Een boycot van Russische olie, kan Nederland dat hebben? En wat betekent dat voor Rusland?
Crisis? Acute tekorten? Autoloze zondagen? Dat zal allemaal niet gebeuren als de Europese Unie olie uit Rusland gaat boycotten. Zeker niet als dat verbod stapsgewijs wordt ingevoerd.
Dat benzine en diesel door een boycot nog duurder worden dan nu, ligt wél voor de hand, zegt energiedeskundige Lucia van Geuns van het The Hague Centre for Strategic Studies. Dat geldt vooral voor diesel, dat normaliter in Nederland veel goedkoper is dan benzine. Nu is dat niet zo − diesel is in een jaar 75 procent duurder geworden − en na een boycot zeker niet. Dat komt omdat diesel wordt gemaakt van relatief ‘zware’ olie, die vaak afkomstig is uit Rusland.
Alternatieven zijn er niet veel, want leveranciers als Iran en Venezuela vallen ook onder boycots, zij het andere. Extra import uit de Verenigde Arabische Emiraten is wel een mogelijkheid. Bovendien kunnen raffinaderijen hun oliemengsels aanpassen en toch diesel blijven maken, zegt Van Geuns. Moderne raffinaderijen, zoals die in Pernis, kunnen dat. Maar raffinaderijen in Hongarije en Tsjechië niet: die zijn ‘afgestemd’ op Russische olie. Niet zo vreemd dat die landen meer tijd willen voordat ze tot een boycot overgaan.
Ruslands olie-export is al met 17 procent teruggelopen
Bij de lichtere oliesoorten, die grondstof zijn voor benzine, is de afhankelijkheid van Rusland kleiner. Maar ook de benzineprijs zal stijgen na een boycot. De oliemarkt is nu al ‘krap’ en de olieprijzen zijn flink gestegen sinds de EU aan de boycotplannen werkt, merkt Van Geuns op. Een vat Brent olie kostte donderdag circa 111 dollar − 60 procent meer dan een jaar geleden. De 23 olie producerende landen die bekend staan als Opec+ hebben hun productie sinds de oorlog begon nauwelijks verhoogd. Ook donderdag, tijdens hun maandelijkse vergadering, besloten zij tot een kleine, al eerder afgesproken verhoging. Daarbij is een deel van hen niet in staat om de productie te verhogen. De oliemarkt blijft dus krap.
Een boycot zal Rusland wel raken, denkt Van Geuns. Sinds het begin van de oorlog is Ruslands olie-export al met 17 procent teruggelopen. Mocht de EU, een grote afnemer, wegvallen, dan moet Rusland zijn olie elders slijten: aan China en India bijvoorbeeld. Die zullen kortingen bedingen.
Als Rusland met olie blijft zitten zal het oliebronnen moeten sluiten, zegt Van Geuns, want het land heeft niet veel opslagcapaciteit. En het heropenen van oude oliebronnen, waarvan Rusland er veel heeft, is geen sinecure.
Bron: Trouw