From Wednesday 26 - Friday 28 June 2019, the University of Oxford’s Changing Character of War Centre (CCW), hosted a fully booked conference: “The Conduct of War – Past, Present and Future”.

Dr. Tim Sweijs of The Hague Centre for Strategic Studies chaired a panel on AI and War on Wednesday.

On Friday morning he presented a paper on “The Role of Deterrence in the Hybrid Domain”, as part of a large deterrence research project.

He also participated in a panel on “The Future of War”, together with Professor Dr. Frans Osinga, Special Chair in War Studies of Leiden University.

The Oxford Changing Character of War programme is devoted to the interdisciplinary study of war and armed conflict. The programme conducts research on a wide range of issues pertaining to the history of war in the modern period, and seeks to be ‘policy-relevant’ to more recent conflicts through elucidation, explication, and education.

Soms is het goed als de Amerikaanse president niet naar zijn adviseurs luistert. Als het aan minister van buitenlandse zaken Pompeo en veiligheidsadviseur Bolton had gelegen, had Trump een militaire vergeldingsactie ­tegen militairen uitgevoerd. Hun harde lijn is niet veranderd. Pompeo wil een mondiale anti-Irancoalitie vormen. Bolton waarschuwde dat het afblazen van de vergelding niet als zwakte mag worden gezien.

Dat dit inderdaad zo is, bleek uit de berichten dat het Amerikaanse Cyber Command aanvallen uitvoerde die zowel een vergelding waren voor de aanvallen op de tankers als het neerhalen van de drone. Volgens Yahoo News, dat de aanvallen naar buiten bracht, waren ze gericht op computers van de Iraanse Revolutionaire Garde die achter de tankeraanvallen zou zitten.

Cyberaanvallen en nieuwe sancties geven aan dat Amerika meer opties heeft dan het gooien van bommen. Die lijken mij effectiever, kosten geen of nauwelijks mensenlevens en houden de escalatie beperkt.

Trumps besluit om de vergelding af te blazen en naar de VN-Veiligheidsraad te stappen, was het enige juiste. Maar het is opmerkelijk dat niet de inhoud, maar de wijze waarop hij tot zijn besluit kwam onderwerp van discussies werd. De teneur in veel media, inclusief The New York Times, was dat Trump, door op het laatste moment de vergelding af te blazen, blijk gaf van een gevaarlijke, ongecontroleerde zwabberkoers die een commander in chief onwaardig is. Er leek zelfs sprake van een lichte teleurstelling toen Trump niet toesloeg, maar zijn oor had laten hangen naar Tucker Carlson van ‘Fox News’. Die stelde terecht dat een aanval dom zou zijn, omdat de oorlogen die de Amerikanen de afgelopen decennia waren gestart allemaal grandioze mislukkingen zijn geweest. In dit geval is het prima dat Trump wel naar Tucker en niet Bolton en Pompeo heeft geluisterd. Maar inmiddels heeft Trump zo’n slechte naam, dat zelfs goede besluiten in zijn nadeel worden uitgelegd.

Escalatie van geweld 

Eerlijk gezegd maakt het me niet uit hoe Trump tot zijn besluit is gekomen, en wanneer en waarom hij de vergelding afblies. Zijn besluit was consistent met zijn belofte dat hij zich uit de oorlog in het Midden-Oosten zou terugtrekken. Bovendien wist hij dat een vergelding tot een escalatie van geweld zou kunnen leiden, dat de olieprijs omhoog zou schieten – wat zijn achterban aan de pomp zou merken – en dat de inspanningen van schoonzoon Jared Kushner om het vredesproces in het Midden-Oosten nieuw leven in te blazen tevergeefs zouden zijn geweest.

De grote vraag is hoelang Trump deze koers kan volhouden. Nieuwe sancties, een veroordeling van de VN en een anti-Irancoalitie zijn door de Ayatollahs gemakkelijk te omzeilen. Omdat de Revolutionaire Garde niets te verliezen heeft sinds Trump deze op de lijst van terroristische organisaties heeft gezet, is het uitlokken van militaire actie door Amerika een goede tactiek om het initiatief te herwinnen.

Als dat gebeurt, zal overal ter wereld het verwijt klinken dat Trump dit aan zichzelf te wijten heeft. Dat is terecht. Trump heeft zonder twijfel goed op het neerhalen van de drone gereageerd. Maar tevens heeft hij met het opzeggen van de Iran-deal dit soort provocaties zelf uitgelokt.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw.

HCSS Data scientist Hannes Rõõs was one of the Keynote Speakers during the annual seminar “Get Connected”, taking place from 25-27 June at the NATO Command and Control Centre of Excellence (NATO C2CoE) in Brussels.

In today’s hybrid environment, it is imperative for commanders and their HQ’s to be able to work off the most accurate and the most recent information possible, in order to gain and maintain an operational advantage.

The aim of the seminar is to inspire participants by providing them with examples of the importance of both traditional information flows as well as evolving possibilities. In order to achieve this, the C2CoE invited a variety of speakers addressing various aspects of getting connected. Thereby illustrating the needs, opportunities and challenges of connectivity.

Hannes Rõõs of The Hague Centre for Strategic Studies discussed Open Source data and Conflict Risk Assessment. 

For more information on the programme, see: https://c2coe.org/seminar/nato-c2coe-annual-seminar

Photo courtesy of Atlantic Forum

Nu de spanningen tussen Iran en de VS oplopen en een tweede tankeroorlog dreigt, valt het Rob de Wijk op dat de crisis in de Golf matig effect heeft op de olieprijs. Volgens hem is dit een gevolg van het succes van de Amerikaanse schalierevolutie, schrijft hij in zijn column voor Energiepodium.

Is het u ook opgevallen dat de olieprijzen door de tankeroorlog in de Golf en het neerhalen van een Amerikaanse drone niet zijn geëxplodeerd? Dat is ooit wel eens anders geweest. Neem de oorlog tussen Irak en Iran die van 1980 tot augustus 1988 woedde en een van de bloedigste van de late twintigste eeuw is. De toenmalige Iraakse leider Saddam Hoessein hoopte door het starten van een oorlog van de chaos van de Iraanse revolutie van 1979 te kunnen profiteren, zodat zijn land de belangrijkste macht in de regio zou kunnen worden. Tijdens een loopgravenoorlog, die sterk deed denken aan die van de Eerste Wereldoorlog, vielen aan beide zijden honderdduizenden doden.

Maar het was vooral de maritieme dimensie die een mondiale impact had. Beide zijden besloten koopvaardijschepen aan te vallen, waarbij uiteindelijk 400 opvarenden werden gedood en honderden schepen werden beschadigd.

Amerika raakte indirect bij het conflict betrokken toen men in 1987 begon met het omvlaggen en escorteren van Koeweitse tankers. Dit paste in de Amerikaanse toezegging van na de Tweede Wereldoorlog om de veilige export van olie vanuit de Golf te garanderen. Tijdens de Eerste Golfoorlog van het midden van de jaren negentig werd dit commitment nogmaals bevestigd. En door het zenden van oorlogsschepen geeft Trump aan dat die toezegging nog steeds bestaat.

“Ook al escaleert conflict, olievoorziening blijft veilig gesteld”

De oorlog in de jaren tachtig leidde tot een afname van 25 procent van de commerciële scheepvaart en een forse stijging van de olieprijzen. Opmerkelijk genoeg kwam de olievoorziening geen moment in gevaar, ondanks dat 61 procent van de schepen die werden aangevallen tankers waren, waarvan een kwart zonk of total loss werd verklaard.

Deze episode is interessant voor de duiding van de huidige crisis. Ook al escaleert het conflict, dan nog is het vrijwel onmogelijk om de scheepvaart in het gebied te stremmen en de mondiale olievoorziening te blokkeren. Tegelijkertijd zien we dat een crisis per definitie tot hogere olieprijzen leidt.

Mijn inschatting is dat de Iraanse Revolutionaire Garde achter de huidige aanvallen op tankers zit en mogelijk samenwerkt met de door hen gesteunde Houthi-rebellen in Jemen. Het ziet er zelfs naar uit dat de hardliners van de Revolutionaire Garde, die worden gesteund door de opperste religieuze leider Ayatollah Khamenei, los van de gematigde krachten optreden, zoals minister van buitenlandse zaken Zarif en president Rouhani. Dit zou kunnen duiden op een machtsstrijd, waarbij hardliners belang hebben bij een oorlog met Amerika. Een vijand van buiten verenigt het volk, maakt van de hardliners de redders des vaderlands en verschaft hen hét argument om een atoombom te bouwen. En een exploderende olieprijs raakt alle landen.

“Iraanse hardliners willen oorlog, Trump heeft akelig dilemma”

Tot nu toe heeft de crisis in de Golf matige effecten op de olieprijs. De verklaring is dat mede door het succes van de Amerikaanse schalierevolutie, olie overvloedig aanwezig is. Bovendien hebben landen aanzienlijke reserves waarmee klappen in de aanvoer kunnen worden opvangen. Ook reageerde President Trump op verantwoordelijke wijze op de aanvallen op tankers en het neerschieten van een drone. In plaats van met bommen te vergelden, voerde hij een cyberaanval uit en legde hij de kwestie aan de VN-veiligheidsraad voor.

Maar als de Iraanse Revolutionaire Garde doorgaat met provocaties komt Trump in een positie waarin hij moet ingrijpen. Dat levert een akelig dilemma op. Hij is aan de macht gekomen met de belofte zich terug te trekken uit de oorlogen in het Midden Oosten. Bovendien wil hij voorkomen dat door een olieprijsstijging zijn achterban meer aan de pomp moet betalen. Tot slot wil hij de geschiedenis ingaan als de president die de vrede in het Midden Oosten bracht. Schoonzoon Jared Kushner moet dat voor elkaar krijgen, maar door een oorlog zal dat niet lukken.

Tegelijkertijd zal Trump zich realiseren dat hij zich deze ellende zelf op de hals heeft gehaald. Toen hij een streep door de Iran-deal haalde, kon hij weten dat er een antwoord zou komen. Dat zou zeker gebeuren toen hij nog hardere sancties aan Iran oplegde en het land begon te dwingen zich uit Syrië, Irak en Jemen terug te trekken. Hardliners in Iran hebben het gevoel niets te verliezen te hebben. Voor hun is het daarom een rationele keuze om het conflict te laten escaleren en door exploderende olieprijzen van hun probleem een mondiaal probleem te maken.

Voor Energiepodium schrijft Rob de Wijk regelmatig een column waar hij ingaat op de energievoorziening in het licht van de internationale verhoudingen.

De spanningen tussen Iran en de VS zijn dit weekend hoog opgelopen. President Trump heeft alweer sancties aangekondigd om Iran economisch nog verder te isoleren. Een militaire actie werd door Trump op het nippertje teruggetrokken en vanaf vandaag begint de nieuwe minister van defensie: Mark Esper. Wat staat hem te wachten?

Bij radioprogramma De Nieuws BV voor BNN/VARA praat presentator Patrick Lodiers erover met Michiel Vos, correspondent in Amerika, en Han ten Broeke, van The Hague Centre for Strategic Studies.

Luister (en bekijk) de uitzending hier. 

'Gehoopt? Zeker. Gedroomd? Absoluut. Verwacht? Moeilijker.' Tweede Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma en ex-Kamerlid Han ten Broeke, nu directeur Politieke Zaken bij The Hague Centre for Strategic Studies, vertellen op vrijdag 21 juni bij Project Binnenhof, de politieke podcast van BNR, hun persoonlijke MH17-verhaal, achter de schermen op het Binnenhof, nu een rechtszaak in zicht is.

Ze zaten al in het zomerreces, op die bewuste dag in juli. Sjoerdsma stond op Omaha Beach gevallene van D-day te herdenken maar stapte direct in het vliegtuig terug naar Nederland toen hij het nieuws over MH17 hoorde. De ramp werd nog persoonlijker nadat een partijgenoot op de bewuste vlucht bleek te zitten. Ten Broeke stond op het Plein in Den Haag.

Ze belden meteen met elkaar. Normaal worden Kamerleden gelijktijdig geïnformeerd, maar dit was chaos. Ten Broeke: 'Opvallend was ook dat wij als Kamer door het OM werden gebriefd. Wat in een lopende moordzaak toch vrij apart is.'

Hoe politiek is hun betrokkenheid bij het onderzoek naar de vliegramp? In de BNR podcast doen Sjoerdsma en Ten Broeke een boekje open over geduld, volharding en terughoudendheid.

'Het is de moeilijkste fase en het zal heel lang duren', zegt Ten Broeke. 'Dat er een geopolitieke dimensie aan vastzit maakt het geen ordinair moordproces. Het is niet een kwestie van linten er omheen, politie erbij en daarna een rechtszaak'.

Luister de podcast terug via: https://www.bnr.nl/player/audio/10121608/10381499

Project Binnenhof is dé politieke podcast van BNR. De verhalen achter de schermen en uit de wandelgangen van politiek Den Haag. Met Laurens Boven en Sophie van Leeuwen.

HCSS Strategic Energy Analyst Jan Braun spoke on June 20 at the Energeia Energy Day 2019 in Amsterdam on energy geopolitics in the age of Trump, Putin and Brexit.

How does the balance of power in the world affect the European and Dutch energy sectors? And how does the Paris Agreement fit in with this? The sold out 9th Energeia Energy Day proved to be an inspiring event, with compelling energy topics and an impressive list of speakers.

You can view the full program (in Dutch) here: https://fdbnrlive.nl/event/energeia-energy-day-2019/

For further information on Dr. Braun’s presentation please contact info@hcss.nl

Photo’s by Bastiaan Heus.

Na de VS zenden nu ook de Britten oorlogsschepen naar de Golf. Maar wie zit er achter de aanslagen op de tankers? Saudi-Arabië en Amerika wezen naar Iran, maar de bewijzen zijn tot nu toe dun.

Het vreemde is dat niet makkelijk is aan te geven wie belang bij oorlog heeft. Iran verwierp bij monde van de minister van buitenlandse zaken Zarif elke betrokkenheid en suggereerde een complot van de VS, Saudi-Arabië en Israël.

Dit past in de lijn van eerdere beschuldigingen dat deze landen, plus de Emiraten, aansturen op verandering van regime in Iran. Gestimuleerd door Trump en zijn schoonzoon Kushner vindt tussen deze landen inderdaad een opmerkelijke toenadering plaats. Die samenwerking is gericht tegen het huidige Iraanse regime.

Het zou mij daarom niet verbazen als deze landen subversieve activiteiten ondernemen om de Iraanse betrokkenheid bij het conflict in Syrië, Irak en de steun aan Hezbollah en Hamas te frustreren en de stabiliteit in Iran te ondermijnen. Maar het is niet aannemelijk dat deze landen een oorlog willen ontketenen. Het is militair-technisch onmogelijk om Iran te bezetten, een regime change af te dwingen en het nucleaire programma te stoppen. Dit besef zal ongetwijfeld achter de uitspraak van Trump zitten dat hij niet uit is op oorlog.

Vuile werk

Er zijn ook beschuldigingen aan het adres van de door Iran gesteunde Houthi-rebellen uit Jemen die recent aanvallen hebben uitgevoerd op Saudische oliepijpleidingen en een vliegveld in het zuiden van het koninkrijk. Voor Iran is het niet ongebruikelijk om zijn politieke doelstellingen te bereiken door het financieren, trainen en bewapenen van terroristen en separatisten. Dit betekent dat Zarifs ontkenning dat Iran achter de aanslagen zit formeel juist kan zijn.

Toch lijkt het plausibel dat Iran achter de aanslagen zit. Dan denk ik niet aan het Iran van Zarif, president Rouhani en andere relatief gematigde leiders, maar het Iran van de hardliners die mogelijk Houthi-rebellen voor het vuile werk gebruiken.

De opperste leider ayatollah Ali Khamenei en zijn Republikeinse Garde hebben veel te winnen bij een clash met de Verenigde Staten. Het zou mij zelfs niet verbazen als Zarif niets van de aanslagen wist. Als dat zo is, duidt dat op een interne machtsstrijd die geleid wordt door hardliners die denken dat hun positie bedreigd wordt.

Dat er wat aan de hand is, is zeker. Khamenei heeft de afgelopen anderhalf jaar wijzigingen zonder precedent doorgevoerd in de Republikeinse Garde. Opmerkelijk was dat de nieuwe plaatsvervangende commandant Fadavi werd opgedragen de islamitische revolutie met alle middelen te verdedigen. Bovendien heeft Khamenei zich met de zeer recente benoeming van Hossein Salami aan het hoofd van de Republikeinse Garde verzekerd van een nieuwe opperbevelhebber die openlijk pleit voor confrontatie met Amerika.

Het is speculatie, maar als die klopt, dan zijn de aanslagen vooral de uitdrukking van een interne machtsstrijd waarbij de opperste leider en zijn Republikeinse Garde zich bedreigd voelen door gematigde krachten. Zij kiezen daarom de vlucht naar voren en lijken te denken dat de oorlogsdreiging hun positie kan verstevigen.

Als mijn conclusie klopt dat een oorlog niet door Amerika kan worden gewonnen, spelen ze een hoog spel en weten ze dat de kans op een oorlog feitelijk beperkt is.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw.

On June 20-21, Lieutenant-Colonel Patrick Bolder, Strategic Analyst at The Hague Centre for Strategic Studies, participated in Carnegie Europe’s Summer Academy on “Understanding Industry Influence on EU Defense Policy” in Brussels.

The event brought together researchers, journalists, analysts, policymakers, and industry representatives to better understand the drivers of EU defense policy decisions. Thought-provoking presentations and discussions were held about what does, and what doesn’t work in cooperation on defense projects.

One of the current problems in the EU is a lack of leadership: due to Brexit, the UK is completely divided, France has become less institutional and more pragmatic, but is still not completely trusted, and Germany has a lack of ambition to take the lead.

For the first time in its history, the European Union is slated to invest vast public funds in military technologies. On present trends, it will become the fourth largest defense spender in Europe after France, Germany, and the United Kingdom within a decade. While defense is one of the most complex and specialized areas of public policy, its opaque nature means it is also one of the least scrutinized. EU decision-making processes and industry influence in this field are often poorly understood, which in turn feeds skepticism and unease on the part of citizens and taxpayers.

HCSS presenteert de  “De Toekomst van de Landmacht”. In deze Podcastserie komen denkers en doeners van een nieuwe generatie aan het woord. We stellen de vraag: welke vernieuwingen zijn er nodig om de landmacht klaar te stomen voor de toekomst?

In gesprek met Tim Sweijs laat Majoor Sander Donker van de afdeling Strategie en Plannen zijn licht schijnen op de toekomst van de landmacht. Eerder droeg Sander bij aan de Landmachtvisie Veiligheid is Vooruitzien, die -vers van de pers- verder is uitgewerkt in Voorzien in Veiligheid.  

Multidomein operaties worden steeds belangrijker in modern conflict. Sander stelt, in dit kader, drie thema’s aan de kaak: informatiegestuurd optreden, vuur versterking op land, en de ontwikkeling naar een flex-force.

Sander Donker in vijf quotes:

‘’Hyper-aware, Hyper-crowded, Hyper-fast, dat zijn wel een beetje de buzzwords op dit moment die een klein beetje kunnen voorspellen hoe het in 2035 eruit gaat zien.’’

Over standoff capaciteit: ‘’Hoe kan ik jou slaan, terwijl jij mij niet kan slaan, omdat ik mezelf heel erg goed bescherm, en dat over hele lange afstanden?’’

‘’Als landmacht alleen win je het niet meer, je hebt ook lucht, zee, space & cyberspace nodig. Al die domeinen samen, die moeten samen tot een bepaald effect worden gebracht, dat is multidomain!’’

‘’Dat is het unieke van de landmacht, wij zitten altijd tussen mensen: we zitten niet hoog boven in de lucht, we zitten niet op water, wij zitten tussen de mensen. En we kijken de mensen in de ogen, we ervaren hun angst.’’

‘’Met drones, vliegtuigen, maar ook vanuit cyber, vanuit allerlei hoeken en gaten, kunnen onderdelen in dat luchtruim en gevechtsveld aanwezig zijn, en daar invloed op hebben, maar wat voor een normaal mens eigenlijk niet meer te managen is. En daarvoor heb je bijvoorbeeld artificial intelligence nodig, om dat in de toekomst te gaan managen.’’

Luister op Soundcloud, Spotify, Youtube, of op iTunes.

The Hague Centre for Strategic Studies is proud to announce the Water, Peace and Security (WPS) partnership was selected to be showcased at the Paris Peace Forum in November.

The growing demand for fresh water, combined with the erosion of ecosystems, water pollution and climate change, create urgent issues of water scarcity across the globe. Our livelihoods and economies have become extremely vulnerable to water stress. In poor and fragile contexts, this can heighten social disruption, intensifying conflicts and migration.  There is an urgent need to better understand the interrelationship between water and human insecurity and especially to be able to act timely and effectively in order to prevent escalation. Innovative solutions are key to face development challenges and promote peace.

The Water, Peace and Security partnership, created in 2017 by IHE Delft, WRI, Deltares and HCSS with support from the Netherlands' Ministry of Foreign Affairs. It is open for further collaboration and has already extended its collaboration to include Wetlands International, Oregon State University and the Pacific Institute.

Read more about it here.

Han ten Broeke, directeur Politieke Zaken bij The Hague Centre for Strategic Studies, was op 18 juni te gast bij radioprogramma ’t Wordt Nu Laat van omroep WNL op NPO Radio 2.

In gesprek met Toine van Peperstraten sprak hij over Trump en Iran, Xi en Kim, Boris en Brexit, HCSS, MH17 en nog veel meer.

Luister (en kijk) de uitzending terug via: https://www.nporadio2.nl/twordtnulaat/gemist/uitzending/260654/18-06-2019

On Monday, June 17th 2019, ‘The Future of Power: Hard, Soft, Smart, Sharp?’, an event with Joseph Nye, was hosted by The Hague Centre for Strategic Studies.

During this event Prof. Nye and fellow panelists discussed the current state of power in international relations, looking in particular at how the different elements of this concept might shape the world order in years to come.

As the second decade of the 21st century draws to a close, it is apparent that power is still the main currency of international relations, albeit one that has a highly variable exchange rate. The United States has seemingly entered a unilateralist “hard power” phase, where hallowed precepts on cooperation and trade are challenged and where international agreements and the very liberal world order that the United States helped found are abruptly questioned. Russia, the most outspoken challenger of that liberal world order, has invested heavily in persistent disinformation campaigns and would perhaps like to see itself as executing a "sharp power" strategy – though it is unclear whether, in doing so, it has not cut itself as much as it has damaged the "West." China – previously following its own version of "smart power" and playing for time whilst building on its rising economic dominance – has stumbled, with an increasingly belligerent position on territorial issues and an evolving direct trade war confrontation with the United States. Meanwhile Europe, the eternal "softest power", struggles to find a common voice in the persistent shadow of Brexit and a populist wave, while at the same time continuing to quietly advance global norms.

Is smart power still a viable option for the big powers? Or will it remain only attractive for the smaller nations like the Netherlands and its European counterparts? And if so, how can soft power nations prevail and prosper in the face of harder, sharper, but not necessarily smarter options? How do some of these approaches to power reflect on developments in various domains, such as in cyberspace, but also in trade, and traditional diplomacy? Are new types of conflict emerging, where information warfare strives to become the new normal, and where both deterrence and resilience are hard strategies to follow? How does liberal democracy protect itself in face of these threats – both internal and external?

Program:

Welcome remarks by Paul Sinning, Executive Director of The Hague Centre for Strategic Studies

Introductory remarks by Alexander Klimburg, Director Cyber Policy and Resilience Program, The Hague Centre for Strategic Studies, Director of the Global Commission on the Stability of Cyberspace Initiative and Secretariat

The Future of Power – presentation by Joseph Nye, University Distinguished Service Professor and former Dean of the Harvard Kennedy School of Government

Moderated discussion with panelists and Q&A with wider audience

Speakers:

• Professor Joseph Nye, University Distinguished Service Professor and former Dean of the Harvard Kennedy School of Government
• Professor Jaap de Hoop Scheffer, Professor of International Relations and Diplomatic Practice at Leiden University, former Secretary General of NATO and former Minister of Foreign Affairs of the Netherlands
• Ambassador Latha Reddy, Co-Chair of the Global Commission on the Stability of Cyberspace and former Deputy National Security Adviser of India
• Professor Kutsal Yesilkagit, Professor of Public Administration and former Dean of the Faculty of Governance and Global Affairs at Leiden University
• Mr. Han ten Broeke, Director of Political Affairs, The Hague Centre for Strategic Studies, former member of the House of Representatives of the Netherlands, and Chair of the Armed Services Committee
• Dr. Alexander Klimburg, Director Cyber Policy and Resilience Program, The Hague Centre for Strategic Studies, Director of the Global Commission on the Stability of Cyberspace Initiative and Secretariat

The third edition of the Black Sea and Balkans Security Forum was held in the Romanian port city of Constanta, from 12-14 June 2019. The Forum has become a regular annual event jointly organized by the Bucharest-based New Strategy Center together with the Ovidius University and the Metropolitan Area Authorities of Constanța. Tim Sweijs of HCSS participated in a panel session, together with General (Ret.) Joseph W. Ralston, former Supreme Allied Commander Europe  of NATO Allied Command Operations.

"NATO and EU – Stronger Together. The Transatlantic Link and the Stability of the Eastern Europe" 

Which are the main complementarities and possible synergies between NATO and EU? Is strategic autonomy compatible with joint action? What needs to be done in order to preserve and strengthen the north-American anchor of European security?

You can view the panel here:

Now at its third edition, the Forum has acquired a distinct profile in the regional security debate as a highly professional conference bringing together officials, scholars, analysts, representatives of non-governmental organizations and international experts with an aim to facilitating dialogue and fostering the quest for rational and realistic solutions.

The 16 scheduled panel discussions covered a vast range of topics such as the militarization of the Black Sea, the classical and newly emerging security challenges, the vital importance of the transatlantic link, the on-going regional cooperation initiatives. In addition, more specialist subjects were tackled in separate sessions on cyber security, energy, climate change, religion and security, connectivity and military mobility, urban and community development, hybrid operations and information warfare.

The list of keynote speakers and panelists was impressive, comprising incumbent or former high government officials, both civilian and military, leading think tanks and prominent scholars and political analysts from EU and NATO member states and partner countries.

Read more about the Forum here: https://2bsecurityforum.ro/

Op het moment dat ik in Bratislava deelnam aan een debat over de gevolgen van desinformatie, nepnieuws en complottheorieën kwam een bericht binnen over Forum voor Democratie-senator Toine Beukering. Hij suggereerde in De Telegraaf dat Oekraïne best achter de aanval op de MH17 kon zitten, want de premier van Maleisië opperde dit ook.

Dit past in de lijn van Forum die koste wat het kost de betrekkingen met Rusland wil verbeteren, de banden wil normaliseren, en af wil van de ‘Russische boycot’ (ze bedoelen sancties) omdat die slecht is voor de agrarische sector.

Ook ik wil de relaties verbeteren, ware het niet dat Rusland de Krim heeft geannexeerd en ervan beschuldigd wordt achter het neerhalen van de MH17 te zitten. Ook ik wil normalisering van de betrekkingen, maar dit zijn wel twee vlekken die dit voorlopig in de weg staan.

Ernstiger is dat Beukering zonder bewijs twijfel zaait over de resultaten van het MH17-onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en het Joint Investigation Team (JIT). Het JIT concludeerde dat de Buk-Telar waarmee het vliegtuig werd neergehaald afkomstig is van de 53ste luchtverdedigingsbrigade van het Russische leger uit Koersk. Het onderzoekscollectief Bellingcat kwam tot dezelfde conclusie.

Klinkklare onzin

Politici die op grond van geen of armzalige argumenten twijfel zaaien over dit soort onderzoeken werken mee aan het verspreiden van propaganda, nepnieuws en complottheorieën. Dat geldt dus ook voor de Maleisische premier Mahathir Mohamad, wiens land nauw met het JIT samenwerkt.

Nog ernstiger is dat Beukering met zijn opmerkingen de fundamenten van de rechtsstaat ondergraaft: de betrouwbaarheid van de waarheidsvinding van de Onderzoeksraad en het Openbaar Ministerie. Het tegenargument dat FvD slechts openstaat voor debat is klinkklare onzin. Politici kunnen niet alles zeggen, zeker niet als dit de rechtsstaat ondermijnt.

In Den Haag valt te horen dat burgers mondig genoeg zijn om zelfstandig afwegingen te kunnen maken, echt van nepnieuws te onderscheiden en gewapend tegen complottheorieën zijn. Dat zou de Nederlandse burger uniek in de wereld maken.

Veel Britten geloofden de leugens van politici over de opbrengsten van de brexit en de bewering dat de EU een groot anti-Brits complot is.

Complottheorieën

In Bratislava lag een rapport van de onafhankelijke denktank Globsec op tafel waaruit bleek dat de Slowaken extreem gevoelig voor complottheorieën zijn. 53 procent denkt dat de wereld geleid wordt door vooral Joodse, geheime genootschappen die een totalitaire wereld nastreven. 40 procent van de bevolking gelooft dat niet Al-Qaida, maar de Amerikaanse regering achter de aanslagen van 9/11 zat.

Het manifest van de Gele Hesjes dat zij tijdens hun geruchtmakende ontmoeting aan premier Rutte overhandigden, bevat behalve gerechtvaardigde eisen en begrijpelijke grieven ook een hoop onzin waaronder complottheorieën. Ook de Gele Hesjes willen dat de betrokkenheid van Oekraïne bij de MH17 wordt onderzocht. Toen ik voorvrouw Ingeborg Westerhoff vroeg waarom zij dat wilde, zei zij: ‘omdat Oekraïne toch genoemd wordt?’ Toen ik doorvroeg, bleek ze nooit van het JIT te hebben gehoord.

Ook al heeft hij ze afgezwakt, Beukering bleek niet door te hebben dat hij met zijn uitspraken de rechtsstaat schond en complottheorieën voedde. Dit diskwalificeert hem als mogelijke voorzitter van de Eerste Kamer.

Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw.