De rol van kernwapens wereldwijd is groter geworden, zo blijkt uit een nieuw rapport van het internationale vredesonderzoeksinstituut SIPRI. China is bezig met een inhaalslag, wat de situatie destabiliseert’, zegt Paul van Hooft, kernwapenexpert van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.
Een ander rapport, vandaag gepubliceerd door de organisatie Internationale Campagne tot Afschaffing van Kernwapens (ICAN), toont aan dat er vorig jaar 10,7 miljard dollar meer aan kernwapens is uitgegeven dan in 2022. ‘De toename van het aantal kernwapens komt voornamelijk door de toenemende geopolitieke spanningen’, meent Van Hooft. NAVO en Rusland, de Verenigde Staten en China, en ook India en Pakistan spelen hierbij een rol.
‘De toename wordt gedeeltelijk gedreven door twee fenomenen: de modernisering van kernwapens door de VS en Rusland die samen de meeste kernwapens ter wereld hebben, en tegelijkertijd de uitbreiding van het arsenaal door China.’ Volgens schattingen van SIPRI heeft het land zijn arsenaal in de laatste vijf jaar bijna verdubbeld, van 250 naar 500 kernwapens.
Wapenwedloop
‘We zien de laatste paar jaar een omkering van de trend die eind jaren 80 werd ingezet, waarbij het aantal kernwapens wereldwijd afnam’, stelt Van Hooft. Op het hoogtepunt van de Koude Oorlog waren er ongeveer 60.000 wapens, terwijl de VS en Rusland nu samen ongeveer 11.000 wapens hebben. ’30 à 35 jaar werden er minder kernwapens geproduceerd, maar nu China geleidelijk aan zijn arsenaal uitbreidt, is deze trend omgekeerd.’
Het is verrassend dat China lange tijd zo weinig wapens had, gezien het een van de grootmachten is, legt Van Hooft uit. De VS en Rusland hadden elk veel meer wapens dan China alleen. Je zou daarom kunnen zeggen dat China nu bezig is met een inhaalslag, wat de situatie verder destabiliseert, meent de kernwapenexpert. ‘Amerikaanse strategen denken dan: als Rusland en China meer wapens hebben, hebben wij er ook meer nodig, wat de kans op een nieuwe wapenwedloop vergroot’, aldus Van Hooft.
Het is moeilijk om precies te zeggen wat een kernwapen kost, benadrukt Van Hooft. ‘Het gaat niet alleen om de bom zelf, maar ook om de raket, de onderzeeër of de silo waarin het geplaatst wordt, en alle bijkomende kosten zoals communicatie en personeel.’