Na ruim twee weken oorlog komt de Russische omsingeling van de Oekraïense hoofdstad Kiev dichterbij, zeker nu blijkt dat het gevreesde konvooi verder is opgeschoven dan eerder gedacht. Is een val van Kiev nog te voorkomen?
Toen het Amerikaanse bedrijf Maxar vorige week satellietbeelden naar buiten bracht van een Russisch konvooi, reageerden defensie-experts geschrokken en verbaasd. Een colonne van meer dan zestig kilometer lang aan Russische tanks, pantservoertuigen en raketsystemen bewoog zich in de richting van Kiev, schijnbaar over één weg. Dagenlang was de vooruitgang van het konvooi minimaal en stonden de voertuigen min of meer in een lange file, onder meer door benzine- en voedselproblemen bij de Russen.
Maar er was de afgelopen dagen ook weinig nieuws over het konvooi omdat er te veel wolken waren om goede foto’s te kunnen maken. „Als we het hebben over de toekomst van gewapende conflicten, gaat het vaak over robots en onbemande systemen. Wat we hier hebben gezien, is bepaald niet de toekomst”, zegt Tim Sweijs van The Hague Center for Strategic Studies.
Logistieke problemen bij de Russen. Gewone burgers die zich bewapenen. Het Oekraïense leger dat de invasie probeert te saboteren met hit-and-runacties.„ Dit is een bloederige oorlog zoals we die ook uit de twintigste eeuw kennen.”
Konvooi uitgewaaid
Het heeft er alle schijn van dat Kiev het volgende front wordt, nu nieuwe beelden laten zien dat het konvooi weer op snelheid is gekomen. In 24 uur tijd bewoog de colonne zo’n vijf kilometer in de richting van Kiev. Voor het eerst is een groot deel van het konvooi ook uitgewaaierd.
In dorpen en wijken ten noordwesten van Kiev nemen de Russen posities in, met artillerie dat wordt klaargemaakt om te vuren. „Dat beeld lijkt moeilijk te rijmen met het idee dat Kiev een speciale status heeft in de Sovjet-historie en dat de stad daarom beschermd zal blijven”, zegt Sweijs. Volgens Britse inlichtingen lijken de Russen zich eerst te hergroeperen, om over een paar dagen ook operaties tegen Kiev te beginnen.
Scenario’s
Er is een aantal scenario’s te bedenken voor als de Russen de hoofdstad de komende dagen toch weten te omsingelen. Ze kunnen de stad afknijpen van de buitenwereld, door onder meer de energietoevoer te saboteren, en verder vooral druk houden op steden in het zuiden en oosten van het land. Daar hebben de Russen grote delen in handen, waarmee ze het land feitelijk in tweeën delen. „De Russische troepenmacht is niet groot genoeg om een heel land onder controle te houden en van deur naar deur te gaan in alle steden”, stelt Sweijs.
De Russen zouden ook kunnen proberen met Spetsnaz-commando’s president Volodimir Zelenski te pakken, stelt Sweijs. De Oekraïense leider noemt zichzelf het belangrijkste doelwit van de Russen en hij zou al aan verschillende moordpogingen zijn ontsnapt. De speciaal getrainde Spetsnaz-eenheden werden in eerdere Russische conflicten onder meer ingezet bij anti-oproeroperaties.
En dan is er het scenario waarbij Kiev toch massaal wordt bestookt door Russische raketten. „Niemand kan in Poetins hoofd kijken”, zegt Sweijs, „maar er zijn voorbeelden uit het verleden waarbij de Russen steden met bombardementen op de knieën dwongen: denk maar aan Grozny.”