Afrika is het strijdtoneel van nieuwe grootmachten als China, India en Rusland. De economische positie van de Europese Unie wordt er bedreigd. Zelfs Turkije begint met een opmars op het continent. ‘Afrika is een stuk belangrijker dan veel Europeanen denken.’
‘Er zijn heel veel redenen voor de EU om aandacht aan Afrika te besteden’, zegt Jack Thompson, analist bij The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS). Veel grondstoffen komen ervandaan en Europese landen en bedrijven investeren er aanzienlijk. Ondertussen groeit de aanwezigheid van China en Rusland, wat het voor de EU nog belangrijker maakt haar aanwezigheid in Afrika te laten gelden. En sluipenderwijs rukt ook Turkije op; president Recep Erdogan bezocht de afgelopen jaren al 28 Afrikaanse landen.
Maar wil de EU een rol van betekenis spelen, dan moet er wel een gedegen visie zijn, geënt op gelijkwaardigheid, zegt Thompson. We moeten af van het idee dat Afrika een verzameling probleemlanden is die gemanaged moet worden. ‘Dus investeer niet alleen op korte termijn in het aanleggen van wegen en bruggen en pomp niet simpelweg geld in een land om migratie tegen te gaan, maar ontwikkel strategische, duurzame relaties.’
De aanpak van de klimaatverandering is bij uitstek een onderwerp waarop de Europese Unie en de Afrikaanse Unie strategisch moeten samenwerken, meent Thompson. De migrantencrisis in Europa is ten minste gedeeltelijk het gevolg van klimaatonzekerheid in de Sahel en Noord-Afrika, schrijven Thompson en twee collega’s in de Strategische Monitor 2021. Er dreigt zo’n crisis. Alles wijst erop dat Europa binnen enkele jaren te maken krijgt met de gevolgen van een grote oorlog in Afrika of het Midden-Oosten, ‘die wordt uitgevochten om de toegang tot water’.
De vernieuwde slag om Afrika is nog maar net begonnen en de belangen zijn groter dan ooit tevoren. Of zoals analist Jack Thompson van The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) het duidt: ‘Afrika is veel belangrijker dan veel mensen in Europa denken.’
Lees het volledige artikel in Nederlands Dagblad.
