Op het moment dat ik in Bratislava deelnam aan een debat over de gevolgen van desinformatie, nepnieuws en complottheorieën kwam een bericht binnen over Forum voor Democratie-senator Toine Beukering. Hij suggereerde in De Telegraaf dat Oekraïne best achter de aanval op de MH17 kon zitten, want de premier van Maleisië opperde dit ook.

Dit past in de lijn van Forum die koste wat het kost de betrekkingen met Rusland wil verbeteren, de banden wil normaliseren, en af wil van de ‘Russische boycot’ (ze bedoelen sancties) omdat die slecht is voor de agrarische sector.

Ook ik wil de relaties verbeteren, ware het niet dat Rusland de Krim heeft geannexeerd en ervan beschuldigd wordt achter het neerhalen van de MH17 te zitten. Ook ik wil normalisering van de betrekkingen, maar dit zijn wel twee vlekken die dit voorlopig in de weg staan.

Ernstiger is dat Beukering zonder bewijs twijfel zaait over de resultaten van het MH17-onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en het Joint Investigation Team (JIT). Het JIT concludeerde dat de Buk-Telar waarmee het vliegtuig werd neergehaald afkomstig is van de 53ste luchtverdedigingsbrigade van het Russische leger uit Koersk. Het onderzoekscollectief Bellingcat kwam tot dezelfde conclusie.

Klinkklare onzin

Politici die op grond van geen of armzalige argumenten twijfel zaaien over dit soort onderzoeken werken mee aan het verspreiden van propaganda, nepnieuws en complottheorieën. Dat geldt dus ook voor de Maleisische premier Mahathir Mohamad, wiens land nauw met het JIT samenwerkt.

Nog ernstiger is dat Beukering met zijn opmerkingen de fundamenten van de rechtsstaat ondergraaft: de betrouwbaarheid van de waarheidsvinding van de Onderzoeksraad en het Openbaar Ministerie. Het tegenargument dat FvD slechts openstaat voor debat is klinkklare onzin. Politici kunnen niet alles zeggen, zeker niet als dit de rechtsstaat ondermijnt.

In Den Haag valt te horen dat burgers mondig genoeg zijn om zelfstandig afwegingen te kunnen maken, echt van nepnieuws te onderscheiden en gewapend tegen complottheorieën zijn. Dat zou de Nederlandse burger uniek in de wereld maken.

Veel Britten geloofden de leugens van politici over de opbrengsten van de brexit en de bewering dat de EU een groot anti-Brits complot is.

Complottheorieën

In Bratislava lag een rapport van de onafhankelijke denktank Globsec op tafel waaruit bleek dat de Slowaken extreem gevoelig voor complottheorieën zijn. 53 procent denkt dat de wereld geleid wordt door vooral Joodse, geheime genootschappen die een totalitaire wereld nastreven. 40 procent van de bevolking gelooft dat niet Al-Qaida, maar de Amerikaanse regering achter de aanslagen van 9/11 zat.

Het manifest van de Gele Hesjes dat zij tijdens hun geruchtmakende ontmoeting aan premier Rutte overhandigden, bevat behalve gerechtvaardigde eisen en begrijpelijke grieven ook een hoop onzin waaronder complottheorieën. Ook de Gele Hesjes willen dat de betrokkenheid van Oekraïne bij de MH17 wordt onderzocht. Toen ik voorvrouw Ingeborg Westerhoff vroeg waarom zij dat wilde, zei zij: ‘omdat Oekraïne toch genoemd wordt?’ Toen ik doorvroeg, bleek ze nooit van het JIT te hebben gehoord.

Ook al heeft hij ze afgezwakt, Beukering bleek niet door te hebben dat hij met zijn uitspraken de rechtsstaat schond en complottheorieën voedde. Dit diskwalificeert hem als mogelijke voorzitter van de Eerste Kamer.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw.

Oud-dictator Bashir van Soedan is aangeklaagd voor corruptie en zelfverrijking. Intussen wordt het democratische protest in het land met harde hand neergeslagen door het nieuwe militaire regime. Han ten Broeke (HCSS) en Ahmed Abdushaam geven bij De Nieuws BV op BNN/VARA commentaar over de toekomst van Soedan en de geopolitieke implicaties van een Afrikaanse vrijheidsstrijd.

Bekijk het programma hier. 

Tijdens het China Café in WTC The Hague op 12 juni, werd Rob de Wijk geïnterviewd over zijn boek “De nieuwe wereldorde”: over China's invloed op de technologische revolutie en de mogelijke consequenties hiervan op de huidige wereldorde. Wat betekenen de ambities van China voor ondernemend Nederland?

Tijdens het interview haakt journalist Oscar Garschagen aan met eigen inzichten. Luister het interview terug via SoundCloud.

Het China Café werd georganiseerd door China Netwerk Guanxi, de vraagbaak voor het Nederlandse bedrijfsleven over ondernemen in China.

Binnen een week zette President Trump een streep door de handelsvoordelen voor India; dreigde hij Mexico, Amerika’s grootste handelspartner, met sancties als dat land geen migranten tegenhoudt; en toen hij in Engeland landde voor een staatsbezoek om een ‘buitengewoon bondgenootschap’ te vieren, vocht hij met de Londense burgemeester Sadiq Khan een twittervete uit. 

In ieder geval is Trump niet saai. Voor hem pleit ook dat hij geen oorlog wil met Noord-Korea en Iran. Kennelijk vertrouwt hij op de kracht van de Amerikaanse economie en zijn genie als dealmaker. Maar een genie zou er ook voor waken letterlijk de halve wereld tegen zich in het harnas te jagen.

Dat begon na zijn aantreden met het zetten van een streep door het Trans-Pacific Partnership (TPP) waarmee elf landen in de Indo-Pacific samen met de VS een antwoord op de opkomst van China wilden geven. Vervolgens moest Nafta eraan geloven. Deze Noord-Amerikaanse vrijhandelszone werd vervangen door een verdrag, waarvan alleen experts kunnen zien dat het anders is. Daarna werd de aanval ingezet op China waarmee een handelsoorlog wordt uitgevochten die ver­moedelijk alleen maar verliezers zal hebben.

Ook de meest trouwe bondgenoten werden niet ­gespaard. Japan en de Europese Unie werden gedreigd met een handelsoorlog en Trump zaaide twijfel over de waarde van de Navo.

Almachtig

Welke strategie zit hier achter, behalve het idee dat Amerika nog steeds almachtig is, de mondiale regels kan bepalen en elk land ter wereld met economische, desnoods met militaire macht in het gareel kan schoppen? In het laatste nummer van Foreign Affairs was de teneur dat er helemaal geen strategie is. Volgens mijn Amerikaanse collega Daniel W. Drezner is Amerika zijn dominante positie voor eens en voor altijd kwijt. Zo bezien zijn Trumps acties de laatste stuiptrekking van een ­gemankeerde supermacht.

Dit machtsverval is overigens onder president Bush ­begonnen. Amerika was tegen het einde van de jaren negentig zo machtig dat er geen serieuze uitdager was. Dit idee van oppermachtigheid leidde tot het stomste besluit dat een Amerikaanse president de afgelopen vele decennia nam: de oorlog tegen Irak.

Obama trachtte vervolgens puin te ruimen en zijn troepen terug te trekken. Maar terugtrekken zou het terrorisme alleen maar in de kaart spelen, dus bleef hij om erger te voorkomen.

Ook Trump wil vertrekken uit het Midden-Oosten, maar zijn grootste probleem is China. Zijn grieven over oneerlijke handelspraktijken worden door de Europeanen gedeeld. Mij is daarom onduidelijk waarom hij dan zijn bondgenoten schoffeert. Drezner noemt terecht het dreigen van EU en Navo nog stommer dan de invasie in Irak.

Geklungel

Dit geopolitiek geklungel heeft er inmiddels toe ­geleid dat er zonder de Amerikanen een ‘Comprehensive and Progressive Agreement for TPP’ is ontstaan. En de kans lijkt mij groot dat de Europese Unie samen met China in toenemende mate de mondiale regels voor handel en het gedrag van staten gaat bepalen. Daarmee heeft Amerika zichzelf naar de zijlijn gemanoeuvreerd.

Het is niet te hopen dat we dan een wild om zich heen slaand, maar geïsoleerd en toenemend irrelevant Amerika overhouden, waaraan slechts de door de brexit geteisterde Britten zich willen vastklampen.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw.

Op 17 juli 2019 is het precies vijf jaar geleden dat vlucht MH17 werd geraakt door een luchtdoelraket. De Boeing stortte neer in Oekraïens oorlogsgebied waar pro-Russische separatisten en het Oekraïense leger nog altijd gewapende strijd leveren. Alle 298 inzittenden van de vlucht kwamen om het leven, waaronder 193 Nederlanders en vier Belgen.

Veel vragen van toen blijken nog altijd relevant en worden opgevolgd door nieuwe vragen met geopolitieke implicaties. Welke druk oefent Nederland uit? Hoe verspreidt Rusland desinformatie over MH17? Worden de verantwoordelijken ooit vervolgd? Hoe pakt de Russische rol in het Oekraïense conflict uit?

In het dossier "De Geopolitiek van MH17" van de Clingendael Spectator staan vijf deskundigen, waaronder Han ten Broeke van The Hague Centre for Strategic Studies, stil bij de geopolitieke aspecten van de ramp van vijf jaar terug. 

Met het neerhalen van MH17 kwam Nederland op 17 juli 2014 volgens veel betrokkenen met een harde klap in de geopolitieke realiteit terecht. Nederland zou daar heel snel en soms ook hardhandig lessen leren. In de inleiding deelt Han ten Broeke zijn persoonlijke observaties als aanvankelijke trait d’union tussen regering en parlement en vervolgens als MH17-woordvoerder voor de VVD. Wat gebeurde er in de machinekamer na de ramp?

Lees het volledige dossier via: https://spectator.clingendael.org/nl/dossier/de-geopolitiek-van-mh17

From Friday May 31 to Monday 3 June 2019, the National Council of the Slovak Republic hosted the NATO Parliamentary Assembly's Spring Session, in Bratislava Castle, Slovakia.

Among the impressive list of speakers for the 2019 Spring Session was Dr. Tim Sweijs of HCSS. He addressed the Political Committee on the changing character of contemporary conflict and its implications for the Alliance. 

The Session brought together some 200 parliamentarians from the 29 NATO member countries, from North America and Europe, as well as delegates from partner countries and observers to discuss current international security issues and the reports prepared by the Assembly’s Committees.  

View the complete speaker lineup here. 

Het lijkt mij geen toeval dat in Oostenrijk de regering-Kurz is gevallen over een omkopingsschandaal waarbij een Russische investeerder was betrokken. In dit geval was het vrijwel ondenkbaar dat het om een Amerikaan zou gaan. Want Oostenrijk behoort tot de landen waar het hele politieke systeem nauwe banden heeft met Rusland. 

De FPÖ heeft een samenwerking met Verenigd Rusland, een steunpilaar van Poetin en de machtigste groep in de Doema. Maar ook de ÖVP en de SPÖ koesteren warme gevoelens voor Rusland. Dat president Poetin vorig jaar aanwezig was bij de trouwerij van de minister van buitenlandse zaken Karin Kneissl, was dus niet raar.

De Oostenrijkers zijn niet vergeten wie hun land tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft bevrijd. In tegenstelling tot de rest van Midden- en Oost-Europa zijn zij nooit door de Sovjet-Unie bezet geweest en Oostenrijk heeft altijd een strikte neutraliteitspolitiek gevoerd.

Ook in Bulgarije, Griekenland, Hongarije en Slowakije tendeert het politieke systeem in de richting van Rusland. Dit is het sterkst zichtbaar bij extreem-rechtse partijen zoals Ataka (Bulgarije), Jobbik (Hongarije) en Ons Slowakije. Die partijen hebben twijfels over mondialisering, vrijhandel, onderdelen van de rechtsstaat en willen sterke leiders.

Tijdens de recente veiligheidsconferentie van Moskou vroeg een Amerikaanse collega waarom het Kremlin toch vooral de banden aanhaalt met dit soort politieke buitenbeentjes en op ramkoers ligt met gematigde middenpartijen. Dat plaatst Moskou volgens hem in de verkeerde hoek.

Politiek verdeeld Europa

De vraag is of dit klopt. De Griekse regeringspartij Syriza is pro-Russisch. In Italië is de hele coalitie van Lega Nord en de Vijfsterrenbeweging dat en in Frankrijk heeft Rassemblement National (RN), de overwinnaar van de verkiezingen van afgelopen weekeinde, Russische sympathieën. Kortom, een aantal pro-Russische partijen is mainstream geworden.

Hoe erg is dat? Rusland heeft baat bij een politiek verdeeld Europa. Daardoor kan Moskou afkomen van de sancties die het gevolg zijn van de annexatie van de Krim in 2014 en de betrokkenheid bij de strijd in het oosten van Oekraïne. Bovendien maakt Moskou er in zijn nationale veiligheidsstrategie geen geheim van dat politieke verzwakking Rusland een goede uitgangspositie verschaft als het ooit tot een conflict met het Westen komt.

Zo bezien zijn de beweegredenen deels vergelijkbaar met China dat – door middel van het Belt and Road initiatief, een logistieke verbinding tussen China en West-Europa, en het 16+1 overleg van China met landen in Midden- en Zuid-Oost Europa – ook een wig drijft in de politieke eenheid van de Europese Unie.

Wij, in het noorden van Europa, realiseren ons de gevolgen van ons eigen handelen onvoldoende. Mede door ons harde begrotingsbeleid en de eis dat alle lidstaten van de Europese Unie zich aan de afspraken houden, zien we dat politici elders in Europa in de richting van Rusland en China afdrijven. Dit gaat veelal gepaard met het afwijzen van de waarden van onze democratische rechtsstaat.

Dit fenomeen zou wel eens een grotere bedreiging voor de eenheid van de EU kunnen worden dan onze ergernis dat andere lidstaten zich niet aan de begrotingsdiscipline willen houden. De uitslag van de Europese verkiezingen waarin Lega en RN een overwinning boekten stelt op dit punt niet gerust.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw. 

The Global Commission on the Stability of Cyberspace will hold its third meeting of 2019 in The Hague, the Netherlands, on 16-17 June. The Commission meeting will take place prior to EuroDIG, being held at the World Forum in the Hague from 19-20 June 2019.

The Commission will convene in closed sessions on Sunday 16 June and Monday 17 June. The GCSC meeting represents another opportunity for the Commissioners to discuss its proposals, to be included in the GCSC report due by the end of 2019. The conversations in The Hague will be focused on further defining the key components of the cyberstability framework, including underlying principles aimed at supporting international efforts to advance peace and security in cyberspace.

The GCSC will help kick off the EuroDIG conference by holding a Zero-Day event  on Tuesday 18 June from 14:30-16:00 (Pre 07: “Global Commission on the Stability of Cyberspace – Towards a Cyberstability Framework). The GCSC is focused on bringing in voices and expertise from the Internet governance, civil rights and technical communities to the traditionally state-led discussions on international peace and security. During this Zero-Day event it therefore looks forward to engaging with the Internet governance community at EuroDIG, shedding further light on how it intends to address gaps in the international cybersecurity architecture and sharing ideas with the participants, soliciting feedback on its proposals and recommendations.

For more information on the GCSC Zero-Day event at EuroDIG on 18 June, please follow this link.

For more information on the EuroDIG conference, please follow this link.

On May 23rd, the U.S. Mission to the Netherlands, in cooperation with The Hague Centre for Strategic Studies, organized a panel discussion on Strategic Competition, 5G, and the Geopolitics of A.I.

Distinguished speakers included Ms. Hester Somsen (Director for Security Policy, Dutch Ministry of Foreign Affairs), Dr. Michael J. Mazarr (Senior Political Scientist, RAND Corporation), and Dr. Tim Sweijs (Director of Research, The Hague Centre for Strategic Studies).

Mike Mazarr framed the issue in the context of current international competition, Tim Sweijs discussed in detail Artificial Intelligence and 5G, and Hester Somsen provided the Dutch government’s perspective on these issues. About 70 policymakers, academics, USG exchange alumni, parliamentarians, students, and other influentials then engaged in a lively Q&A session with the speakers.

Source: US Embassy website

De Vierde Industriële Revolutie heeft, voordat deze goed en wel van start is gegaan, inmiddels tot een digitale Koude Oorlog geleid tussen de Verenigde Staten en China. Niet de handelsoorlog, maar Trumps aanval op Huawei is de belangrijkste veldslag.

Trump weert de Chinese gigant voor de aanleg van het Amerikaanse mobiele 5G-netwerk en wil nu ook dat Amerikaanse bedrijven geen onderdelen meer voor de mobieltjes van dat bedrijf maken. Het gevolg? Huawei mag smartphones niet meer op Android, Google’s besturingssysteem, laten draaien en kan de chips van Qualcomm, Intel en NXP niet meer gebruiken.

Het meest gebruikte argument voor deze maatregelen is spionage. Er wordt inderdaad door China gespioneerd, maar deze reden wordt vooral genoemd omdat iedereen zich er iets bij kan voorstellen en spionage algemene verontwaardiging opwekt.

Maar de belangrijkste reden is dat 5G de nieuwe economische ruggengraad wordt. Het 5G-netwerk speelt een sleutelrol in het Internet of Things waarbij miljarden apparaten op dat nieuwe mobiele internet worden aangesloten. Gekoppeld aan kunstmatige intelligentie, machine learning en supercomputers luidt dit het einde in van het economische stoomtijdperk. Autonoom rijden wordt mogelijk en bijvoorbeeld de gezondheidszorg gaat revolutionair veranderen.

Verontrustend

Degene die deze 5G-infrastrucuur in handen krijgt, heeft daarom een beslissende invloed op de toekomstige economische ontwikkeling van een land. De crux is industriële standaarden. Degene die deze standaarden voor 5G en de apparaten die erop kunnen worden aangesloten bepaalt, bepaalt de wijze waarop de infrastructuur wordt gebruikt en hoe de apparaten erop worden aangesloten.

China slaagt er steeds beter in het standaardiseringsproces en daarmee de 5G-technologie te domineren. Voor de westerse wereld is dat ultiem verontrustend. Want uiteindelijk vertaalt dit zich in economische en militaire superioriteit.

De Amerikanen weten wat de gevolgen zijn. Door het ‘winnen’ van de industriële revoluties van de massaproductie en informatietechnologie werd Amerika nummer één. Trump wil die positie niet afstaan en tracht China terug zijn hok in te slaan.

Opgeknipt

De gevolgen zijn echter niet te overzien. Allereerst is het denkbaar dat het internet wordt opgeknipt en zelfs verschillende standaarden krijgt. Er komt dan een digitale muur tussen de grootse economieën van de wereld.

China heeft al zo’n muur en ontwikkelt daarachter een internet en economie met ‘Chinese karakteristieken’. Tegelijkertijd tracht China deze versie uit te rollen over de ruim honderd landen die zijn aangesloten bij de nieuwe Zijderoutes, het Belt and Road-initiatief. Amerika doet feitelijk hetzelfde door landen te dwingen Huawei in de ban te doen.

China heeft de situatie in belangrijke mate aan zich zelf te wijten. De Chinese telecommarkt is voor 80 procent bestemd voor Chinese bedrijven als Huawei die relatief hoge prijzen kunnen bedingen. Dat stelt hen in staat hun producten in Europa te dumpen. Mede daarom kiest KPN voor Huawei bij de uitrol van 5G.

Trump heeft gelijk dat dit Chinese protectionisme onacceptabel is. Maar het is de vraag of de lidstaten van de EU daarin meegaan. Als sommige lidstaten kiezen voor Chinese waar en andere niet, zou de digitale muur wel eens dwars door Europa kunnen gaan lopen.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw

On Thursday June 13th, The Hague Centre for Strategic Studies will host a Lunch Symposium on the Ethics of Robotic and Autonomous Systems (RAS) in a military context.

There will be talks by a number of expert speakers, followed by the opportunity to ask them questions on the topic. 

Seating capacity is limited, so don’t miss out on the wonderful guest speakers, including Prof Dr Kenneth Payne, Prof Ashley Deeks, and Maj Martijn Hädicke! 

Preliminary program

• 11.45 – Welcome, coffee/tea and lunch at HCSS

• 12.00 – Opening and introduction of theme by Michel Rademaker, project leader.

• 12.10 – Confirmed speakers:

• Dr Kenneth Payne, Senior Lecturer at King’s College London
• Ashley Deeks, Professor of Law at the University of Virginia Law School
• Martijn Hädicke, program officer Robotics and Autonomous Systems, Netherlands Army

• 13.10 – Q&A

• 13.30 – Wrap-up

You can register your interest with this registration form, or by reaching out to estherchavannes@hcss.nl

We look forward to welcoming you on the 13th of June!

In de hoogoplopende handelsoorlog met de VS, lijkt China naar een machtig wapen te grijpen: zeldzame metalen. NOS sprak met Michel Rademaker van HCSS, die hier al jaren voor waarschuwt.

De Chinese president Xi Jinping bracht deze week een bezoek aan een zeldzame metalenfabriek in China. Het was stof voor speculatie over de vraag of hij hiermee een boodschap wil uitzenden, namelijk dat de VS niet moet vergeten hoe afhankelijk het land is van Chinese grondstoffen.

Zeldzame metalen en andere bijzondere grondstoffen vormen een machtig wapen voor China. Wereldwijd zijn de stoffen onmisbaar voor de elektronica- en energie-industrie, en China heeft verreweg de meeste mijnen in handen.

Zeldzame aardelementen zijn erg belangrijke bouwstoffen voor allerlei moderne technologieën. Neem je mobiele telefoon, zegt Michel Rademaker van het Haagse Centrum voor Strategische Studies. "Als je die materialen niet zou hebben, wordt je telefoon drie keer zo groot." Ook voor bijvoorbeeld windmolens, elektrische auto's, nieuwe generaties batterijen en defensietoepassingen als straalmotoren, satellieten en stuursystemen voor raketten zijn de elementen onmisbaar.

Lees het hele artikel bij NOS.

The character of conflict is changing rapidly. Against this background, Tim Sweijs and Frank Bekkers of The Hague Centre for Strategic Studies were asked by the Commander of the Royal Netherlands Army (RNLA), to specifically identify promising new or to be renewed capabilities for the RNLA with a time horizon of 10-15 years into the future.

This research project resulted in the report “Playing to your Strengths: A Different Perspective on Future Capabilities for the Royal Netherlands Army”. The report has been used in the preparation of the Future Vision for the Royal Netherlands Army, Security through Foresight, which describes the lines of development with a time horizon of up to 2030.

Militaire Spectator, the magazine for the Dutch armed forces, looks at six new capability development themes from the report.

Read the full article here.

Als klein jongetje las hij altijd al het internationale nieuws en stoorde zich er al vroeg aan dat we denken dat de wereld om Nederland draait. Daarom wil Rob de Wijk bewustzijn aanwakkeren: we moeten in beweging komen tegen de opkomende macht van China, vertelt hij in een interview met Florian Pronk en Jurian van der Ree voor SGP-jongerenmagazine In Contact. 

Zinkend schip

Het nieuwe boek van Rob de Wijk (64) komt niet uit de lucht vallen. In 2005 schreef hij Supermacht Europa waarin hij al waarschuwde voor opkomende machten als China. “Toen geloofde niemand er wat van, maar nu begint iedereen door te krijgen dat het dus echt zo is.” Volgens Rob komen we vaak pas in beweging als het schip al zinkt. “Klimaatverandering is precies hetzelfde verschijnsel: we zien het al decennia, maar doen niets.”

China first

Die veranderingen worden nu zichtbaar door discussies die gaan over spionage door China en het ontwikkelen van een 5G-netwerk. Ook het Belt-and-Roadinitiatief, waarmee China landen door handel aan zich wil binden, is een onderdeel van de discussie. Dit alles draait maar om een ding: “China first. Net als Trump. Als je dit ziet, dan zijn Xi Ji Ping en Trump eigenlijk precies hetzelfde. Dit is typisch wat supermachten doen. Het land dat de machtigste is in de wereld, zal proberen de regels van het spel te bepalen.”

Problemen

Dat dit tot problemen leidt, is duidelijk. “Door de opkomst van China zal veel veranderen. Nu hebben we te maken met westerse waarden, normen en instellingen. Denk aan vrijheid, democratie, mensenrechten en instellingen als de Verenigde Naties. Dat is nou niet echt wat je noemt: typisch chinees. China wil als wereldmacht zijn eigen waarden en normen verspreiden. Die zijn veel meer gericht op ‘voor wat, hoort wat’ en ‘bescherming van de eigen Chinese economie’.”

Voorbeeldfunctie

Rob noemt het voorbeeld van Hongarije. Dit land heeft deze Chinese waarden en normen al grotendeels overgenomen. “Je ziet dan dat president Orbán van Hongarije zegt: “Dat autocratische systeem dat de Chinezen hebben, dat wil ik ook, want het zorgt voor economische groei. ‘En by the way’: ik ben jullie leider.” Zij gebruiken China dus als voorbeeld van een succesvol land om te laten zien aan de bevolking dat het niet hebben van een democratie prima werkt. En Hongarije is niet het enige land. Je ziet ook wat er nu gebeurt met Italië, waarbij de rechts-populistische regering heel welwillend is voor andere niet democratische regeringen zoals voor Rusland en China. Dat heeft enorme gevolgen.” 

Flauwekul

De uitspraak van China dat Nederland de ingang is tot de Europese Unie, beschrijft Rob als “flauwekul”. De uitspraak is volgens hem bedoeld door de Chinezen om vriendelijk over te komen. “Je moet niet alles geloven wat in de internationale betrekkingen wordt gezegd. De haven van Piraeus in Griekenland is voor China veel belangrijker om Europa binnen te komen, want die haven is al in Chinese handen.”

Angstig

Of Rob angstig wordt van de ontwikkelingen met China? “Ik word niet zo snel angstig, ik ben namelijk niet zo bang aangelegd. Ik ben wel bevreesd voor grote delen van de Westerse wereld, waarvan ik zie dat ze de waarden van China zullen gaan overnemen en dat gaat gewoon ten koste van onze vrijheden en democratie. Ik houd daar niet zo van. Het boek is dus geschreven uit zorg: dit is aan de hand, doe er wat aan!”

Samenwerken

Volgens Rob moeten we daarvoor samenwerken met andere landen en begrijpen wie onze bondgenoten zijn. “Het gaat om het beschermen van onze manier van leven. Als je dat niet belangrijk vindt: prima, dan doe je niks. Vind je dat wel belangrijk, dan moet je in beweging komen en samenwerken.”

Dalai-Lama

“Ik had tien jaar geleden de Dalai-Lama, een Tibetaanse geestelijke, op bezoek bij mijn instituut. Dat vonden ze in China niet prettig. Ik kreeg een uitnodiging om in China te komen en werd naar een panel met generaals gestuurd. Volgens hen was het ongehoord dat ik met hem sprak. Ik zei: “Ik bepaal wie ik spreek, ik heb dus ook bepaald dat ik nu met jullie spreek. Ik leef in een democratie, dit is hoe wij werken. Punt. Zo moet je met ze omgaan, altijd maar meebuigen is slecht.”

De spanningen tussen Iran en de VS zijn hoger opgelopen, maar vooralsnog beheersen beide landen zich. De internationale gemeenschap wacht gespannen af: zal de situatie escaleren of is het grootspraak?

Nu.nl sprak met Peter Wijninga, defensie-expert verbonden aan het Haags Centrum voor Strategische Studies: over Bolton, Khamenei en de ‘dreiging’: is het machtsspel of moeten we ons zorgen maken?

Lees het hele interview hier.