HCSS
  • News
    • BNR | De Strateeg
    • Columns
    • Draghi Report Series
    • Events
    • Podcasts
  • Publications
    • Publications
      • All Publications
    • Defence & Security
      • Behavioural Influencing in the Military Domain
      • (Nuclear) Deterrence and Arms Control
      • Hybrid Threats
      • Rethinking Fire and Manoeuvre
      • Robotic and Autonomous Systems
      • Strategic Monitor Dutch Police
      • Transnational Organised Crime
    • Geopolitics & Geo-economics
      • China in a Changing World Order
      • Europe in a Changing World Order
      • Europe in the Indo-Pacific
      • Knowledge base on Russia (RuBase)
      • PROGRESS / Strategic Monitor
      • Transatlantic Relations
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Climate and Security
        • International Military Council on Climate and Security (IMCCS)
        • Water, Peace & Security (WPS)
      • Critical Minerals
      • Energy Security
        • Tank Storage in Transition
      • Food Security
    • Strategic Technologies
      • Cyber Policy & Resilience
        • Global Commission on the Stability of Cyberspace (GCSC)
      • Emerging Technologies
      • Global Commission on Responsible Artificial Intelligence in the Military Domain (GC REAIM)
      • Semiconductors
      • Space
  • Dashboards
    • Dashboards
      • All Dashboards
        • GINA
    • Defence & Security
      • DAMON | Disturbances and Aggression Monitor
      • GINA | Military
      • Nuclear Timeline
    • Geopolitics & Geo-economics
      • Dutch Foreign Relations Index
      • GINA | Diplomatic
      • GINA | Economic
      • GINA | Information
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Agrifood Monitor
      • CRM Dashboard
    • Strategic Technologies
      • Cyber Arms Watch
      • Cyber Comparator
      • Cyber Norms Observatory
      • Cyber Transparency
  • Services
    • HCSS Boardroom
    • HCSS Datalab
    • HCSS Socio-Political Instability Survey
    • Strategic Capability Gaming
    • Studio HCSS
    • Indo-Dutch Cyber Security School 2024
    • Southern Africa-Netherlands Cyber Security School 2025
  • NATO Summit
  • GC REAIM
    • GC REAIM | Members
    • GC REAIM | Conferences
    • GC REAIM | Partners, Sponsors, Supporters
  • About HCSS
    • Contact Us
    • Our People
    • Funding & Transparency
    • Partners & Clients
    • HCSS Newsletter
    • HCSS Internship Programme
    • Press & Media Inquiries
    • Working at HCSS
    • Global Futures Foundation
  • Click to open the search input field Click to open the search input field Search
  • Menu Menu

News

Onderzoek TNO en HCSS: Beperk afhankelijkheid Europa van Chinese windenergie en elektrolysers

May 1, 2024

China wil op het gebied van energie zelfvoorzienend zijn en de rest van de wereld van hen afhankelijk maken. Dat valt af te leiden uit officiële uitspraken en documenten uit het land. De geopolitieke gevolgen hiervan kunnen verstrekkend zijn, maar raken ook direct het tempo en de kosten van onze energietransitie. Als het gaat om offshore windenergie en elektrolyse, nodig om groene waterstof te maken, moet Europa daarom maatregelen nemen om strategische afhankelijkheden te voorkomen.

Dat concluderen onderzoekers van TNO en the Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) in een nieuw rapport. Hierin staat een analyse van de huidige en toekomstige rol van China in de toeleveringsketens voor windenergie en elektrolyse. Het onderzoek is gedaan op verzoek van het China Knowledge Network (CKN) van Instituut Clingendael/LeidenAsiaCentre met ondersteuning van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Lees in het onderzoek ‘The EU’s China challenge: Rethinking offshore wind and electrolysis strategies and dependencies‘ over de huidige en toekomstige rol van China in windenergie en elektrolyse:

Download PDF

Wereld gebruikt voor energietransitie grondstoffen uit China

‘China houdt de markt structureel gesloten voor Europese partijen maar verwacht wel vrije toegang voor hun producten op ons continent. Onder andere daardoor bouwen ze een positie op waardoor ze uitstekend op prijs kunnen concurreren. Verder leunt de wereld voor de energietransitie sterk op China voor het gebruik van grondstoffen waaronder zeldzame aardmetalen. Die laatste zijn zeer belangrijk voor het maken van onderdelen van windturbines. President Xi spreekt expliciet over de geopolitieke noodzaak om de toeleveringsketens afhankelijker te maken van China. Dat brengt grote risico’s met zich mee’, zegt Joris Teer, strategisch analist en China-specialist van het HCSS.

Geopolitieke analyse met kennis over Chinese technologie en markt

In het rapport komen de geopolitieke analyses van HCSS samen met de technologische en marktkennis van TNO op het gebied van energie en materialen. Karlien Sambell van TNO Vector bracht met haar collega-onderzoekers de waardeketen van offshore wind en elektrolyse in kaart. Ze bestudeerden hoe deze zich in de grote handelsblokken EU, China en de VS de laatste jaren ontwikkelde en wat er de komende jaren valt te verwachten. Behalve literatuuronderzoek zijn er ook tientallen interviews gehouden met beleidsmedewerkers, bedrijven, ondernemersorganisaties en universiteiten in uiteenlopende landen.

‘China is op veel gebieden nog altijd een black box. Het is best ingewikkeld de juiste informatie te krijgen. Het is moeilijk te duiden wat daar precies op de markt van elektrolyse en windenergie gebeurt. Maar door de gebundelde expertise van HCSS en TNO zijn we toch in staat zijn geweest een met feiten onderbouwd beeld te schetsen’, zegt ze.

Offshore windtechnologie: voorkom strategische afhankelijkheid

Zo bleek dat China bijna een monopolie heeft op de productie van permanente magneten, een essentieel onderdeel van windturbines. Het land heeft zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld in de offshore windtechnologie en de verwachting is dat ze hun positie op het wereldtoneel de komende jaren verstevigen. Daarom is het belangrijk te blijven samenwerken met China waar dat op verantwoorde wijze kan, maar tegelijkertijd ongewenste strategische afhankelijkheden voorkomen.

TNO-onderzoeker Sam Lamboo: ‘De grote producenten van windturbines in Europa leiden door uiteenlopende oorzaken de afgelopen jaren flinke verliezen. De vraag is hoe je de productiecapaciteit in Europa overeind kunt houden en welke ingrepen daarvoor nodig zijn. Als de Europese producenten deze moeilijke periode niet overleven dan neemt de afhankelijkheid van China voor de techniek waarschijnlijk snel toe. Ook de markt voor elektrolyse ontwikkelt zich deze jaren snel in China. De Chinezen hebben zich helemaal toegelegd op alkaline elektrolysers, terwijl Europa zowel sterk is in PEM-technologie als alkaline. Het is een nog jonge markt met veel onduidelijkheden hoe deze zich gaat ontwikkelen. Steeds weer is de vraag hoe je kunt voorkomen dat je straks voor apparatuur en componenten helemaal afhankelijk bent van China. Wordt de markt over een paar jaar overspoeld door goedkope alkaline elektrolysers uit China of betalen we de prijs voor onafhankelijkheid door te kiezen voor duurdere apparaten van eigen bodem?’

Strategische keuzes Nederland, Europa en bedrijfsleven

Het zijn volgens Joris Teer strategische afwegingen die op zowel nationaal als Europees niveau moeten worden gemaakt. Maar ook het bedrijfsleven zal moeten kiezen of het op de korte termijn gaat voor goedkopere Chinese producten met het risico van afhankelijkheid voor onderdelen onderhoud, of investeer je met het oog op de langere termijn in duurdere producten die je veel meer zekerheid bieden?

‘Denk aan het dichtdraaien van de gaskraan door Rusland. Doordat de afhankelijkheid van dat gas als wapen werd ingezet verkeren veel bedrijven ook vandaag nog in grote problemen. Zo kan het ook met windenergie gaan. Stel, je investeert in goedkopere Chinese complexe componenten dan ben je voor onderhoud en vervanging van hen afhankelijk. Vanuit geopolitiek oogpunt is dat een extreem slecht idee, zeker nu windenergie een steeds belangrijker onderdeel van onze energiemix wordt. De oorlog in Oekraïne laat zien: binnen maanden kunnen economische betrekkingen tussen landen onhoudbaar worden. Als gevolg van een militaire crisis in Oost-Azië kunnen Europees-Chinese verhoudingen plotseling extreem verslechteren. Die risico’s afdekken door de markt te beschermen en Europese partijen te steunen kost geld maar maakt je veel minder afhankelijk.’

Beperkende maatregelen vanuit EU nodig

Om de eigen industrie te stimuleren en te beschermen zal de EU beperkende maatregelen moeten nemen om alsnog een gelijk speelveld af te dwingen. Een mogelijkheid is volgens de onderzoekers de standaarden op het terrein van veiligheid, kwaliteit, arbeidsomstandigheden en milieunormen aan te scherpen. Ook lidstaten kunnen scherpere eisen stellen als het gaat om de nationale veiligheid en energieleveringszekerheid. En zolang China zijn markt niet openstelt, zouden alleen bedrijven uit vertrouwde landen kunnen inschrijven op grote tenders voor vitale infrastructuur zoals windparken op zee. Dat kan ook voor grote aanbestedingen op het gebied van elektrolyse.

‘Dan heb je het niet over technische innovaties maar beleidsinnovaties. Denk aan samenwerking met gelijkgestemde landen binnen en buiten de EU om de beschikbaarheid van voldoende alternatieven voor Chinese windenergie en elektrolysers te garanderen’, aldus Joris Teer.

Bron: TNO, 1 mei 2024

Download PDF

China Knowledge Network

Het onderzoek, dat op verzoek van het China Knowledge Network (CKN) van Instituut Clingendael/Leiden Asia Centre is uitgevoerd, met ondersteuning van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het ministerie van Buitenlandse Zaken, bevat een analyse van de huidige en toekomstige rol van China in windenergie- en elektrolysetoeleveringsketens. Het combineert de geopolitieke analyses van HCSS met de technologische en marktkennis van TNO op het gebied van energie en materialen.

Auteurs: Karlien Sambell, Sam Lamboo, Lennart van der Burg en Piet Warnaar (TNO); Joris Teer en Abe de Ruijter, met bijdragen van Berend Kwak (HCSS).

  • Share on Facebook
  • Share on X
  • Share on WhatsApp
  • Share on LinkedIn
  • Share by Mail

Experts

Joris Teer
Berend Kwak

Related News

Related Content

Joris Teer | NOS: China slaat terug: exportrestricties voor grondstoffen computerchips
Joris Teer | Rondetafelgesprek over invasie van Taiwan voor de Tweede Kamer Commissie voor Buitenlandse Zaken
BBC Business Daily with Joris Teer | ASML: Inside Europe’s most valuable tech company

Office Address

  • The Hague Centre for Strategic Studies
  • Lange Voorhout 1
  • 2514 EA The Hague
  • The Netherlands

Contact Us

  • Telephone: +31(70) 318 48 40
  • E-mail: info@hcss.nl
  • IBAN NL10INGB0666328730
  • BIC INGBNL2A
  • VAT NL.8101.32.436.B01
  • Contact

Legal & Privacy

  • Disclaimer & Privacy
  • Algemene Voorwaarden (NL) 
  • Terms & Conditions (ENG) 
  • Coordinated Vulnerability Disclosure
  • Ethical Standards
  • Manual for Responsible Use of AI

Follow us

© The Hague Centre for Strategic Studies
    Link to: Onderzoek TNO en HCSS: Europa onder druk door Chinese opmars in wind- en elektrolysetechnologie Link to: Onderzoek TNO en HCSS: Europa onder druk door Chinese opmars in wind- en elektrolysetechnologie Onderzoek TNO en HCSS: Europa onder druk door Chinese opmars in wind- en el... Link to: Column Nieuwe Oogst: ‘Het klimaat vraagt om versoepelingen voor onze landbouw’ Link to: Column Nieuwe Oogst: ‘Het klimaat vraagt om versoepelingen voor onze landbouw’ Column Nieuwe Oogst: ‘Het klimaat vraagt om versoepelingen voor onze ...
    Scroll to top Scroll to top Scroll to top

    GDPR Consent

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Privacy policy | Close
    Settings

    GDPR Consent Settings

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.

    View details

    Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.  

    View details
    Forget my settings Deleted!