Soms is het goed als de Amerikaanse president niet naar zijn adviseurs luistert. Als het aan minister van buitenlandse zaken Pompeo en veiligheidsadviseur Bolton had gelegen, had Trump een militaire vergeldingsactie tegen militairen uitgevoerd. Hun harde lijn is niet veranderd. Pompeo wil een mondiale anti-Irancoalitie vormen. Bolton waarschuwde dat het afblazen van de vergelding niet als zwakte mag worden gezien.
Dat dit inderdaad zo is, bleek uit de berichten dat het Amerikaanse Cyber Command aanvallen uitvoerde die zowel een vergelding waren voor de aanvallen op de tankers als het neerhalen van de drone. Volgens Yahoo News, dat de aanvallen naar buiten bracht, waren ze gericht op computers van de Iraanse Revolutionaire Garde die achter de tankeraanvallen zou zitten.
Cyberaanvallen en nieuwe sancties geven aan dat Amerika meer opties heeft dan het gooien van bommen. Die lijken mij effectiever, kosten geen of nauwelijks mensenlevens en houden de escalatie beperkt.
Trumps besluit om de vergelding af te blazen en naar de VN-Veiligheidsraad te stappen, was het enige juiste. Maar het is opmerkelijk dat niet de inhoud, maar de wijze waarop hij tot zijn besluit kwam onderwerp van discussies werd. De teneur in veel media, inclusief The New York Times, was dat Trump, door op het laatste moment de vergelding af te blazen, blijk gaf van een gevaarlijke, ongecontroleerde zwabberkoers die een commander in chief onwaardig is. Er leek zelfs sprake van een lichte teleurstelling toen Trump niet toesloeg, maar zijn oor had laten hangen naar Tucker Carlson van ‘Fox News’. Die stelde terecht dat een aanval dom zou zijn, omdat de oorlogen die de Amerikanen de afgelopen decennia waren gestart allemaal grandioze mislukkingen zijn geweest. In dit geval is het prima dat Trump wel naar Tucker en niet Bolton en Pompeo heeft geluisterd. Maar inmiddels heeft Trump zo’n slechte naam, dat zelfs goede besluiten in zijn nadeel worden uitgelegd.
Escalatie van geweld
Eerlijk gezegd maakt het me niet uit hoe Trump tot zijn besluit is gekomen, en wanneer en waarom hij de vergelding afblies. Zijn besluit was consistent met zijn belofte dat hij zich uit de oorlog in het Midden-Oosten zou terugtrekken. Bovendien wist hij dat een vergelding tot een escalatie van geweld zou kunnen leiden, dat de olieprijs omhoog zou schieten – wat zijn achterban aan de pomp zou merken – en dat de inspanningen van schoonzoon Jared Kushner om het vredesproces in het Midden-Oosten nieuw leven in te blazen tevergeefs zouden zijn geweest.
De grote vraag is hoelang Trump deze koers kan volhouden. Nieuwe sancties, een veroordeling van de VN en een anti-Irancoalitie zijn door de Ayatollahs gemakkelijk te omzeilen. Omdat de Revolutionaire Garde niets te verliezen heeft sinds Trump deze op de lijst van terroristische organisaties heeft gezet, is het uitlokken van militaire actie door Amerika een goede tactiek om het initiatief te herwinnen.
Als dat gebeurt, zal overal ter wereld het verwijt klinken dat Trump dit aan zichzelf te wijten heeft. Dat is terecht. Trump heeft zonder twijfel goed op het neerhalen van de drone gereageerd. Maar tevens heeft hij met het opzeggen van de Iran-deal dit soort provocaties zelf uitgelokt.
Lees wekelijks de column van Rob de Wijk in Trouw.
Experts
Related Content
