Laat de volgende uitspraken even op u inwerken. Bondskanselier Scholz (SPD) zei deze week bij de Navo dat het ‘kristalhelder’ is dat Rusland ‘een hoge prijs’ moet betalen voor een interventie in Oekraïne. Ongeveer tegelijkertijd stelde de Duitse minister van buitenlandse zaken Baerbock (Groenen) in Kiev dat Duitsland er alles aan zou doen ‘om de Oekraïense veiligheid te garanderen’. Al eerder had ze Rusland met ‘gigantische gevolgen’ van een interventie gedreigd. Het klinkt allemaal erg logisch en vastberaden, maar de vraag is: hoe ga je Rusland die hoge prijs laten betalen?
Bearbock wil Nord Stream 2 ter discussie stellen, maar Scholz wil dat niet. Die blijft tegen beter weten in de gaspijpleiding als een puur economisch project zien. Ook defensieminister Lambrecht wil niet dat de pijpleiding het conflict wordt binnengezogen. Oppositieleider Metz (CDU) wil niet dat Rusland uit SWIFT wordt gegooid om internationale financiële transacties te blokkeren. Kortom, het conflict met Rusland mag geen economische schade opleveren en de gasvoorziening in gevaar brengen. De Russische minister van buitenlandse zaken Lavrov was het daarmee eens. Hij vond het jammer dat Nord Stream 2 zo wordt gepolitiseerd.
Door de Duitse onenigheid en het gebrek aan bereidheid offers te brengen wordt de kosten-baten analyse van Poetin wel erg gemakkelijk: hoge baten, geringe kosten. Dus zijn de uitspraken van deze Duitse leiders niet meer dan holle retoriek. Ook omdat Duitsland niet bereid is om militaire steun te verlenen.
De Duitsers zitten gevangen in hun eigen verleden
Wat willen ze dan wel? Het antwoord is simpel: dialoog. Dat klinkt mooi, maar dialoog zonder drukmiddelen is in de internationale betrekkingen onmogelijk.
De Duitsers zitten gevangen in hun eigen verleden, staan met lege handen en hebben geen ideeën over machtspolitiek en afschrikking. Echt, principes en economische belangen zijn niets waard in het spel dat Poetin speelt.
Hoe past de militaire steun van andere landen aan Oekraïne hierin? Amerika overweegt de levering van ‘defensieve wapens’. Dat kunnen antitankwapens of luchtdoelgeschut zijn.
Ook wordt overwogen meer militaire trainers en adviseurs naar het land te sturen. De Britten oefenen het Oekraïense leger al lang, en willen nu ook antitankwapens leveren. Canada zou special forces sturen, om hun collega’s te trainen. Premier Rutte en minister Hoekstra zullen ongetwijfeld de gebruikelijke diplomatieke steun uitspreken, maar wat er concreet wordt geleverd valt nog te bezien.
Militaire steun kan de opmaat zijn van actieve betrokkenheid van de hele Navo
Trainers liggen voor de hand. Volgens CNN zou in Washington worden gezegd dat bondgenoten antiraketsystemen zouden moeten leveren. Nederland is een van de weinige landen die dat met de Patriot kan. Maar de levering daarvan kan ons land het conflict inzuigen.
Dat vooruitzicht is precies de afschrikwekkende werking die van elke militaire steun uitgaat. Want militaire steun, kan de opmaat zijn van actieve betrokkenheid van de hele Navo.
Dat vooruitzicht is voor Rusland heel onaantrekkelijk en voor de Navo heel risicovol. Als de Europeanen de kans om een oorlog in te worden gerommeld zo klein mogelijk willen maken, moeten ze eerst bijtende sancties opleggen ook al zijn de economische kosten hoog. Maar die kosten zijn nog altijd een fractie van de kosten van oorlog. Duitsland moet zich dat gaan realiseren.
Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.
Bron: Trouw.nl
