HCSS presenteert de  “De Toekomst van de Landmacht”. In deze Podcastserie komen denkers en doeners van een nieuwe generatie aan het woord. We stellen de vraag: welke vernieuwingen zijn er nodig om de landmacht klaar te stomen voor de toekomst?

In gesprek met Tim Sweijs laat Majoor Sander Donker van de afdeling Strategie en Plannen zijn licht schijnen op de toekomst van de landmacht. Eerder droeg Sander bij aan de Landmachtvisie Veiligheid is Vooruitzien, die -vers van de pers- verder is uitgewerkt in Voorzien in Veiligheid.  

Multidomein operaties worden steeds belangrijker in modern conflict. Sander stelt, in dit kader, drie thema’s aan de kaak: informatiegestuurd optreden, vuur versterking op land, en de ontwikkeling naar een flex-force.

Sander Donker in vijf quotes:

‘’Hyper-aware, Hyper-crowded, Hyper-fast, dat zijn wel een beetje de buzzwords op dit moment die een klein beetje kunnen voorspellen hoe het in 2035 eruit gaat zien.’’

Over standoff capaciteit: ‘’Hoe kan ik jou slaan, terwijl jij mij niet kan slaan, omdat ik mezelf heel erg goed bescherm, en dat over hele lange afstanden?’’

‘’Als landmacht alleen win je het niet meer, je hebt ook lucht, zee, space & cyberspace nodig. Al die domeinen samen, die moeten samen tot een bepaald effect worden gebracht, dat is multidomain!’’

‘’Dat is het unieke van de landmacht, wij zitten altijd tussen mensen: we zitten niet hoog boven in de lucht, we zitten niet op water, wij zitten tussen de mensen. En we kijken de mensen in de ogen, we ervaren hun angst.’’

‘’Met drones, vliegtuigen, maar ook vanuit cyber, vanuit allerlei hoeken en gaten, kunnen onderdelen in dat luchtruim en gevechtsveld aanwezig zijn, en daar invloed op hebben, maar wat voor een normaal mens eigenlijk niet meer te managen is. En daarvoor heb je bijvoorbeeld artificial intelligence nodig, om dat in de toekomst te gaan managen.’’

Luister op Soundcloud, Spotify, Youtube, of op iTunes.

The Hague Centre for Strategic Studies is proud to announce the Water, Peace and Security (WPS) partnership was selected to be showcased at the Paris Peace Forum in November.

The growing demand for fresh water, combined with the erosion of ecosystems, water pollution and climate change, create urgent issues of water scarcity across the globe. Our livelihoods and economies have become extremely vulnerable to water stress. In poor and fragile contexts, this can heighten social disruption, intensifying conflicts and migration.  There is an urgent need to better understand the interrelationship between water and human insecurity and especially to be able to act timely and effectively in order to prevent escalation. Innovative solutions are key to face development challenges and promote peace.

The Water, Peace and Security partnership, created in 2017 by IHE Delft, WRI, Deltares and HCSS with support from the Netherlands' Ministry of Foreign Affairs. It is open for further collaboration and has already extended its collaboration to include Wetlands International, Oregon State University and the Pacific Institute.

Read more about it here.

Han ten Broeke, directeur Politieke Zaken bij The Hague Centre for Strategic Studies, was op 18 juni te gast bij radioprogramma ’t Wordt Nu Laat van omroep WNL op NPO Radio 2.

In gesprek met Toine van Peperstraten sprak hij over Trump en Iran, Xi en Kim, Boris en Brexit, HCSS, MH17 en nog veel meer.

Luister (en kijk) de uitzending terug via: https://www.nporadio2.nl/twordtnulaat/gemist/uitzending/260654/18-06-2019

On Monday, June 17th 2019, ‘The Future of Power: Hard, Soft, Smart, Sharp?’, an event with Joseph Nye, was hosted by The Hague Centre for Strategic Studies.

During this event Prof. Nye and fellow panelists discussed the current state of power in international relations, looking in particular at how the different elements of this concept might shape the world order in years to come.

As the second decade of the 21st century draws to a close, it is apparent that power is still the main currency of international relations, albeit one that has a highly variable exchange rate. The United States has seemingly entered a unilateralist “hard power” phase, where hallowed precepts on cooperation and trade are challenged and where international agreements and the very liberal world order that the United States helped found are abruptly questioned. Russia, the most outspoken challenger of that liberal world order, has invested heavily in persistent disinformation campaigns and would perhaps like to see itself as executing a "sharp power" strategy – though it is unclear whether, in doing so, it has not cut itself as much as it has damaged the "West." China – previously following its own version of "smart power" and playing for time whilst building on its rising economic dominance – has stumbled, with an increasingly belligerent position on territorial issues and an evolving direct trade war confrontation with the United States. Meanwhile Europe, the eternal "softest power", struggles to find a common voice in the persistent shadow of Brexit and a populist wave, while at the same time continuing to quietly advance global norms.

Is smart power still a viable option for the big powers? Or will it remain only attractive for the smaller nations like the Netherlands and its European counterparts? And if so, how can soft power nations prevail and prosper in the face of harder, sharper, but not necessarily smarter options? How do some of these approaches to power reflect on developments in various domains, such as in cyberspace, but also in trade, and traditional diplomacy? Are new types of conflict emerging, where information warfare strives to become the new normal, and where both deterrence and resilience are hard strategies to follow? How does liberal democracy protect itself in face of these threats – both internal and external?

Program:

Welcome remarks by Paul Sinning, Executive Director of The Hague Centre for Strategic Studies

Introductory remarks by Alexander Klimburg, Director Cyber Policy and Resilience Program, The Hague Centre for Strategic Studies, Director of the Global Commission on the Stability of Cyberspace Initiative and Secretariat

The Future of Power – presentation by Joseph Nye, University Distinguished Service Professor and former Dean of the Harvard Kennedy School of Government

Moderated discussion with panelists and Q&A with wider audience

Speakers:

• Professor Joseph Nye, University Distinguished Service Professor and former Dean of the Harvard Kennedy School of Government
• Professor Jaap de Hoop Scheffer, Professor of International Relations and Diplomatic Practice at Leiden University, former Secretary General of NATO and former Minister of Foreign Affairs of the Netherlands
• Ambassador Latha Reddy, Co-Chair of the Global Commission on the Stability of Cyberspace and former Deputy National Security Adviser of India
• Professor Kutsal Yesilkagit, Professor of Public Administration and former Dean of the Faculty of Governance and Global Affairs at Leiden University
• Mr. Han ten Broeke, Director of Political Affairs, The Hague Centre for Strategic Studies, former member of the House of Representatives of the Netherlands, and Chair of the Armed Services Committee
• Dr. Alexander Klimburg, Director Cyber Policy and Resilience Program, The Hague Centre for Strategic Studies, Director of the Global Commission on the Stability of Cyberspace Initiative and Secretariat

The third edition of the Black Sea and Balkans Security Forum was held in the Romanian port city of Constanta, from 12-14 June 2019. The Forum has become a regular annual event jointly organized by the Bucharest-based New Strategy Center together with the Ovidius University and the Metropolitan Area Authorities of Constanța. Tim Sweijs of HCSS participated in a panel session, together with General (Ret.) Joseph W. Ralston, former Supreme Allied Commander Europe  of NATO Allied Command Operations.

"NATO and EU – Stronger Together. The Transatlantic Link and the Stability of the Eastern Europe" 

Which are the main complementarities and possible synergies between NATO and EU? Is strategic autonomy compatible with joint action? What needs to be done in order to preserve and strengthen the north-American anchor of European security?

You can view the panel here:

Now at its third edition, the Forum has acquired a distinct profile in the regional security debate as a highly professional conference bringing together officials, scholars, analysts, representatives of non-governmental organizations and international experts with an aim to facilitating dialogue and fostering the quest for rational and realistic solutions.

The 16 scheduled panel discussions covered a vast range of topics such as the militarization of the Black Sea, the classical and newly emerging security challenges, the vital importance of the transatlantic link, the on-going regional cooperation initiatives. In addition, more specialist subjects were tackled in separate sessions on cyber security, energy, climate change, religion and security, connectivity and military mobility, urban and community development, hybrid operations and information warfare.

The list of keynote speakers and panelists was impressive, comprising incumbent or former high government officials, both civilian and military, leading think tanks and prominent scholars and political analysts from EU and NATO member states and partner countries.

Read more about the Forum here: https://2bsecurityforum.ro/

Op het moment dat ik in Bratislava deelnam aan een debat over de gevolgen van desinformatie, nepnieuws en complottheorieën kwam een bericht binnen over Forum voor Democratie-senator Toine Beukering. Hij suggereerde in De Telegraaf dat Oekraïne best achter de aanval op de MH17 kon zitten, want de premier van Maleisië opperde dit ook.

Dit past in de lijn van Forum die koste wat het kost de betrekkingen met Rusland wil verbeteren, de banden wil normaliseren, en af wil van de ‘Russische boycot’ (ze bedoelen sancties) omdat die slecht is voor de agrarische sector.

Ook ik wil de relaties verbeteren, ware het niet dat Rusland de Krim heeft geannexeerd en ervan beschuldigd wordt achter het neerhalen van de MH17 te zitten. Ook ik wil normalisering van de betrekkingen, maar dit zijn wel twee vlekken die dit voorlopig in de weg staan.

Ernstiger is dat Beukering zonder bewijs twijfel zaait over de resultaten van het MH17-onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en het Joint Investigation Team (JIT). Het JIT concludeerde dat de Buk-Telar waarmee het vliegtuig werd neergehaald afkomstig is van de 53ste luchtverdedigingsbrigade van het Russische leger uit Koersk. Het onderzoekscollectief Bellingcat kwam tot dezelfde conclusie.

Klinkklare onzin

Politici die op grond van geen of armzalige argumenten twijfel zaaien over dit soort onderzoeken werken mee aan het verspreiden van propaganda, nepnieuws en complottheorieën. Dat geldt dus ook voor de Maleisische premier Mahathir Mohamad, wiens land nauw met het JIT samenwerkt.

Nog ernstiger is dat Beukering met zijn opmerkingen de fundamenten van de rechtsstaat ondergraaft: de betrouwbaarheid van de waarheidsvinding van de Onderzoeksraad en het Openbaar Ministerie. Het tegenargument dat FvD slechts openstaat voor debat is klinkklare onzin. Politici kunnen niet alles zeggen, zeker niet als dit de rechtsstaat ondermijnt.

In Den Haag valt te horen dat burgers mondig genoeg zijn om zelfstandig afwegingen te kunnen maken, echt van nepnieuws te onderscheiden en gewapend tegen complottheorieën zijn. Dat zou de Nederlandse burger uniek in de wereld maken.

Veel Britten geloofden de leugens van politici over de opbrengsten van de brexit en de bewering dat de EU een groot anti-Brits complot is.

Complottheorieën

In Bratislava lag een rapport van de onafhankelijke denktank Globsec op tafel waaruit bleek dat de Slowaken extreem gevoelig voor complottheorieën zijn. 53 procent denkt dat de wereld geleid wordt door vooral Joodse, geheime genootschappen die een totalitaire wereld nastreven. 40 procent van de bevolking gelooft dat niet Al-Qaida, maar de Amerikaanse regering achter de aanslagen van 9/11 zat.

Het manifest van de Gele Hesjes dat zij tijdens hun geruchtmakende ontmoeting aan premier Rutte overhandigden, bevat behalve gerechtvaardigde eisen en begrijpelijke grieven ook een hoop onzin waaronder complottheorieën. Ook de Gele Hesjes willen dat de betrokkenheid van Oekraïne bij de MH17 wordt onderzocht. Toen ik voorvrouw Ingeborg Westerhoff vroeg waarom zij dat wilde, zei zij: ‘omdat Oekraïne toch genoemd wordt?’ Toen ik doorvroeg, bleek ze nooit van het JIT te hebben gehoord.

Ook al heeft hij ze afgezwakt, Beukering bleek niet door te hebben dat hij met zijn uitspraken de rechtsstaat schond en complottheorieën voedde. Dit diskwalificeert hem als mogelijke voorzitter van de Eerste Kamer.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw.

Oud-dictator Bashir van Soedan is aangeklaagd voor corruptie en zelfverrijking. Intussen wordt het democratische protest in het land met harde hand neergeslagen door het nieuwe militaire regime. Han ten Broeke (HCSS) en Ahmed Abdushaam geven bij De Nieuws BV op BNN/VARA commentaar over de toekomst van Soedan en de geopolitieke implicaties van een Afrikaanse vrijheidsstrijd.

Bekijk het programma hier. 

Tijdens het China Café in WTC The Hague op 12 juni, werd Rob de Wijk geïnterviewd over zijn boek “De nieuwe wereldorde”: over China's invloed op de technologische revolutie en de mogelijke consequenties hiervan op de huidige wereldorde. Wat betekenen de ambities van China voor ondernemend Nederland?

Tijdens het interview haakt journalist Oscar Garschagen aan met eigen inzichten. Luister het interview terug via SoundCloud.

Het China Café werd georganiseerd door China Netwerk Guanxi, de vraagbaak voor het Nederlandse bedrijfsleven over ondernemen in China.

Binnen een week zette President Trump een streep door de handelsvoordelen voor India; dreigde hij Mexico, Amerika’s grootste handelspartner, met sancties als dat land geen migranten tegenhoudt; en toen hij in Engeland landde voor een staatsbezoek om een ‘buitengewoon bondgenootschap’ te vieren, vocht hij met de Londense burgemeester Sadiq Khan een twittervete uit. 

In ieder geval is Trump niet saai. Voor hem pleit ook dat hij geen oorlog wil met Noord-Korea en Iran. Kennelijk vertrouwt hij op de kracht van de Amerikaanse economie en zijn genie als dealmaker. Maar een genie zou er ook voor waken letterlijk de halve wereld tegen zich in het harnas te jagen.

Dat begon na zijn aantreden met het zetten van een streep door het Trans-Pacific Partnership (TPP) waarmee elf landen in de Indo-Pacific samen met de VS een antwoord op de opkomst van China wilden geven. Vervolgens moest Nafta eraan geloven. Deze Noord-Amerikaanse vrijhandelszone werd vervangen door een verdrag, waarvan alleen experts kunnen zien dat het anders is. Daarna werd de aanval ingezet op China waarmee een handelsoorlog wordt uitgevochten die ver­moedelijk alleen maar verliezers zal hebben.

Ook de meest trouwe bondgenoten werden niet ­gespaard. Japan en de Europese Unie werden gedreigd met een handelsoorlog en Trump zaaide twijfel over de waarde van de Navo.

Almachtig

Welke strategie zit hier achter, behalve het idee dat Amerika nog steeds almachtig is, de mondiale regels kan bepalen en elk land ter wereld met economische, desnoods met militaire macht in het gareel kan schoppen? In het laatste nummer van Foreign Affairs was de teneur dat er helemaal geen strategie is. Volgens mijn Amerikaanse collega Daniel W. Drezner is Amerika zijn dominante positie voor eens en voor altijd kwijt. Zo bezien zijn Trumps acties de laatste stuiptrekking van een ­gemankeerde supermacht.

Dit machtsverval is overigens onder president Bush ­begonnen. Amerika was tegen het einde van de jaren negentig zo machtig dat er geen serieuze uitdager was. Dit idee van oppermachtigheid leidde tot het stomste besluit dat een Amerikaanse president de afgelopen vele decennia nam: de oorlog tegen Irak.

Obama trachtte vervolgens puin te ruimen en zijn troepen terug te trekken. Maar terugtrekken zou het terrorisme alleen maar in de kaart spelen, dus bleef hij om erger te voorkomen.

Ook Trump wil vertrekken uit het Midden-Oosten, maar zijn grootste probleem is China. Zijn grieven over oneerlijke handelspraktijken worden door de Europeanen gedeeld. Mij is daarom onduidelijk waarom hij dan zijn bondgenoten schoffeert. Drezner noemt terecht het dreigen van EU en Navo nog stommer dan de invasie in Irak.

Geklungel

Dit geopolitiek geklungel heeft er inmiddels toe ­geleid dat er zonder de Amerikanen een ‘Comprehensive and Progressive Agreement for TPP’ is ontstaan. En de kans lijkt mij groot dat de Europese Unie samen met China in toenemende mate de mondiale regels voor handel en het gedrag van staten gaat bepalen. Daarmee heeft Amerika zichzelf naar de zijlijn gemanoeuvreerd.

Het is niet te hopen dat we dan een wild om zich heen slaand, maar geïsoleerd en toenemend irrelevant Amerika overhouden, waaraan slechts de door de brexit geteisterde Britten zich willen vastklampen.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw.

Op 17 juli 2019 is het precies vijf jaar geleden dat vlucht MH17 werd geraakt door een luchtdoelraket. De Boeing stortte neer in Oekraïens oorlogsgebied waar pro-Russische separatisten en het Oekraïense leger nog altijd gewapende strijd leveren. Alle 298 inzittenden van de vlucht kwamen om het leven, waaronder 193 Nederlanders en vier Belgen.

Veel vragen van toen blijken nog altijd relevant en worden opgevolgd door nieuwe vragen met geopolitieke implicaties. Welke druk oefent Nederland uit? Hoe verspreidt Rusland desinformatie over MH17? Worden de verantwoordelijken ooit vervolgd? Hoe pakt de Russische rol in het Oekraïense conflict uit?

In het dossier "De Geopolitiek van MH17" van de Clingendael Spectator staan vijf deskundigen, waaronder Han ten Broeke van The Hague Centre for Strategic Studies, stil bij de geopolitieke aspecten van de ramp van vijf jaar terug. 

Met het neerhalen van MH17 kwam Nederland op 17 juli 2014 volgens veel betrokkenen met een harde klap in de geopolitieke realiteit terecht. Nederland zou daar heel snel en soms ook hardhandig lessen leren. In de inleiding deelt Han ten Broeke zijn persoonlijke observaties als aanvankelijke trait d’union tussen regering en parlement en vervolgens als MH17-woordvoerder voor de VVD. Wat gebeurde er in de machinekamer na de ramp?

Lees het volledige dossier via: https://spectator.clingendael.org/nl/dossier/de-geopolitiek-van-mh17

From Friday May 31 to Monday 3 June 2019, the National Council of the Slovak Republic hosted the NATO Parliamentary Assembly's Spring Session, in Bratislava Castle, Slovakia.

Among the impressive list of speakers for the 2019 Spring Session was Dr. Tim Sweijs of HCSS. He addressed the Political Committee on the changing character of contemporary conflict and its implications for the Alliance. 

The Session brought together some 200 parliamentarians from the 29 NATO member countries, from North America and Europe, as well as delegates from partner countries and observers to discuss current international security issues and the reports prepared by the Assembly’s Committees.  

View the complete speaker lineup here. 

Het lijkt mij geen toeval dat in Oostenrijk de regering-Kurz is gevallen over een omkopingsschandaal waarbij een Russische investeerder was betrokken. In dit geval was het vrijwel ondenkbaar dat het om een Amerikaan zou gaan. Want Oostenrijk behoort tot de landen waar het hele politieke systeem nauwe banden heeft met Rusland. 

De FPÖ heeft een samenwerking met Verenigd Rusland, een steunpilaar van Poetin en de machtigste groep in de Doema. Maar ook de ÖVP en de SPÖ koesteren warme gevoelens voor Rusland. Dat president Poetin vorig jaar aanwezig was bij de trouwerij van de minister van buitenlandse zaken Karin Kneissl, was dus niet raar.

De Oostenrijkers zijn niet vergeten wie hun land tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft bevrijd. In tegenstelling tot de rest van Midden- en Oost-Europa zijn zij nooit door de Sovjet-Unie bezet geweest en Oostenrijk heeft altijd een strikte neutraliteitspolitiek gevoerd.

Ook in Bulgarije, Griekenland, Hongarije en Slowakije tendeert het politieke systeem in de richting van Rusland. Dit is het sterkst zichtbaar bij extreem-rechtse partijen zoals Ataka (Bulgarije), Jobbik (Hongarije) en Ons Slowakije. Die partijen hebben twijfels over mondialisering, vrijhandel, onderdelen van de rechtsstaat en willen sterke leiders.

Tijdens de recente veiligheidsconferentie van Moskou vroeg een Amerikaanse collega waarom het Kremlin toch vooral de banden aanhaalt met dit soort politieke buitenbeentjes en op ramkoers ligt met gematigde middenpartijen. Dat plaatst Moskou volgens hem in de verkeerde hoek.

Politiek verdeeld Europa

De vraag is of dit klopt. De Griekse regeringspartij Syriza is pro-Russisch. In Italië is de hele coalitie van Lega Nord en de Vijfsterrenbeweging dat en in Frankrijk heeft Rassemblement National (RN), de overwinnaar van de verkiezingen van afgelopen weekeinde, Russische sympathieën. Kortom, een aantal pro-Russische partijen is mainstream geworden.

Hoe erg is dat? Rusland heeft baat bij een politiek verdeeld Europa. Daardoor kan Moskou afkomen van de sancties die het gevolg zijn van de annexatie van de Krim in 2014 en de betrokkenheid bij de strijd in het oosten van Oekraïne. Bovendien maakt Moskou er in zijn nationale veiligheidsstrategie geen geheim van dat politieke verzwakking Rusland een goede uitgangspositie verschaft als het ooit tot een conflict met het Westen komt.

Zo bezien zijn de beweegredenen deels vergelijkbaar met China dat – door middel van het Belt and Road initiatief, een logistieke verbinding tussen China en West-Europa, en het 16+1 overleg van China met landen in Midden- en Zuid-Oost Europa – ook een wig drijft in de politieke eenheid van de Europese Unie.

Wij, in het noorden van Europa, realiseren ons de gevolgen van ons eigen handelen onvoldoende. Mede door ons harde begrotingsbeleid en de eis dat alle lidstaten van de Europese Unie zich aan de afspraken houden, zien we dat politici elders in Europa in de richting van Rusland en China afdrijven. Dit gaat veelal gepaard met het afwijzen van de waarden van onze democratische rechtsstaat.

Dit fenomeen zou wel eens een grotere bedreiging voor de eenheid van de EU kunnen worden dan onze ergernis dat andere lidstaten zich niet aan de begrotingsdiscipline willen houden. De uitslag van de Europese verkiezingen waarin Lega en RN een overwinning boekten stelt op dit punt niet gerust.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw. 

The Global Commission on the Stability of Cyberspace will hold its third meeting of 2019 in The Hague, the Netherlands, on 16-17 June. The Commission meeting will take place prior to EuroDIG, being held at the World Forum in the Hague from 19-20 June 2019.

The Commission will convene in closed sessions on Sunday 16 June and Monday 17 June. The GCSC meeting represents another opportunity for the Commissioners to discuss its proposals, to be included in the GCSC report due by the end of 2019. The conversations in The Hague will be focused on further defining the key components of the cyberstability framework, including underlying principles aimed at supporting international efforts to advance peace and security in cyberspace.

The GCSC will help kick off the EuroDIG conference by holding a Zero-Day event  on Tuesday 18 June from 14:30-16:00 (Pre 07: “Global Commission on the Stability of Cyberspace – Towards a Cyberstability Framework). The GCSC is focused on bringing in voices and expertise from the Internet governance, civil rights and technical communities to the traditionally state-led discussions on international peace and security. During this Zero-Day event it therefore looks forward to engaging with the Internet governance community at EuroDIG, shedding further light on how it intends to address gaps in the international cybersecurity architecture and sharing ideas with the participants, soliciting feedback on its proposals and recommendations.

For more information on the GCSC Zero-Day event at EuroDIG on 18 June, please follow this link.

For more information on the EuroDIG conference, please follow this link.

On May 23rd, the U.S. Mission to the Netherlands, in cooperation with The Hague Centre for Strategic Studies, organized a panel discussion on Strategic Competition, 5G, and the Geopolitics of A.I.

Distinguished speakers included Ms. Hester Somsen (Director for Security Policy, Dutch Ministry of Foreign Affairs), Dr. Michael J. Mazarr (Senior Political Scientist, RAND Corporation), and Dr. Tim Sweijs (Director of Research, The Hague Centre for Strategic Studies).

Mike Mazarr framed the issue in the context of current international competition, Tim Sweijs discussed in detail Artificial Intelligence and 5G, and Hester Somsen provided the Dutch government’s perspective on these issues. About 70 policymakers, academics, USG exchange alumni, parliamentarians, students, and other influentials then engaged in a lively Q&A session with the speakers.

Source: US Embassy website

De Vierde Industriële Revolutie heeft, voordat deze goed en wel van start is gegaan, inmiddels tot een digitale Koude Oorlog geleid tussen de Verenigde Staten en China. Niet de handelsoorlog, maar Trumps aanval op Huawei is de belangrijkste veldslag.

Trump weert de Chinese gigant voor de aanleg van het Amerikaanse mobiele 5G-netwerk en wil nu ook dat Amerikaanse bedrijven geen onderdelen meer voor de mobieltjes van dat bedrijf maken. Het gevolg? Huawei mag smartphones niet meer op Android, Google’s besturingssysteem, laten draaien en kan de chips van Qualcomm, Intel en NXP niet meer gebruiken.

Het meest gebruikte argument voor deze maatregelen is spionage. Er wordt inderdaad door China gespioneerd, maar deze reden wordt vooral genoemd omdat iedereen zich er iets bij kan voorstellen en spionage algemene verontwaardiging opwekt.

Maar de belangrijkste reden is dat 5G de nieuwe economische ruggengraad wordt. Het 5G-netwerk speelt een sleutelrol in het Internet of Things waarbij miljarden apparaten op dat nieuwe mobiele internet worden aangesloten. Gekoppeld aan kunstmatige intelligentie, machine learning en supercomputers luidt dit het einde in van het economische stoomtijdperk. Autonoom rijden wordt mogelijk en bijvoorbeeld de gezondheidszorg gaat revolutionair veranderen.

Verontrustend

Degene die deze 5G-infrastrucuur in handen krijgt, heeft daarom een beslissende invloed op de toekomstige economische ontwikkeling van een land. De crux is industriële standaarden. Degene die deze standaarden voor 5G en de apparaten die erop kunnen worden aangesloten bepaalt, bepaalt de wijze waarop de infrastructuur wordt gebruikt en hoe de apparaten erop worden aangesloten.

China slaagt er steeds beter in het standaardiseringsproces en daarmee de 5G-technologie te domineren. Voor de westerse wereld is dat ultiem verontrustend. Want uiteindelijk vertaalt dit zich in economische en militaire superioriteit.

De Amerikanen weten wat de gevolgen zijn. Door het ‘winnen’ van de industriële revoluties van de massaproductie en informatietechnologie werd Amerika nummer één. Trump wil die positie niet afstaan en tracht China terug zijn hok in te slaan.

Opgeknipt

De gevolgen zijn echter niet te overzien. Allereerst is het denkbaar dat het internet wordt opgeknipt en zelfs verschillende standaarden krijgt. Er komt dan een digitale muur tussen de grootse economieën van de wereld.

China heeft al zo’n muur en ontwikkelt daarachter een internet en economie met ‘Chinese karakteristieken’. Tegelijkertijd tracht China deze versie uit te rollen over de ruim honderd landen die zijn aangesloten bij de nieuwe Zijderoutes, het Belt and Road-initiatief. Amerika doet feitelijk hetzelfde door landen te dwingen Huawei in de ban te doen.

China heeft de situatie in belangrijke mate aan zich zelf te wijten. De Chinese telecommarkt is voor 80 procent bestemd voor Chinese bedrijven als Huawei die relatief hoge prijzen kunnen bedingen. Dat stelt hen in staat hun producten in Europa te dumpen. Mede daarom kiest KPN voor Huawei bij de uitrol van 5G.

Trump heeft gelijk dat dit Chinese protectionisme onacceptabel is. Maar het is de vraag of de lidstaten van de EU daarin meegaan. Als sommige lidstaten kiezen voor Chinese waar en andere niet, zou de digitale muur wel eens dwars door Europa kunnen gaan lopen.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw