coût et de performance. De grands acteurs se sont imposés, que ce soit pour la messagerie, le nommage, la diffusion de contenu ou les réseaux sociaux. Cette façon de faire est peut-être plus efficace, mais elle crée aussi des faiblesses », estime Jeff Moss. L’attaque du botnet Mirai sur le prestataire de services Internet Dyn a parfaitement illustré cette nouvelle instabilité.

De la perte de confiance à la perte de contrôle

Mais au-delà de l’infrastructure technique, ces grandes attaques peuvent également saper la confiance des utilisateurs. « Que va-t-il se passer si l’Internet devient de moins en moins sécurisé ? L’un des scénarios possibles est que les gouvernements en prennent le contrôle, tant sur le plan de la communication que de l’information. Ce serait alors la fin de la liberté d’expression et de la démocratie. On peut aussi, comme le célèbre cryptographe Bruce Schneier, imaginer un Internet féodal morcelé en plusieurs écosystèmes indépendants et contrôlés par différents états ou entreprises. Ce serait une catastrophe, car que je crois qu’Internet doit rester dans les mains de la société civile et du secteur privé », poursuit le directeur du GCSC. La stratégie que poursuivent, de ce point de vue, la Chine et la Russie est particulièrement nocive, car elle vise à éliminer ces deux composantes de la gestion du cyberespace.

Malheureusement, le temps ne joue pas en notre faveur. « L’insécurité de l’Internet augmente, mais lentement. Et à la longue, les gens acceptent cette nouvelle situation sans s’y opposer. C’est un peu comme avec le changement climatique. Les gens ont du mal à réagir face à des menaces qui arrivent lentement », estime Alexander Klimburg.

C’est pour éviter cette fatalité que la GCSC cherche à diffuser sa bonne parole dans les cercles du pouvoir. « Dans le domaine de la sécurité internationale, seuls les diplomates et les militaires ont traditionnellement leur mot à dire. Mais ils ne sont pas forcément bien conseillés sur les aspects de gouvernance de l’Internet. Notre but est d’avoir une influence sur ce débat », explique l’expert. « Certes, certains pays n’adhèrent pas forcément à ce que nous disons. Mais c’est tout l’intérêt d’avoir définie une norme : cela permet d’engager la discussion. Sans cela, il serait difficile de connaître les positions des différents acteurs et de construire un consensus », ajoute Jeff Moss.

The original article by Gillbert Kallenborn was published on 01net.com on November 17, 2019. 

Technologie speelt een steeds grotere rol in de wereld en de CFO van de toekomst zal er met geen mogelijkheid om heen kunnen. Zeker als China over een aantal jaren de strijd om de uitrol van 5G weet te winnen en daardoor de technologische regels kan dicteren, zullen bedrijven in toenemende mate te maken krijgen met spionage en cybercriminaliteit, zo stelt Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen en directeur van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS), in een interview met Sander Wageman voor Executive Finance. Tijd voor de CFO om wakker te worden.

Kans gewoon heel groot dat je telefoon wordt gehackt

Als Rob de Wijk over een paar dagen naar China gaat dan laat hij zijn telefoon thuis, zo vertelt hij in het statige hoofdkwartier van het HCSS aan de Lange Voorhout in Den Haag. “Mensen denken dat het allemaal wel meevalt met die privacy schending. Maar dat is niet zo. Als je naar China gaat, Iran of naar Rusland, dan is de kans gewoon heel groot dat je telefoon wordt gehackt. Ik raad mensen aan om de goedkoopste telefoon te kopen en er een simkaart in te stoppen. Je wilt het risico niet lopen.”

Niet gewend aan onderdrukking

De Wijk schreef het boek ‘De nieuwe wereldorde; hoe China sluipenderwijs de macht overneemt’, dat dit jaar werd gepubliceerd. Daarin schets hij een toekomstbeeld waarin China de wereldmacht naar zich toe heeft getrokken. Een nieuwe werkelijkheid waarvan iedereen zich bewust zou moeten zijn, zo benadrukt hij ook in het interview dat Executive Finance met hem had. “Omdat we in een democratie leven en niet gewend zijn aan onderdrukking en aan een controlemaatschappij zoals je die in dictaturen wel hebt, denk ik dat we niet heel erg gericht zijn op de consequenties van die nieuwe wereldorde op bijvoorbeeld veiligheidsgebied. Mensen die in China of Rusland wonen zijn daar aan gewend.”

Grote mate van naïviteit

Volgens De Wijk heerst er in Nederland nog een grote mate van naïviteit als het gaat om de gevolgen van de toenemende invloed van China op het westen. Ook bij bedrijven. “Mensen hebben de neiging om alles van zich af te redeneren. Waarom zou iemand in China mijn telefoon willen hacken, denken ze. Nou, omdat je misschien connecties hebt of voor een bedrijf werkt dat interessant voor ze is. Het gebeurt gewoon. En ik merk continue dat mensen denken dat het wel mee zal vallen. Maar het valt dus niet mee. De kans is vrij groot dat je telefoon in landen als China of Rusland gehackt wordt.”

Nieuwe revolutie die zijn weerga niet kent

Volgens De Wijk zijn de consequenties groot als Nederlandse bedrijven onvoldoende bezig zijn met de gevolgen van de invloed van China op onze westerse maatschappij. In zijn boek wijst hij onder meer op de zogeheten belt and road, een handels- en investeringsprogramma waarbij Chinese bedrijven miljarden investeren in buitenlandse infrastructuur. Ze kopen er invloed mee, zo legt De Wijk in zijn boek uit. Maar met name de uitrol van het 5G-netwerk veroorzaakt volgens De Wijk over een aantal jaren een nieuwe revolutie die zijn weerga niet kent. “5G is van vergelijkbare orde als de vervanging van de stoommachine een eeuw geleden door verbrandingsmotoren. Alles verandert er door. 5G is de basis voor Internet of Things, maakt van Kunstmatige Intelligentie een product, maakt het mogelijk om op grote schaal te gaan 3D printen, je kunt machine learning toepassen. Noem maar op. Je krijgt een totaal andere economie. Met andere woorden, het land dat de nieuwe industriële revolutie weet te domineren, bepaalt ook de toekomstige regels in de wereld. Zo simpel is het.”

Nederlandse bedrijven gaan de gevolgen ondervinden

En als China die macht grijpt, zoals De Wijk en vele andere deskundigen met hem voorspellen, dan gaan Nederlandse bedrijven daar de gevolgen van ondervinden. “De context waarin je als bedrijf en als CFO opereert wordt steeds complexer. Daar moet je wel grip op blijven houden. Denk bijvoorbeeld aan de belt and road. Landen, zelfs binnen de EU, kijken vanwege de grote investeringen uit China steeds verlekkerder naar wat er vanuit Beijing naar ons toekomt.”

Wat gaat China in Europa doen?

Die opkomst van China brengt ook weer complicaties met zich mee, zo stelt De Wijk. “Denk aan cybersecurity. Dat moet je echt op orde hebben. Maar er zitten ook veel strategische dingen in, zoals wat gaat China in Europa doen. Kopen ze bijvoorbeeld bedrijven op, of juist niet? En waarom kopen ze wat ze kopen? Welke gevolgen dat voor jou als CFO heeft, hangt helemaal af van de bedrijfstak waarin je werkt. In het Westland bijvoorbeeld gingen alle alarmbellen af toen China een zaadveredelingsbedrijf gedeeltelijk kocht. Dat is hele kritische technologie die ongelofelijk veel geld waard is en die je eigenlijk gewoon in eigen hand wilt houden. En dan kun je ook nog met cybercriminaliteit te maken krijgen. Laatst was ineens afpersing door middel van ransomware in het nieuws. Steeds meer bedrijven in het mkb krijgen daar mee te maken. Kortom, de context waarbinnen je als onderneming opereert, verandert snel.”

Zo’n 500 miljard euro schade als gevolg van cybercriminaliteit

Recent onderzoek van softwarebedrijf McAfee toont aan dat bedrijven wereldwijd jaarlijks voor zo’n 500 miljard euro schade oplopen als gevolg van cybercriminaliteit. De Wijk: “Bedrijven doen er goed aan om flink te investeren in hun cyberveiligheid. Dat begint er mee dat je je realiseert dat het heel veel geld kost om de boel helemaal op orde te hebben. Maar dat kan alleen als je alle naïviteit van je af werpt. Je moet niet denk dat het je niet zal overkomen, maar je moet er vanuit gaan dàt het een keer gebeurt. En dat het een combinatie is van criminaliteit en van statelijke actoren die in alle gevallen grenst aan criminaliteit maar die zich veel meer bezighouden met spionage. Terwijl criminaliteit zich veel meer bezig houdt met afpersen. Die spionage merk je ook niet trouwens, mits het goed gebeurt.”

Technologische mogelijkheden worden onmeetbaar veel groter

De nieuwe technologische revolutie gaat meer veranderen dan alleen op het gebied van cyberveiligheid. Met de uitrol van 5G worden de technologische mogelijkheden onmeetbaar veel groter. “Als CFO heb je straks te maken met alles wat er in cyber gebeurt, maar ook, en dat wordt een groot punt voor de CFO, dat al het werk dat je in algoritmes kunt vatten, verdwijnt als fysieke werkgelegenheid. En dat geldt voor zo’n 40 tot 50 procent van de banen. Ook in de financiële sector zul je zien dat die algoritmes veel over zullen nemen. Technisch zal dat voor CFO betekenen dat de wereld onherkenbaar zal veranderen. Waar hij nu met vijftig mensen op de afdeling zit, zullen dat er over tien jaar misschien nog tien zijn. En die tien hebben een totaal andere taakinvulling. We zien dat hier ook, bij het HCSS, dat big data-analyse een steeds grotere rol krijgt. Dat betekent dat hier nu opeens data-analisten rondlopen. Dat kon je tien jaar geleden nooit bedenken. Het heeft het instituut onherkenbaar verandert. Je moet daar wel open voor staan en niet krampachtig vasthouden aan wat er ooit was. Doe je dat wel, dan ga je failliet.”

Tekst: Sander Wageman, gepubliceerd door Executive Finance.

Eindelijk. CDA-Kamerlid Martijn van Helvert pleit voor gesprekken met de Syrische dictator Assad. Daarmee erkent het CDA Assads overwinning en die van diens trouwe bondgenoot Poetin. Dit nieuwe realisme is ingegeven door de wens om IS-strijders daar te houden en ze daar te berechten. Eerder liet Irak weten dat niet te willen. Ook Turkije voelt er niet voor. Irak wil alleen landgenoten berechten en verwerpt de Nederlandse eis dat de doodstraf niet mag worden toegepast. Logisch. Als een ander land eisen zou stellen aan de rechtsgang in Nederland zou het land te klein zijn, schrijft Rob de Wijk in zijn wekelijkse column voor Trouw.

Eerlijk gezegd heb ik nooit begrepen waarom rechtsstaat Nederland die volwassenen IS-strijders en hun kinderen, die nu in kampen gevangen zitten, niet zou kunnen opvangen. Ik begrijp dat het soms lastig is om ze levenslang vast te zetten. Ongetwijfeld zullen ze de rechter wijsmaken dat ze met goede bedoelingen zijn vertrokken om in de ziekenhuizen, de scholen en het postkantoor van het kalifaat te gaan werken. Maar ik heb voldoende vertrouwen in rechtssysteem en inlichtingendiensten om de gevaren van die terugkeerders niet te hoog in te schatten.

Na de Tweede Wereldoorlog werden collaborateurs hier ook berecht. En als ze, zoals de Nederlandse oorlogsmisdadiger Klaas Carel Faber, naar Duitsland wisten te ontsnappen, dan was de morele verontwaardiging groot en werd alles in het werk gesteld om ze alsnog achter de tralies te krijgen. Zo bezien zou er juist een sterke wens moeten zijn om die foute Nederlanders, want dat zijn IS-strijders, hier te berechten.

Assad laat zich door ons de les niet lezen

Dat de rechter nu een uitspraak heeft gedaan dat kinderen en eventueel hun moeders hiernaartoe moeten worden gehaald, was overigens te verwachten. Het zijn en blijven immers Nederlanders.

Maar Nederland kan niet even naar Syrië afreizen om ze op te halen. Minister Grapperhaus stelde daarom terecht dat de rechter te weinig rekening hield met de internationale betrekkingen. Want ophalen kan een militaire interventie zonder mandaat eisen. Dus zijn we afhankelijk van Koerden en Amerikanen. Of we moeten de betrekkingen met Assad aanhalen, zoals Van Helvert nu voorstelt.

Ik vraag me echter af of dat veel oplost. Ook Syrië kent de doodstraf en ik verwacht niet dat Assad zich op dit punt door Nederland de les laat lezen.

Als ik Assad was zou ik bovendien mijn middelvinger naar Nederland opsteken en ons niets gunnen: ik zou er juist voor zorgen dat die IS-strijders naar Nederland worden uitgewezen. Al was het alleen maar om te sarren, Nederland te straffen voor jaren van vijandschap en om aan te tonen wie nu eigenlijk de winnaar in deze burgeroorlog is.

Praten met Assad moet, maar niet om IS-strijders uit Nederland te houden. Assad is bepalend voor de toekomstige stabiliteit van Syrië. Het is in ons voordeel als vluchtelingen kunnen terugkeren en Syrië weer een leefbaar land wordt. Ruslands economie is te klein om de wederopbouw van Syrië te kunnen betalen. Dus zal er naar de Europese Unie worden gekeken. Als die opbouw op gang komt, kunnen er vervolgens eisen aan Assad worden gesteld. Maar daarvoor is het wel nodig eerst in gesprek te komen.

Rob de Wijk  is  hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

LONDON (Reuters) - Western powers will attend talks in Brussels next week on curbing China’s dominance of rare earths and other critical resources and EU officials will present their vision to create entire green supply chains.

The talks, on Nov. 19, have taken place annually for much of this decade, bringing together diplomats and industry representatives from the European Union, Japan and United States.

They have yet to weaken China’s power, especially over rare earths, and global trade tensions aggravate the problem.

But the European hosts are persevering. As net importers of most minerals, the European Union in 2011 was among the first to compile a critical raw materials list.

As battery minerals and consumer demands for sustainability have climbed the agenda, Commission Vice President Maros Sefcovic says the EU strategy is to support development of entire supply chains, where possible on EU territory, based on ethical production.

Economic success relies on progress.

The European Commission estimates the EU battery market will be worth up to 250 billion euros ($275.5 billion) annually from 2025.

“The position of the West is precarious,” Simon Moores, managing director at consultancy Benchmark Mineral Intelligence, said. “These supply chains are the oil pipelines of tomorrow.”

Minerals are deemed critical because of their economic importance, scarcity and the risk of supply disruption, criteria that vary from country to country.

But all governments judge rare earths - a group of 17 elements with electronic and magnetic properties - key because of their role in high-tech, low-emission economies and defense.

The minerals are not rare, but processing them and finding them in sufficient concentrations is problematic.

While the West wrestled with trying to produce profitably, China increased output aggressively and then in 2010 imposed export quotas, causing a price surge.

A World Trade Organization (WTO) case in 2014 found against China, but its dominance continues, chiefly because it can ignore economic imperatives.

Michel Rademaker, a specialist at the Hague Center for Strategic Studies in the Netherlands, said a solution is to accelerate production outside China.

He cited the Norra Karr rare earths deposit in Sweden, which could supply Europe’s needs for more than two decades.

That project is owned by Leading Edge Materials of Canada, which for the first time will be an observer nation at the talks, joined by Australia, which has previously been an observer. The mining nations present their skills and resources as a solution.

Leading Edge CEO Mark Saxon said the company was working to get approvals to develop the Swedish deposit. In Europe environmental standards can make that a long process.

Europe’s lack of mining “requires discussion as a priority,” he said.

The original article can be found here.

What is the future of Dutch military activity in space? HCSS' Assistant Analyst Liam van de Ven and Strategic Analyst Lt. Col. Patrick Bolder identify the space domain as a crucial factor in retaining Dutch military strategic and tactical value within its alliances in HCSS' latest publication: "The Closing Window: Dutch Relevance in Space Examined". In this policy advice paper, they argue that The Royal Netherlands Air Force ought to invest in Responsive Space Capabilities in order to be a valuable ally in the European context, whereby tailor-made nano-satellites would be designed and produced in the Space Valley of Europe. Yet as the window for Dutch strategic and tactical relevance in space is closing due to unprecedented spending by allies and adversaries, the authors find that "Dutch hesitance will lead to Dutch irrelevance".

Download the paper here.

Op 31 oktober is met de First Aircraft Arrival van de F-35 op vliegbasis Leeuwarden een belangrijke stap gezet om de 5e generatie Air Power te verwezenlijken. Ook volgende 5e generatie-stappen komen er aan: de invoering van de MQ-9 Reaper, de invoering van de MRTT Tanker- Transport vliegtuigen, de verdere inrichting van het National Air and Space Operations Centre, de lancering van de BRIK II satelliet, ontwikkeling van Informatie Gestuurd Optreden, etc – lees ook ons rapport "Ruimte voor Vernieuwing: Capaciteitenontwikkeling van de 5e Generatie Luchtmacht” daarover.

Maar net als 40 jaar geleden met de introductie van de F-16 al gebeurde, het nadenken en in gang zetten van de opvolger hiervan, moet nu ook met de opvolger van de F-35 gaan gebeuren. Vroegtijdige deelname aan nieuwe projecten brengen namelijk niet alleen veel invloed op ontwerp en kwaliteiten van een nieuw systeem, het vergroot ook de participatiekansen voor ons bedrijfsleven. Dat heeft het JSF/F-35 project wel bewezen!

Voor de opvolger van de F-35, een 6e generatie (onbemand) jachtvliegtuig, zijn verschillende sporen te volgen en in eerste instantie zullen we (Nederland) bij alledrie aanwezig moeten zijn:

a) Een Amerikaanse opvolger. Deze biedt het voordeel van high-tech en grote aantallen, dus wellicht lagere stuksprijs en betaalbaarder updates.

b) Het Brits/Italiaanse Tempest project.

c) het Frans/Duits/Spaanse Future Combat Aircraft System (FCAS). 

Deze beide laatste bieden het voordeel dat het Europese projecten zijn die bijdragen aan een meer autonome strategische positie van de Europese NAVO-landen. Bovendien zullen deze projecten in mindere of meerdere mate deel uit gaan maken van de Europese Defensie Technische en Kennis infrastructuur en daarmee onder het Europees Defensie Fonds (EDF) gaan vallen. En juist daar kan Nederland meer in doen en uit halen.

Van de miljarden Euro’s die onder EDF worden uitgegeven aan defensie projecten zouden we toch in staat moeten zijn om het Nederlands bedrijfsleven mee te laten profiteren. Makkelijk zal dat echter niet zijn. Om aanspraak te maken op vergoedingen vanuit dit EDF moeten namelijk consortia worden gebouwd van bedrijven en kennisinstituten in en van tenminste drie landen. In Nederland zijn voldoende bedrijven en kennisinstellingen (waaronder TNO, NLR, MARIN, maar ook universiteiten) aanwezig om dergelijke consortia te bouwen. Dat vraagt echter wel om enthousiasme en regie om ideeën en partners samen te brengen.

Hier liggen genoeg uitdagingen voor het  Ministerie van Economische Zaken, met het Ministerie van Defensie en de NIDV om in gezamenlijkheid te zorgen dat ons bedrijfsleven en de kennisinstituten de kansen krijgen die er liggen, maar soms moeilijk toegankelijk zijn. Daarbij gaat het niet alleen om de opvolger van de F-35, ook op andere defensieterreinen staan er mooie programma’s op stapel waar militaire behoefte aan is en waar we economisch van mee kunnen profiteren. Alles staat of valt echter met een actieve (en agressieve) en leidende regierol die bijvoorbeeld bij het Commissariaat Militaire Productie van het ministerie van Economische Zaken zou moeten liggen.

Kortom, die regierol is een uitdaging die moet worden opgepakt om te zorgen dat de 6e generatie Air Power voor Nederland in bereik komt, en vooral dat miljarden Euro’s aan EU afdrachten terugkomen in onze economie!

(fotobron Defensie.nl)