Groot-Brittannië stuurt een tweede oorlogsschip naar de Straat van Hormuz en heeft Europese landen gevraagd een gezamenlijke missie in de Golf op touw te zetten. Kan Londen op steun rekenen? Han ten Broeke, Director of Political Affairs bij HCSS, geeft commentaar in de Volkskrant.
Het kabinet buigt zich ook over een vergelijkbaar Amerikaans verzoek. Welke optie is het aantrekkelijkst?
De Europese, zegt oud-VVD-Kamerlid Han ten Broeke, verbonden aan het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). ‘Het Amerikaanse verzoek is ongemakkelijk, omdat Washington deels verantwoordelijk is voor de opgelopen spanningen in de Golf.’ De VS trokken zich eenzijdig terug uit het internationale nucleaire akkoord met Iran en verscherpten de sancties tegen het land. Europa en de andere betrokken partijen (Rusland, China) willen de deal overeind houden. Ten Broeke noemt een Europese missie ‘een unieke kans om druk op Iran uit te oefenen’. Iran weigert met de VS te praten, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo zei deze week wel een dialoog te willen. Ten Broeke: ‘De Europeanen kunnen mogelijk het pad naar de onderhandelingstafel effenen voor zowel de VS als Iran, mits ze hun eigen belangen in de Golf serieus verdedigen.’
Wat is de juridische grondslag van een marinemissie in de Golf?
Een gevoelig punt voor het kabinet, weet oud-Kamerlid Han ten Broeke. In het regeerakkoord staat dat Nederland ‘bij voorkeur’ militaire missies uitvoert onder een volkenrechtelijk mandaat. Nederland is huiverig sinds het in 2003 politieke steun gaf aan de Amerikaanse invasie in Irak, zonder dat er een deugdelijk mandaat was. Een resolutie van de VN-Veiligheidsraad is het mooist, maar volgens politiek waarnemers niet haalbaar. Volgens Ten Broeke kan een operatie plaatsvinden met een beroep op het internationale zeerecht. ‘Het gaat om de bescherming van de vrije doorvaart van de koopvaardij.’ De Koninklijke Nederlandse Redersvereniging (KNRV) maakt zich zorgen over de veiligheid van zeevarenden. Daarom spreekt Ten Broeke over het recht op zelfverdediging.
Lees het hele artikel in de Volkskrant.