"Als het multilateraal systeem instort, zou dit voor een open land als Nederland catastrofale gevolgen voor de economie en de veiligheid hebben." – Rob de Wijk

Het multilaterale systeem, waar Nederland onderdeel van is, levert ons ontzettend veel op. Zo boekte Nederland tegenover een bijdrage van €5,4 miljoen aan de WTO in 2019 een exportstijging van 2,9% procent ter waarde van bijna €13 miljard. En de interne Europese markt verhoogt het inkomen per hoofd van de bevolking met nog eens €1.000 per jaar: de jaarlijkse baten voor Nederland liggen tussen de €3.000 en €5.000 per hoofd van de bevolking per jaar, terwijl de netto afdracht ongeveer €150 bedraagt.

De vitale belangen van Nederland kunnen uitsluitend beschermd worden door multilaterale samenwerking, maar dit systeem staat onder druk. Door wereldwijde machtsverschuivingen verandert het huidige multilaterale systeem, met mogelijk desastreuze gevolgen voor Nederland. Erosie of zelfs instorting van het multilateraal systeem zou vergaande gevolgen hebben: het zou ons land blootstellen aan geopolitieke krachten waarover we geen controle hebben en ons degraderen tot speelbal van de grootmachten.

In een nieuwe studie van HCSS geven Rob de Wijk en zijn medeauteurs aan welke hervormingen noodzakelijk zijn om het multilaterale systeem overeind te houden en nieuw leven in te blazen. Dit vereist op de eerste plaats dat Nederland machtspolitiek gaat denken, en coalities moet smeden met gelijkgestemde, vaak grotere landen binnen en buiten de EU.

Het is onontkoombaar dat Westerse landen bij de vormgeving van een nieuw multilateraal systeem water bij de wijn moeten doen. Daarom moet Nederland met een nieuw narratief komen waarmee het belang en de opbrengsten van het multilateralisme in tijden van grote mondiale veranderingen inzichtelijk wordt gemaakt en richting wordt gegeven aan de modernisering van het stelsel.

Het volledige Engelstalige rapport zal worden gepubliceerd op donderdag 1 oktober 2020.

Lees hier de Nederlandse samenvatting van het rapport, geschreven door Rob de Wijk.

Het is geen tijd voor slappe knieën. De Britse premier Johnson mag van het Lagerhuis de scheidingsakte met de Europese Unie eenzijdig in een ‘very specific and limited way’ aanpassen. Onzin. Je schendt het internationale recht wel of niet. Je kunt ook niet een ‘beetje zwanger’ zijn. Voortekenen dat Johnson de scheidingsakte wilde veranderen, waren er al lang. Dat bleek toen zijn hoogste juridische adviseur, Geoffrey Cox, en zijn minister voor Noord-Ierse zaken, Julian Smith, door meegaande figuren werden vervangen.

Alles draait om Noord-Ierland dat volgens de scheidingsakte een status aparte moet krijgen. Na de brexit blijven sommige EU-regels op Noord-Ierland van toepassing en de grenzen blijven open.

Door Johnsons jongste stap zijn de Britten voor de rest van de wereld in één klap een onbetrouwbare ­partner geworden. Frankrijk en Duitsland hebben al ­opgeroepen de poot stijf te houden. Brussel dreigde met juridische stappen.

Een interessante vraag is wie, als Johnson het verdrag daadwerkelijk wijzigt, de grens tussen Ierland en de Britse enclave Noord-Ierland gaat controleren. Ik denk niemand. Want door grenscontroles neemt de kans op een burgeroorlog weer toe. Als de Britten de grens gaan controleren, komen de pro-Ierse katholieken in opstand. Daarom zal Ierland zeker niet gaan ­controleren. Wie gaat ­controleren, kan dus ­verantwoordelijk worden voor een burgeroorlog.

Het ziet ernaar uit dat Johnson aanstuurt op een scheiding zonder akkoord. Het gaat allang niet meer om rationele overwegingen waarbij de economische schade voor de EU en het VK zo gering mogelijk wordt gehouden. Het gaat, vermoedelijk aangejaagd door Johnsons adviseur Dominic Cummings, om een vorm van zelfdestructie. Die wordt gerechtvaardigd door een vage ideologie van een ‘onafhankelijk’ Verenigd Koninkrijk dat zich niets van het internationale recht en internationale afspraken hoeft aan te trekken en daarom beter af is.

Deze fictie is onderdeel van een blame game waarbij de Britten Brussel de schuld kunnen geven van de ­malaise die door een no-dealbrexit zal ontstaan.

De Britten hebben lange tijd gedacht dat ze als een gelijkwaardige partner zouden worden behandeld. Maar EU-onderhandelaar Barnier heeft al gezegd dat ze dat niet zijn. Hij vertegenwoordigt 450 miljoen Europeanen. Johnson 60 miljoen Britten. Dus krijgen de Britten een mager akkoord. Logisch, want met een nieuw ­handelsakkoord ben je per definitie slechter af dan met het oude lidmaatschap. Politiek gezien wordt dan een no-dealbrexit interessant, ook al levert die veel meer schade op. Downing Street kan dan Brussel de schuld geven en de bevolking mobiliseren de schouders eronder te zetten.

Laten we hiermee ophouden. Gun de Britten hun ­eigen regels voor voedselveiligheid, staatssteun en ­dierenwelzijn. Daarmee maken ze zelf het exporteren naar de EU moeilijk. Want de EU bepaalt zelf de toegang tot de interne markt, niet het VK. Dan komen ze er ook achter dat Amerika en China te ver weg liggen om een flink deel van die exporten te compenseren.

Gun de Britten een exit zonder deal. Ook na de brexit blijft Engeland een eiland dat vrijwel alles moet importeren. En dan tegen veel hogere kosten.

Een rechte rug levert ons minder schade en ergernis op dan Britten die de weg kwijt zijn.

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

Sometimes all the geopolitical and international security news in the world is trumped by something infinitely better and more important:

This Wednesday, HCSS strategic analyst Hugo van Manen became the proud father of a beautiful daughter. Congratulations Hugo and welcome Anna van Manen!  (we’re expecting you for the Fall 2040 internship at HCSS by the way)

Meanwhile, Strategic analyst Louk Faesen gave birth this week to the new comprehensive HCSS report “From Blurred Lines to Red Lines: Countermeasures and Norms in Hybrid Conflict”, written together with Tim Sweijs, Alexander Klimburg, Conor MacNamara and Michael Mazarr. Can we use norms to turn the blurred lines of hybrid conflict into red lines? This new report explores this question through several Russian and Chinese case studies.

While a confident China is flexing its muscles, the relationship between Europe and the US is deteriorating. Should Europe do everything it can to restore those ties, or should it set its own course? Listen to the new episode of De Strateeg, our podcast with BNR, featuring HCSS Senior strategic analyst Paul van Hooft on the future of the transatlantic relationship.

The coronavirus is reinforcing current geopolitical trends. What does this mean for Europe? Is NATO doomed? Instituut Clingendael and HCSS have the pleasure to invite you to a webinar on October 8th with Rob de Wijk and Dick Zandee, in which we discuss these major questions and the implications for the Netherlands. Click here to register for the webinar, which is also streamed live on YouTube.

What will the war of the future look like? The Royal Netherlands Society for Military Art and Science (KVBK) and HCSS proudly invite you to a webinar by Dr. Frank G. Hoffman, strategic analyst and retired lieutenant colonel of the US Marine Corps on October 29th. 

On BNR Nieuwsradio, Strategic analyst Patrick “Mr. Nuance” Bolder commented on the news that the F-35 could not fly during thunder.

With their ideas about authoritarian leadership and the restriction of the rule of law, Wilders and Baudet sometimes resemble Trojan horses directly controlled by the Kremlin, wrote Rob de Wijk in his weekly column for Trouw.

It should have been a celebration, the 75th Anniversary of the UN. But in a year dominated by corona and other geopolitical tensions, that festive mood seems far away. Han ten Broeke commented in De Volkskrant.

The intended TikTok deal between Oracle, Walmart and ByteChance gets the green light as President Trump gives it his blessing. "It is an attempt to kick all Chinese out," commented Data scientist Paul Verhagen on BNR Nieuwsradio.

US ambassador Pete Hoekstra received harsh criticism this week for hosting a fundraiser with Baudet. But did he cross a line? “The question of whether it is allowed or not is not that interesting," Rob de Wijk says in Dutch newspaper NRC. “Diplomacy is a matter of trust. And as a minister you start to think: I have to pay attention to my words because he isn’t neutral. I think Hoekstra will certainly feel the repercussions of this.”

With the death of Chief Justice Ruth Bader Ginsburg, the American rule of law is in a coma. This puts the leading global democracy in danger, argues HCSS Data scientist – and expert on US politics – Paul Verhagen in an op-ed in newspaper Het Parool.

The Chinese leadership has long known that the old ‘China Model’ had become ‘unstable, unbalanced, uncoordinated and ultimately unsustainable’, writes HCSS Subject Matter Expert Friso Stevens. China's hard crackdown in Hong Kong is an extension of its domestic policy

Yesterday was Paul Sinning’s birthday, but instead of celebrating it at HCSS together with dedicated colleagues, the poor man had to spent it somewhere in Italy sipping prosecco in a trattoria. We hope he managed to still have a good time… Happy birthday Paul!

Op 8 oktober organiseert Instituut Clingendael een webinar in samenwerking met The Hague Centre of Strategic Studies over de geopolitieke gevolgen van de coronacrisis, met o.a. Rob de Wijk en Dick Zandee. Het wordt live gestreamd op YouTube. Meld je aan voor de email alert. 

Het coronavirus zal de huidige geopolitieke trends – zoals toenemende spanningen in de Sino-Amerikaanse relaties en groeiende druk op Europa om meer verantwoordelijkheid te nemen voor de eigen veiligheid – versterken. Dit was de belangrijkste conclusie van een viertal notities over de geopolitieke gevolgen van het Covid-19 virus van Instituut Clingendael en The Hague Centre for Strategic Studies.

Wat betekent dit voor Europa? Is de NAVO ten dode opgeschreven of is er nog Atlantisch leven mogelijk? Wat als de VS de koers doorzet zich terug te trekken uit internationale verdragen en organisaties? Wat betekent dit voor conflictpreventie en voor mensenrechten wereldwijd?

Je bent van harte uitgenodigd deel te nemen aan het webinar waarin de auteurs van de notities ingaan op deze grote vragen en de implicaties voor Nederland. Tijdens het webinar kun je vragen stellen. Ook kun je bij inschrijving al een vraag indienen.

Sprekers

• Rob de Wijk, Oprichter, The Hague Centre for Strategic Studies
• Dick Zandee, Hoofd Security Unit, Instituut Clingendael 

Respondenten

• Hester Somsen, Directeur Veiligheidsbeleid, Ministerie van Buitenlandse Zaken 
• Laurien Sillevis, Plaatsvervangend Directeur Internationale Aangelegenheden en Operaties, Ministerie van Defensie

Bob Deen, Senior Research Fellow Clingendael, zal het webinar modereren.

Lees de notities

• Covid-19: De geopolitieke gevolgen voor de EU
• De geopolitieke gevolgen van de coronacrisis
• Covid-19 en het multilaterale veiligheidsbestel
• De Impact van Covid-19 op Europese Veiligheid

Volg de livestream

De webinar wordt live gestreamd op YouTube. Meld je aan voor de email alert en ontvang een reminder 15 minuten voor aanvang. 

The HCSS internship is a dynamic and varied opportunity in research, analysis, data, communication, design, networking, copy writing, and policy development. We are an independent think tank specialized in global trends, security, and geo-economics. Interns contribute to high-impact products for clients including governments, international organizations, research organizations, the private sector, and NGOs.

The deadline for the application is Wednesday the 14th of October 2020 (23:59) for a November 2020 start date.

The HCSS internship offers an excellent springboard for future careers in a wide range of fields, interns are involved as full-fledged team members in research-projects. Activities can range from conducting background research, data collection and analysis, co-writing reports and papers, to being involved in the organization of workshops and conferences. This way, interns gain valuable work experience in a professional environment, which helps them in their future development and careers in both the public and private sector. Also, the HCSS internship offers the opportunity to build and expand your professional network.

Please apply only if you are available for (one of) the above mentioned start dates.  HCSS recruits interns all year round; later start dates will be announced in due time.

Requirements

Candidates should have a first rate academic background, strong transferable skills, and a keen interest in the topics covered by HCSS research.

Further requirements include:

• A strong basis of analytical, writing and synthesizing skills
• Ability to think creatively and out-of-the-box
• Very good communication skills in English, both orally and in writing.
• Knowledge of advanced internet search strategies
• Ability to work independently in a fast-paced environment
• Flexibility and ability to multi-task
• Positive professional attitude
• Strong work ethic and willingness to learn
• Some quantitative research skills

The following attributes are considered a strong asset:

• Prior work or internship experience
• proficiency in Dutch or other languages
• Being a native English speaker
• Strong quantitative research skills. If you have a background in data science (specifically R or Python) you may also be interested in our Data Internship.

Eligibility:

• Candidates must be enrolled as a student at a university during the whole internship period.
• An internship period of six months is highly preferred, although shorter periods can be discussed (absolute minimum is 4 months). Please indicate your availability in your cover letter. Interns should be able to commit to working 40 hours a week.
• If successful in obtaining a position, candidates are asked to provide a certificate of good conduct (‘Verklaring Omtrent het Gedrag’), available from the Dutch Ministry of Jutice. Candidates residing outside of the Netherlands should provide a certificate from their country of residence.

Frequently asked questions:

• Can I apply if I am no longer a student (recently graduated)? HCSS internships are for enrolled students. Without a proof of enrollment, valid for the entire duration of the internship, you are not eligible. Your application will not be considered.
• Is it possible to do a part-time internship? Currently HCSS does not offer part-time internships within the General Internship Program.

Application Procedure; to apply, send the following items to info@hcss.nl, using 'General Internship 11/2020' as the subject line.

• A curriculum vitae, including a list of references
• A cover letter
• Proof of university enrollment, valid for the entire duration of the internship
• Copy of official transcript of academic grades
• A one-page writing sample (excluding bibliography if relevant) answering one of the following questions:

1. Consider a trend which could affect the security of the Netherlands in the next decade. What is being done to address the issue? What more could be done?
2. Consider a way in which the Netherlands could exercise more effective foreign policy without increasing military expenditure. What are the advantages and limitations of this approach?
3. Consider a policy which could help the eurozone improve its competitiveness. What are the advantages and limitations of this policy?
4. Consider a tool or methodology which could add value to HCSS products. What are its advantages and limitations?
5. Design an infographic which communicates the main message of an HCSS report in very few words.

The whole application should be written in English including the writing sample.

Please apply only if you are available for the above mentioned start date. HCSS recruits interns all year around; later start dates will be announced in due time.

Practical Information

• The HCSS internship is paid.
• HCSS only considers candidates that submit a complete application and fulfill all eligibility requirements. Successful applicants will be invited for an interview.

Conflicts between states have taken on new forms and hybrid operations play an increasingly important role in this volatile environment. Belligerent powers introduce a new model of conflict fought by proxy, across domains, and below the conventional war threshold to advance their foreign policy goals while limiting decisive responsiveness of their victim.   

Given these hybrid threats, how should Western states respond? Are there any tools available Western states have that can draw red lines into blurred lines of hybrid conflict? 

This paper series argues that the West does have one powerful tool that can help shape hybrid threat actors. That tool is international norms. Norms set international expectations of acceptable state behavior – yardsticks which the international community can leverage when calling out unscrupulous states.  

But norms do not develop out of nothing. This report applies the norm lifecycle theory, which analyzes norm development from emergence to cascade and internalization, to five case studies to to better understand the real-life strategies, tools of influence, dilemmas, and trade-offs that empower state-led norm processes. The report not only considers how norms develop, but also what role they play within the counter-hybrid posture of a state, and how they, in conjunction with countermeasures, shape adversarial hybrid behavior. 

As many norm entrepreneurs often seem to underestimate, the pursuit of countermeasures may lead to unintended second-order normative effects that undermine their long-term strategic interests. For instance, overt cyber pre-deployment in adversary systems can introduce a norm of mutually assured debilitated, while overt offensive cyberspace operations in response to disinformation can weaponize information in the same ways as Russia. This scenario is explored in-depth in the second case study of this report dealing with Russian disinformation campaigns. 

This report also explores four other case studies on Russian, Chinese, and ISIS hybrid conflict actions. The case studies are published individually as a paper series and compiled in a full report with complete overview of the theoretical underpinnings of norm development and the key insights that emerge from the analysis, as well as the concluding remarks and policy recommendations. The policy recommendations explore ways for the Netherlands and its partners to help promote and enforce norms of restraint beyond classic like-minded groups of states while being cognizant of unintended consequences.  

Please find an overview of the separate case studies below: 

• Case Study 1: Protecting Electoral Infrastructure from Russian cyber operations
  Download Case Study | Download Factsheet
   
• Case Study 2: Responding to Russian Disinformation in Peacetime
  Download Case Study | Download Factsheet
   
• Case Study 3: Countering ISIS Propaganda in Conflict Theatres
  Download Case Study | Download Factsheet
   
• Case Study 4: Responding to Chinese Economic Espionage
  Download Case Study | Download Factsheet
   
• Case Study 5: Upholding Freedom of Navigation in the South China Sea
  Download Case Study | Download Factsheet

De Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap en The Hague Centre for Strategic Studies, nodigen u uit voor de online lezing “The Future of War” door Dr. Frank Hoffman.

Hoe ziet de oorlog van de toekomst er uit? Op basis van operationele en strategische ervaringen in de afgelopen drie decennia, technologische trends zoals robotica, AI en cyberwarfare, machtsverschuivingen en toenemende strategische competitie, toont Dr. Frank G. Hoffman, Luitenant-kolonel b.d. van het US Marine Corps en strategisch analist in een originele synthese wat mogelijke consequenties zijn voor de aard, locatie, motieven en strijdmethoden in de oorlog van toekomst.

De lezing vindt plaats op 29 oktober 2020 van 16:00 tot 17:15 via Webex. Na opgave ontvangt u de deelneemlink per e-mail.

Klik op of scan de QR-code om u aan te melden. Zie ook de website van de KVBK: www.kvbk.nl

China krijgt steeds meer zelfvertrouwen en rolt in toenemende mate met de spierballen. Het nationalisme binnen het land neemt toe. Dat zorgt ervoor dat Amerika en Europa al lang niet meer de twee grootmachten zijn waar iedereen als eerste rekening mee houdt. Het heeft ook gevolgen voor de trans-Atlantische relatie die Europa heeft met de Amerikanen. De band is er de laatste jaren bepaald niet sterker op geworden.

China heeft er alle belang bij om Europa en Amerika nog verder uit elkaar te spelen en doet daar ook pogingen toe. Moet Europa dat proberen te voorkomen, of het misschien gewoon accepteren en een totaal eigen Europese koers gaan varen, meer onafhankelijk van de VS?

Dat bespreekt Paul van Liempt in deze aflevering van De Strateeg. Te gast zijn Sense Hofstede, hij doet promotie-onderzoek naar de invloed van Chinees nationalisme op de internationale betrekkingen, en Paul van Hooft, senior strategisch analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.

Luister de aflevering hier op de website van BNR Nieuwsradio. 

Te gast:

• Sense Hofstede, Comparative Asian Studies PhD Candidate aan National University Singapore
• Paul van Hooft, Senior Strategisch Analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies

Over deze podcast:

De Strateeg verschijnt eens in de twee weken. Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.

Host: Paul van Liempt

Redactie: Diederik de Groot

Tips, vragen of andere opmerkingen over De Strateeg? Stuur dan een mailtje naar diederik.de.groot@bnr.nl.

• Luister aflevering 1 hier terug: “Ethisch zijn, of blijven leven?”
• Luister aflevering 2 hier terug: “Oorlog in de toekomst, doet de mens nog mee?”
• Luister aflevering 3 hier terug: “Je gezondheid, of je rechten?”
• Luister aflevering 4 hier terug: “Een crisis in een crisis”.
• Luister aflevering 5 hier terug: "De coronacrisis in het groot"
• Luister aflevering 6 hier terug: “Killerrobots, feit of fictie”
• Luister aflevering 7 hier terug: "Een cyberramp: voorkomen in plaats van genezen"
• Luister aflevering 8 hier terug: "Mag Vladimir Poetin komen shoppen in Hengelo?"
• Luister aflevering 9 hier terug: "Een pandemie van desinformatie"
• Luister aflevering 10 hier terug: "Zorgt corona straks voor natte voeten"
• Luister aflevering 11 hier terug: "Beslist corona de strijd om wereldheerschappij?"
• Luister aflevering 12 hier terug: "Hoe cyberdreiging ons leven kan ontwrichten"
• Luister aflevering 13 hier terug: "De Zuid-Chinese Zee" niet goedschiks, dus kwaadschiks"
• Luister aflevering 14 hier terug: "Als Bangkok onder water loopt"
• Luister aflevering 15 hier terug: "Covid-19, een gouden kans voor dictators"

De buitenlandbaas van de Europese Unie, Josep Borrell, constateerde vorige week dat Europa door overslaande vlammen bedreigd wordt. Overdreven? Rusland tracht Wit-Rusland in zijn greep te krijgen. De Krim is nog steeds geannexeerd en Rusland is nog steeds betrokken bij de strijd in Oekraïne.

De Russische oppositieleider Navalny werd vergiftigd en Rusland geeft Duitsland daarvan de schuld. Maar bondskanselier Merkel wijst naar het Kremlin en dreigt met passende maatregelen. Dat zou stopzetting van Nord Stream 2 kunnen zijn waarmee gas van ­Rusland naar Duitsland moet worden getransporteerd.

Verder zuidelijk ligt Turkije op ramkoers met ­Griekenland. President Erdogan wil af van de nadelige verdragen uit de jaren twintig waardoor de lucratieve gasvelden buiten de Turkse economische zones liggen. Zijn poging om de gaswinning ten zuiden van Cyprus in gang te zetten leidde tot militaire oefeningen van ­Cyprus, Griekenland, Frankrijk en Italië.

In Griekenland zelf werd een vluchtelingenkamp in brand gestoken. Nederland wil honderd vluchtelingen opnemen en die vervolgens aftrekken van het aantal dat volgens een afspraak met de VN moet worden opgenomen. Dit maakt duidelijk dat solidariteit met Griekenland helemaal zoek is. Die vluchtelingen komen uit Afghanistan, Syrië, Libië en andere landen dicht bij Europa waar burgeroorlogen woeden.

Publieke steun voor de Unie

Van een heel andere orde is de brexit. Premier Johnson stuurt nu in hoog tempo aan op een vertrek zonder akkoord.

Intern proberen we de coronacrisis te beteugelen en de economische schade te beperken.

Gek genoeg blijft de Unie in al dit geweld overeind. Commissievoorzitter Von der Leyens troonrede klonk deze week zelfs opmerkelijk positief: de Unie komt hier sterker uit. Door de EU-top van juli waar de taboes op gezamenlijke leningen en belastingen werden geslecht kun je niet anders dan het met haar eens zijn. De eenheid werd bewaard in de onderhandelingen over het herstelfonds van 750 miljard, maar ook over de brexit en de sancties tegen Poetin. En er werd een dam tegen de oprukkende Chinezen opgeworpen.

De publieke steun voor de Unie blijft onverminderd hoog. Kennelijk zien mensen heel goed dat de Unie daadwerkelijk beschermt.

On-Nederlandse denkbeelden

Een kleine groep met een grote mond vindt dat niet. Dat bleek eens te meer tijdens de algemene beschouwingen van deze week. Wilders sprak met dedain over de rechtsstaat, neigt naar autoritair leiderschap, is anti-immigratie, nationalistisch en economisch protectionistisch. Hij en Baudet hangen een uiterst rechtse nationaal-conservatieve ideologie aan die door Poetin wordt geïnspireerd. Beiden lijken soms op paarden van Troje die rechtstreeks door het Kremlin worden aangestuurd. Net als Poetin vinden zij het Westen ziek omdat het zijn eigen spirituele en culturele erfenis verloochent. De oorzaak is de globalisering die door de EU en de Navo wordt belichaamd. Die moeten dus verdwijnen.

Ik ben zo benieuwd hoe deze politici Borrells vlammen willen doven. Plegen ze telefoontjes naar het Kremlin voor advies over Wit-Rusland, Oekraïne, Krim, Nord Stream 2, en de problemen met Turkije en brexit? Over de MH-17 vertolkten ze de Russische visie al.

Ze willen de grenzen sluiten voor migranten en vluchtelingen, maar openzetten voor on-Nederlandse denkbeelden over autoritair leiderschap en de inperking van de rechtsstaat. Begrijpt u het nog?

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

Deze column verscheen op 18 september 2020 in Trouw.

Europe and the United States must adapt to a new reality, one in which the geopolitical center of gravity has moved from the Atlantic to the Pacific. The transatlantic relationship  will irreversibly change in the coming decade due to a series of converging trends. As its strategic competition with China intensifies, U.S. grand strategy will be pulled towards the Asia-Pacific. The U.S. military is increasingly overstretched as a result of multi-regional commitments in the Asia-Pacific, Persian Gulf, Europe, and elsewhere.  Though there remains broad public support for a global role, both ends of the political spectrum are pushing for alternative approaches to U.S. foreign policy. The COVID-19 pandemic-induced economic crisis could bolster those who wish to prioritize domestic issues. Simply put, Europeans should no longer expect the U.S. to be everywhere, or that transatlantic relations will return to an idealized past. At the same time, enduring shared interests and values remain on both sides of the Atlantic, even in a Pacific era.

Europeans should respond in three ways. First, they should look for issues where transatlantic interests and values converge, and engage with the United States in these areas to secure the international norms and institutions established in the preceding decades. Second, Europeans should address the deterrence gaps and shortfalls that will emerge in NATO Europe during periods when the United States is preoccupied with China. Third, they should identify potential partners within the United States with whom they can build coalitions around issues of shared interest. In turn, U.S. policymakers should recognize the value of independent and capable partners in Europe so that the United States can better manage the demands on its limited resources and focus its attention on the Asia-Pacific.

The HCSS Initiative on the Future of Transatlantic Relations, with its Program 2021-2030: Transatlantic Relations in the Age of Sino-American Competition, aims to ensure that both sides continue to enjoy the benefits of the shared interests and values on which the transatlantic relationship is based. Facilitating a smarter and more equitable distribution of the current benefits and burdens will be an important goal for both sides. The initiative looks to put the transatlantic relationship on a new footing, one that is based on the reality of today, not nostalgia for an earlier era.

Core Mission, Partners, and Steering Board

The HCSS is launching the Initiative on the Future of Transatlantic Relations in response to the shift in U.S. focus from Europe towards the Asia-Pacific. This research program analyzes the trends driving U.S. engagement with Europe, formulates solutions for the emerging security and governance shortfalls, and identifies future opportunities for transatlantic cooperation, including coalitions developed to address specific issues of shared interest. The program aims to educate and mobilize a new generation of 21st century strategic thinkers who understand the role of the transatlantic relationship in the new era of increased Sino-American competition.

The HCSS Initiative on the Future of Transatlantic Relations is a partnership between leading research institutions located on both sides of the Atlantic. The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) is its launching partner. The consortium works with a broad network of forward-looking experts in the United States and Europe. It explains and shapes the evolution of the transatlantic relationship, identifies concrete gaps in security, and identifies opportunities for concerted transatlantic action. A steering board of leading U.S. and European experts safeguards the Program’s mission and contributes to the dissemination of its research and supports its activities.

Content and Products: Research and Public Engagement

The HCSS Initiative on the Future of Transatlantic Relations rests on three research pillars:

Maintaining the Transatlantic Institutional Order

First, the initiative develops strategies to engage, manage, and maintain the transatlantic relationship. The U.S. and Europe continue to share interests and values in an era of increased geopolitical competition; these include rule-setting in trade, finance, access to dual-use technologies, intellectual property rights, the internet and cyberspace, human rights, and climate change. The program identifies policies, debates, and transatlantic political coalitions in which European governments can invest to maintain U.S. engagement with Europe and uphold multilateral approaches to global governance.

Strengthening European Deterrence

Second, the initiative develops new ideas designed to improve the European contribution to NATO’s conventional deterrence. Improved conventional deterrence will allow Europeans to address possible capability shortfalls and deterrence gaps if the U.S. is engaged elsewhere, and give the U.S. flexibility in confronting challenges in the Asia-Pacific. It addresses emerging deterrence gaps while avoiding the re-nuclearization of European security. Beyond doctrinal and technological innovations, the initiative also identifies European bilateral or mini-lateral partnerships alongside NATO and the EU through which European governments can enhance concrete capabilities.

Mapping the Sources of U.S. Engagement with Europe

Third, the initiative looks beyond the White House to explore the evolving political factors that drive U.S. engagement with Europe: at the subnational level, U.S. states and cities have divergent interests, trade and investment flows differ by state, and demographic trends affect the nature of U.S. foreign policy. The HCSS also tracks the demands on U.S. forces around the globe, especially hotspots, which could create capability shortfalls and deterrence gaps in Europe.

Fostering the Next Generation of Transatlantic Thinkers

The HCSS Initiative on the Future of Transatlantic Relations engages in a number of activities that identify and train a new generation of transatlantic thinkers who understand the implications of intensifying great power competition. This includes disseminating research, hosting events, and facilitating relevant discussions in the media.

HCSS Products

The HCSS Initiative on the Future of Transatlantic Relations draws upon substantial in-house expertise and an extensive national and international network to draft research reports and briefing memos, as well as policy menus and dashboards, based on original analysis and the sophisticated use of data. The initiative offers creative and concrete answers to meet today’s transatlantic challenges.

The initiative’s members also publish in top-tier academic journals. With its partners and affiliates, the HCSS brings together policymakers, scholars, and researchers from both sides of the Atlantic through seminars, workshops, simulations, summer schools, and other public events.

Promoting a Revitalized Transatlantic Relationship

The shift in the geopolitical center of gravity from the Atlantic to the Pacific requires a transatlantic response. Europeans and Americans should work together to maintain and strengthen the existing international order, while Europeans must strengthen their ability to defend their security when United States is engaged elsewhere. For the relationship to thrive in the 21st century, both sides should strive to build anew political coalitions based on shared interests and values. Through its Initiative on the Future of Transatlantic Relations, the HCSS shapes research and public debate on the future of the transatlantic relationship.

Funders

The Program is made possible through the generous support of an assortment of institutional and philanthropic  foundations. Would you like to know more? Please contact Program Co-Chair Dr. Paul Van Hooft, at PaulvanHooft@hcss.nl, or Program Co-Chair Dr. Jack Thompson, at JackThompson@hcss.nl.

Featured Publications

• Adjusting the Multilateral System to Safeguard Dutch Interests - HCSS (2020)
• NATO Warfighting Capstone Concept: Key Insights from the Global Expert Symposium - HCSS (2020)
• Maintaining NATO’s Technological Edge – Tim Sweijs and Frans Osinga, Whitehall Papers, Vol. 95 (2020) 
• Land rush: American grand strategy, NATO enlargement, and European fragmentation – Paul van Hooft, International Politics (2020)
• Not Even Past. How the United States Ends Wars – Jack Thompson  et al., Berghahn (2020)
• Divided We Stand? Towards Post-Corona Leadership - HCSS (2020)
• In a State of Flux: Maritime Order in the Indian Ocean - HCSS (2020)
• Strategic alert: Space - HCSS (2020)
• The Military Applicability of Robotic and Autonomous Systems - HCSS (2020)
• Atomic Assurance: The Alliance Politics of Nuclear Proliferation – review by Paul van Hooft et al., H-Diplo/ISSF Roundtable (2020)
• The Evolving Position of the Netherlands in the World - HCSS (2020)
• Great Power Rising: Theodore Roosevelt and the Politics of U.S. Foreign Policy – Jack Thompson, Oxford University Press (2019)
• America and the Changing Global Order – Jack Thompson et al., Springer (2019)

Media

• BNR podcast De Strateeg: Verpest China de Amerikaans-Europese Vriendschap? – Paul van Hooft, BNR Nieuwsradio (2020)
• Theodore Roosevelt Association Book Prize Winner 2020 – Jack Thompson (2020)

Events

• Expert Symposium: NATO Warfighting Capstone Concept
• HCSS Model NATO 2019 Conference

Gas blijft de inzet van een grote geopolitieke strijd. En geen Green Deal die daaraan iets kan veranderen, stelt Rob de Wijk vast in zijn column voor Energiepodium.

Terwijl door de coronacrisis steeds meer vragen worden gesteld over de haalbaarheid van Timmermans’ Green Deal, is elders in Europa gas de inzet van een nieuwe geopolitieke strijd. Wat president Trump niet voor elkaar kreeg, lijkt Poetin nu wel te lukken, namelijk het stoppen van Nord Stream 2. De aanleiding is de moordaanslag op de Russische oppositieleider Aleksej Navalny. Nadat hij van Rusland naar Duitsland was gebracht, constateerden de artsen dat hij met novitsjok was vergiftigd. Maar de Russische autoriteiten verwierpen dit. Zij suggereren dat de Duitsers met hun valse conclusies de Russen in een kwaad daglicht wilden stellen. Het gevolg was dat bondskanselier Merkel op de voor haar zo onderkoelde wijze hintte op het stopzetten van de pijpleiding: Geef opheldering over wat er met Navalny is gebeurd of anders nemen we maatregelen.

Daarom legde Trump eind vorig jaar sancties op aan bedrijven die aan het project meewerken. Dit raakt Nederland direct. Niet alleen omdat Shell wordt geraakt, maar ook omdat wij na het dichtdraaien van de Groningse gaskraan afhankelijker worden van gas uit Rusland. Maar voor Trump moet dit als muziek in de oren klinken. Hij vond het al belachelijk dat Amerika moet bijdragen aan de verdediging van Duitsland, terwijl dat land met zijn gasaankopen het Russische leger sterker maakt.

Het gedoe rond Nord Stream 2 is niets vergeleken met wat er een paar duizend kilometer zuidelijker in de oostelijke Middellandse Zee gebeurt. Daar lijkt het gasconflict tussen Turkije, Griekenland, Cyprus, Israël en Egypte onbeheersbaar te escaleren. Inzet zijn de enorme gasvondsten in de oostelijke Middellandse Zee: het Aphrodite gasveld ten zuiden van Cyprus; de Leviathan en de Tamar gasvelden voor de kust van Israël; en het gigantische Zohr-veld voor de kust van Egypte.

Na het afsluiten van enorme deals is de afgelopen maanden met de exploitatie begonnen. Turkije ziet het knarsetandend toe. De reden is dat door al die Griekse eilanden en Cyprus zijn exclusieve economische zone enorm wordt ingeperkt en Turkije niet profiteert. Erdogan vond daarop twee antwoorden. Allereerst sloot hij een deal met het door oorlog verscheurde Libië over de verdeling van het zeegebied tussen beide landen. Probleempje: in die zone liggen veel Griekse eilanden, inclusief een deel van Kreta. Alleen dat is al een reden voor oorlog. Ander probleem: de claims van Griekenland en Cyprus worden gesteund door het zeerecht van de VN, UNCLOS. Maar Turkije heeft zich daar niet bij aangesloten. Het argument van Ankara dat het Turkse deel van Cyprus, een vazalstaat van Ankara, recht op de exclusieve economische zones zou hebben, maakt daarom weinig indruk. De Turks-Cypriotische republiek wordt bovendien door vrijwel geen land erkend.

Dus moet Turkije iets nieuws bedenken. Na de couppoging van 2016 is Turkije nationalistischer geworden. Het Ottomaanse Rijk dat begin vorige eeuw werd opgebroken, besloeg ooit grote delen van het Midden-Oosten en de Balkan. Dat gold ook voor een deel van de oostelijke Middellandse Zee. Onder de slogan ‘het blauwe thuisland’ worden in Turkije de geesten nu rijp gemaakt voor annexatie. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een beproefd recept, namelijk het ter discussie stellen van oude verdragen. Die zouden oneerlijk zijn omdat van de zwakte van het imploderende Ottomaanse rijk misbruik was gemaakt. Daardoor zou Turkije zijn gedwongen zijn handtekening te zetten onder de ongunstige verdragen van Sèvres (1920) en Lausanne (1923).

De situatie escaleerde toen Turkije begon met de exploratie van de gasvelden. Daarop startten Griekenland, Italië, Frankrijk en Cyprus militaire oefeningen. Vier EU- en NAVO-landen kwamen daarmee in actie tegen NAVO-lid Turkije. Griekenland wil ook sancties en wordt daarin gesteund door een toenemend aantal EU-landen. In februari leidde een Turkse poging om in de wateren rond Cyprus te gaan boren overigens al tot lichte sancties. Maar begin september waarschuwde Heiko Maas, de Duitse minister van buitenlandse zaken voor een catastrofe en wierp zich op als bemiddelaar. Een van de oplossingen is een verdiepte douane-unie met de EU. Dat is een grote wens van Turkije. Of dit de Turken tot bedaren kan krijgen is de vraag. Er staat te veel op het spel. Helaas zal dat de komende decennia zo blijven. Rond 2040 zal de gasconsumptie mogelijk met 50% zijn gestegen. Daarmee blijft gas de inzet van een grote geopolitieke strijd. Geen Green Deal die daaraan iets kan veranderen.

De Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en Israël sloten dinsdag een volgens velen historische deal. De twee Golfstaten zijn het derde en vierde land in het Midden-Oosten die Israël gaan erkennen.Wat betekent dit voor de verhoudingen in de regio? Han ten Broeke gaf een analyse van de vredesakkoorden bij NU.nl. Bekijk het fragment hier terug. 

The Theodore Roosevelt Association is proud to announce this year’s winner of the Theodore Roosevelt Association Book Prize: Dr. John M. Thompson, author of Great Power Rising: Theodore Roosevelt and the Politics of U.S. Foreign Policy (Oxford University Press, 2019). The prize recognizes the year's most significant published book focused primarily or substantially on Theodore Roosevelt.

Dr. Thompson is a Senior Strategic Analyst at The Hague Centre for Strategic Studies, where he leads a range of projects in the fields of U.S. foreign policy, transatlantic relations, and European security. Before joining the HCSS, he was Head of the Global Security Team at the Center for Security Studies, ETH Zurich and Lecturer at the Clinton Institute, University College Dublin. He holds degrees from the University of Cambridge, the Johns Hopkins University School of Advanced International Studies (SAIS), and the University of St. Thomas. In addition to Great Power Rising: Theodore Roosevelt and the Politics of U.S. Foreign Policy, he is co-editor of Not Even Past: How the United States Ends Wars (2020), Progressivism in America: Past, Present, and Future (2015), and America's Transatlantic Turn: Theodore Roosevelt and the "Discovery" of Europe (2012).

This excellent study on TR’s political finesse and his efforts to shape U.S. foreign policy is scholarly, appealing to a wide audience, and a significant contribution to the historiography of Theodore Roosevelt.

The prize will be presented at the National Defense University in Washington, D.C. during the annual meeting of the Theodore Roosevelt Association on Saturday, October 24, 2020.

For direct purchase: Order Here - Oxford University Press: Great Power Rising

"Imagine Carl von Clausewitz sitting on a tripod stool playing with Lego"

On June 30th, The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) and the Netherlands Defence Academy (NLDA), hosted a Global Expert Symposium on NATO’s Warfighting Capstone Concept (NWCC), in coordination with NATO’s Supreme Allied Commander Transformation (SACT). At the Symposium the NWCC Team presented unclassified findings from the Capstone Concept, followed by discussions between experts. Now, HCSS and the NLDA present the key findings of the Symposium.

Even though the Alliance’s historical track-record shows that future success is possible, this is not guaranteed. NATO’s military superiority is under threat, with China and Russia actively recalibrating more offensive military postures. Today, Members of the Alliance are already subject to persistent attacks under traditional thresholds of war. Conflicts close to the Alliance borders also harness considerable spillover risk to Allied territories. Tomorrow, conflicts will be characterized by the widening of the battlespace, the fusion of physical and non-physical dimensions, and the rise of borderless warfare.

The report presents the main takeaways from the Symposium, which guide NATO’s future capability development so that it can continue to defend and protect the interests and values of its members.

Read the complete report here.

China volgt 2,4 miljoen buitenlanders, onder wie belangrijke sleutelfiguren. Een databank met persoonsgegevens van vooral Australiërs, Amerikanen en Britten is gelekt naar internationale media. Onder andere de Australische premier, miljonairs, journalisten, hoge militairen en zangeres Natalie Imbruglia worden gevolgd. Waarom doet China dit? Is China de enige die op deze schaal spioneert? En wat betekent dit voor onze relatie met China? Datawetenschapper bij HCSS Paul Verhagen en onderzoeker Chinees Recht aan de Leiden Universiteit Rogier Creemers beantwoorden vragen van luisteraars in "Ask my Anything"  bij BNR Nieuwsradio. 

Luister het complete gesprek tussen Paul Verhagen, Rogier Creemers en Jörgen Raymann hier.