Onze maakindustrie is niet meer wat ze geweest is. Globalisering zorgt ervoor dat we in Europa nauwelijks nog schepen produceren. Is dat wel zo slim, in een tijdperk waarin de wereldzeeën niet meer vanzelfsprekend veilig zijn en waar ‘Wandel durch Handel’ zijn beste tijd heeft gehad?
Onderzoeker Frank Bekkers: “We leveren in een steeds gevaarlijkere wereld waarin competitie tussen grote landen de wereld domineert. Dat betekent dat we als Nederland, en zeker ook als Nederland in Europa, of met Europa, goed op onze tellen moeten passen. De globalisering zoals we die kennen uit het verleden, waarbij uitgebreid handel werd gedreven over de hele wereld, daar moeten we wat voorzichtiger mee zijn.”
In deze special is VPRO Tegenlicht bij de oplevering van een Nederlands schip voor een Taiwanese klant, en praten ze met gloednieuwe Kabinetsgezant Maritieme Maakindustrie Kees van der Staaij en veiligheidsexpert Frank Bekkers van het The Hague Center for Strategic Studies (HCSS) over de nieuwe geopolitieke werkelijkheid waar onze scheepsbouw mee te maken heeft – over de gevaren, maar ook de kansen.
Bekkers: “We hebben in de jaren 90 als Europa onze veiligheid uitbesteed aan de VS, onze energie aan Rusland, en onze maakindustrie is naar China verdwenen. Dat is een situatie die we niet meer zo willen in de toekomst. De wereld is aan het veranderen.”
Frank Bekkers schreef een dik rapport over de strategische belangen van de maritieme maakindustrie. En de uitkomst is alarmerend. Het argeloze beleid van de Nederlandse overheid, zet onze onafhankelijkheid op het spel. “Er is een kans op oorlog in de Indo-Pacific tussen China en Amerika, waar wij op allerlei manieren bij betrokken kunnen raken. Is het niet militair, dan hebben we wel met de gigantische economische fall-out van zo’n conflict te maken. Dat gaat gewoon ongelooflijk veel welvaart kosten. Ten eerste omdat China voor ons ook een systeemrivaal is; we hebben andersoortige denkbeelden over hoe we de wereld inrichten. Dat botst. En we zijn een bondgenoot van Amerika. Dus hoe het ook keert of wendt, wij raken betrokken, mocht er zo’n conflict tussen de Verenigde Staten en China uitbreken.”