China wil het machtigste leger van de wereld bouwen. Dat lijkt te lukken – met dank aan Europese wetenschappers die op grote schaal militair gevoelige kennis met het Chinese leger delen. Dat blijkt uit onderzoek van Follow the Money en tien andere media uit zeven verschillende landen. In Nederland werden bijna driehonderd van zulke gevoelige onderzoeken uitgevoerd. ‘Vitale kennis is al weggelekt. We voeren een achterhoedegevecht.’
De samenwerking vond plaats op allerlei gebieden: van dronestudies tot kunstmatige intelligentie, van ruimtevaart tot scheepvaart en van radar- tot onderwatercommunicatie. Op initiatief van het Nederlandse onderzoeksplatform Follow the Money en met steun van het Duitse Correctiv bestudeerden journalisten uit zeven Europese landen de academische relaties tussen West-Europese universiteiten en kennisinstituten en hun Chinese tegenhangers, door studies te selecteren waarin wetenschappers van West-Europese universiteiten samenwerkten met Chinese collega’s die direct gekoppeld zijn aan een instituut dat deel uitmaakt van het Chinese leger.
De brede academische samenwerking tussen Europa en het Chinese militaire apparaat baart insiders grote zorgen. Denktanks, deskundigen en inlichtingendiensten stellen al jaren dat hoogst sensitieve kennis zo kan weglekken.
Hoewel Europese universiteiten al decennia onderzoek doen met wetenschappers van Chinese universiteiten, kwam die academische samenwerking vanaf 2013 in een stroomversnelling. De belangrijkste reden: Xi Jinping constateerde bij zijn aantreden eind 2012 dat China technologisch ver achterliep op het Westen. Wilde hij het land van een lage-lonen-productieland omvormen in een technologische supermacht, dan moest er het nodige gebeuren.
Sindsdien investeert China in de ontwikkeling van zijn universiteiten en samenwerking met het buitenland om daar kennis te halen. In het ambitieuze programma Made in China 2025, gelanceerd in 2015, zijn die plannen verder uitgekristalliseerd. Het doel: China veranderen in een slimme superstaat, die leidend is in moderne technologie als robotica, kunstmatige intelligentie, chipproductie en schone energie.
In september 2021 beschreef Strategisch analist Joris Teer van het Nederlandse onderzoeksinstituut The Hague Centre for Strategic Studies – gespecialiseerd in defensie- en veiligheidskwesties – op welke technologische terreinen China nog kennis behoeft. Het gaat bijvoorbeeld om AI, big data, robotica, fotonica (lichttechnologie zoals lasers), quantumtechnologie, halfgeleiders en lithografie (voor het maken van chips).
China wil deze kennis voor zowel civiele als militaire doeleinden verkrijgen. De impact van AI op militaire kennisontwikkeling zal volgens het HCSS ‘revolutionair’ zijn, net als die van quantumtechnologie.
Inderdaad blijkt uit de China Science Investigation dat wetenschappers van het Chinese leger juist op deze gebieden samenwerking met Europese universiteiten zoeken.
Ondanks alle waarschuwingen werken ook Nederlandse universiteiten graag met hun Chinese militaire collega’s samen. In de China Science Investigation ontdekten we 288 studies uitgevoerd met militaire instituten.
Lees het hele artikel bij Follow The Money.
