Het neerhalen van het Oekraïense passagiersvliegtuig gebeurde nadat een Iraanse militair het had aangezien voor een kruisraket. Hoe kan dat? De Volkskrant vroeg onder andere defensiespecialist Peter Wijninga om commentaar.
Volgens Iran zou een militair de Oekraïense Boeing die vlak bij Teheran uit de lucht werd geschoten ‘per ongeluk’ hebben aangezien voor een kruisraket. Er zou volgens de Iraanse luchtmacht een ‘storing’ in de telecommunicatie zijn geweest. Daardoor kon de militair geen ruggespraak meer houden over het naderende object en moest hij op eigen houtje een besluit nemen
‘Als er inderdaad een communicatiestoring was’, zegt militair deskundige Peter Wijninga van het Den Haag Centrum Strategische Studies (HCSS), ‘dan heeft de basis mogelijk geen contact gehad met de luchtverkeersleiding van het vliegveld. Die geeft door dat er een vliegtuig is opgestegen.’
Volgens Wijninga staan de Russen er niet om bekend hun modernste materiaal naar het buitenland te sturen. ‘Bij de oude versie is de radar een ronddraaiende straal op een scherm. Elke keer als de straal langs een vliegend object komt, zie je een puntje oplichten. Daarmee is te zien waar een vliegtuig is, in welke richting het vliegt en hoe snel het gaat. Daarvoor moet je wel geoefend zijn.’
In meerdere berichten wordt gemeld dat het Oekraïense vliegtuig werd getroffen door twee raketten. Bij de automatische stand worden, zeker als het doel zo dichtbij is, altijd twee raketten tegelijk afgevuurd, om er zeker van te zijn dat het doel wordt geraakt, zegt Wijninga. ‘Maar ook bij een handmatige bediening is er een stand, de ripple mode, waarbij dit kan.’
‘Een Tor-raket gaat met 2.500 tot 3.000 kilometer per uur op zijn doel af’, zegt Wijninga. ‘Hij wordt vanaf de radar op de grond aangestuurd en er zit een antenne in de kop. Voor een passagiersvliegtuig is daar geen ontkomen aan. Zo’n vliegtuig is een sitting duck, net als MH17 toen.’
Lees het hele artikel bij de Volkskrant. Het verscheen ook bij De Morgen en bij 7 Sur 7 (in het Frans).