Hoewel demonstraties harder worden en tienduizenden Nederlanders de Nederlandse staat niet meer erkennen, neemt het vertrouwen in de politie wel toe. ‘Het verbaast ons soms’, zegt Liesbeth Huyzer, plaatsvervangend korpschef van de politie.
Elke dag moet de politie keuzes maken. Of een aangifte wordt opgevolgd, in welke wijk gesurveilleerd wordt. Dat komt omdat de bezetting structureel te laag is. ‘We zien op de langere termijn dat we nooit meer de bezetting krijgen die we nodig hebben’, zegt Huyzer in podcast De Strateeg op BNR Nieuwsradio.
Capaciteit
De capaciteit van de politie staat onder druk, onder meer door bedreigingen vanuit criminaliteit of ideologie. ‘We moeten heel veel mensen bewaken en beveiligen’, zegt Huyzer. Ook door demonstraties worden agenten continu ‘weggetrokken’ van de reguliere diensten. Hoewel demonstraties een groot goed zijn, zorgt het wel voor ‘problemen bij de zichtbaarheid van agenten op straat’.
Toch blijkt uit onderzoek van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) dat het vertrouwen in de nationale politie nog altijd toeneemt. Dat is mooi, zegt Huyzer, maar ze ziet ook een zorgelijke ontwikkeling in hoe sommige groeperingen naar de politie kijken. ‘Tienduizenden burgers erkennen de rechtsstaat en samenleving niet. Dat wordt gevoed door complottheorieën’, aldus de chef. ‘De meesten zitten niet op het level dat ze geweld willen gaan gebruiken. Maar van een klein deel zien we dat ze stappen zetten om wel die richting op te gaan.’
‘Trieste signalen’
Daarom is het belangrijk om als burger oog te houden voor je omgeving, vindt Huyzer. ‘Voer gesprekken met mensen als je het ziet gebeuren.’ Nu ziet de politie ‘trieste signalen’ ontstaan. Dan gaat het bijvoorbeeld om een boete die bij iemand op de mat valt die niet betaalt omdat diegene de rechtsstaat niet erkent. ‘Maar uiteindelijk staat er wel een deurwaarder op de stoep.’
Deze groep mensen erkent de rechtsstaat niet en dat komt volgens Huyzer op het bordje van de politie terecht. Zoals het in meer gevallen gaat. Door bezuinigingen van de zorg worden bijvoorbeeld minder mensen in inrichtingen geplaatst. De consequentie daarvan is dat er al jaren meer verwarde personen op straat lopen. De politie wordt gebeld om deze mensen terug te brengen en bedwang te houden. ‘Maar dit kan niet bij de politie terecht komen.’
Elke vorm van maatschappelijke onrust komt bij de politie uit. ‘Stikstofproblematiek, het gas in Groningen en de toeslagenaffaire: ontevredenheid uit zich in de samenleving en wij staan ertussen.’
Politiebudget
De politie kampt dus met tekorten, maar mag niet zelf de keuze maken om te bezuinigen. ‘We begrijpen dat er geen geld bij kan komen, maar geef dan de ruimte om beperkingen aan te brengen in onze formatie. Zodat we zelf kunnen zorgen dat de politiebegroting weer gezond wordt.’ In het hoofdlijnenakkoord worden verwachtingen aan de politie gesteld: meer recherche, meer zichtbaar in de wijken, meer politieposten hebben. ‘Dat willen wij ook, maar dat kan niet met het huidige budget.’
En daarom moeten elke dag keiharde keuzes worden gemaakt. Een aangifte van een fietsendiefstal zal minder snel worden opgevolgd, al benadrukt Huyzer dat voor fysiek geweld altijd ruimte wordt gemaakt. Toch is het belangrijk dat mensen aangifte blijven doen, ook al lijkt het alsof er in eerste instantie weinig mee gebeurt. ‘Als we zien dat het in een bepaalde wijk veel gebeurt, kunnen we tijdelijk meer surveilleren of camera’s ophangen om het gezag te laten spreken.’
Bron: De Strateeg, BNR Nieuwsradio, 16 juni 2024
Bron: De Strateeg, BNR Nieuwsradio, 16 juni 2024
Over deze podcast
De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.
Host: Paul van Liempt
Redactie: Michaël Roele