De VS, Engeland, Duitsland en Nederland leveren nu ook offensieve wapens aan Oekraïne. Rusland moet daar weg, ook uit de Krim, daar zet het Westen nu op in.
Sinds deze week waait er een andere wind uit het Westen als het gaat om de Russische oorlog in Oekraïne. “De eerste maanden werd gepoogd het conflict te bedwingen, maar nu gaat het om het terugdrijven van het Russische leger”, zegt Tim Sweijs, directeur defensieonderzoek van The Hague Centre for Strategic Studies.
Het begon met de uitspraak van de Amerikaanse minister van defensie, Lloyd Austin begin deze week in Kiev. “Rusland moet aan het einde van deze oorlog zo militair verzwakt zijn, dat het deze agressie niet meer kan herhalen naar Oekraïne en andere buurstaten.”
De Verenigde Staten voegden donderdagnacht de daad bij het woord door een wet uit de Tweede Wereldoorlog uit de mottenballen te halen en nieuw leven in te blazen met nog eens 33 miljard dollar aan extra steun. In de wet worden alle bureaucratische obstakels verwijderd waardoor militaire apparatuur tegen lage kosten, die pas later betaald hoeven worden, geleend of gehuurd kunnen worden van de Verenigde Staten en de fabrieken die de wapens maken. De Senaat nam de wet unaniem aan. In het Huis van Afgevaardigden waren er slechts tien tegenstemmers. Een zeldzame eensgezindheid tussen de Republikeinen en Democraten.
Herstellen van Oekraïne als soevereine staat
Het van stal halen van een wet uit de Tweede Wereldoorlog door de VS in de week dat de Russische buitenlandminister Sergej Lavrov dreigt met een Derde Wereldoorlog is een goede illustratie van de oplopende spanningen tussen het Westen en Rusland. “De Verenigde Staten zetten nu volledig in op het herstellen van Oekraïne als soevereine staat”, zegt Sweijs. Hij ziet steeds meer kleine stapjes op een ladder van escalatie tussen Oost en West. “Het begon met een mislukte blitzkrieg, daarna een bloedige oorlog, waardoor het Westen er vooral met wapenleveranties steeds meer bij betrokken raakte en nu het streven de Russen terug te slaan.”
De Britse minister van buitenlandse zaken Liz Truss stelt zich, volgens Sweijs, op als de havik binnen de Navo. Zij liet deze week weten dat de aanvalswapens die het Verenigd Koninkrijk aan Oekraïne levert ook ingezet mogen worden tegen militair strategische doelen in Rusland zelf. Oekraïne meldde dit te gaan doen, niet om Rusland binnen te vallen, maar wel om de militaire doelen op Russisch grondgebied te vernietigen.
Inmiddels besloten ook Nederland en Duitsland, na veel aarzeling, om offensieve wapens te gaan leveren. Duitsland stuurt vijftig zware pantservoertuigen met luchtafweergeschut. Nederland besloot deze week het zwaarste artilleriegeschut van de landmacht naar Oekraïne te sturen: pantserhouwitsers.
Rusland is de agressor
Het Kremlin beschuldigt de Navo en het Westen vanaf het begin van de invasie ervan een proxyoorlog te voeren tegen Rusland via Oekraïne. Het ziet in de ontwikkelingen van de afgelopen week een bevestiging hiervan. Sweijs plaatst een kanttekening. “Bij een proxyoorlog ondersteun je gewapende groepen om een regime omver te werpen. In Oekraïne is daar geen sprake van, omdat Rusland de agressor is. Het Westen helpt bij de verdediging van Oekraïne.”
Proxyoorlog of niet, de Navo en Rusland komen steeds meer tegenover elkaar te staan met het risico op escalatie en een gewapend conflict tussen beiden. “Er hoeft nu maar een klein incident te zijn, waarbij een Russische raket op het grondgebied van een Navo-lidstaat komt en artikel 5 van het Handvest treedt in werking: een aanval op één is een aanval op allen.”
Ondertussen komt Rusland steeds verder in het nauw. Successen blijven uit. De aanval op de Donbas, met 76 Russische brigades vanuit alle hoeken, levert na dagen van beschietingen een paar kilometer terreinwinst op en grote verliezen aan soldaten en tanks. “Een kat in het nauw kan rare sprongen maken”, zegt Sweijs en daarbij doelt hij op Poetin, die al een paar keer dreigde nucleaire wapens in te zetten.
Een oorlog die nog maanden of jaren kan duren
Met het verstrijken van de maanden wordt de nucleaire dreiging van Rusland niet als een directe optie gezien door het Westen; Rusland zou zichzelf dan ook vernietigen. De Navo kijkt vooruit en verwacht wel een oorlog die nog maanden of jaren kan duren in Oekraïne.
Tegelijkertijd is Groot-Brittannië al bezig de vredesvoorwaarden in de steigers te zetten, die voor de Russen, als ze verliezen, niet onderhandelbaar zijn. Truss eist terugtrekking van het Russische leger uit de Donbas en uit de in 2014 ingenomen Krim. Moskou moet dan ook alle schade in Oekraïne vergoeden via een herstelbetalingsregeling.
Bron: Trouw
Foto bron: President of Ukraine
