Militairen en experts proberen u al een tijdje wakker te schudden. Navo-admiraal Rob Bauer vindt dat we klaar moeten zijn voor het onverwachte. Hij adviseert voldoende drinkwater, een zaklamp en een radio op batterijen in huis te hebben. Voor zover ik het kon waarnemen waren de reacties schouderophalend: zo snel staan de Russen toch niet aan de Noordzee. Dat laatste klopt, maar met een goed gerichte cyberaanval ligt Nederland plat. Daarom mijn advies: haal ook wat cash in huis, want pinnen kan dan niet meer.
Een andere Navo-generaal, Alexander Sollfrank, waarschuwt dat we in geval van een conflict met Rusland rekening moeten houden met raketten die op ons worden afgeschoten. Lijkt mij logisch.
In heel Europa neemt de nervositeit toe, nu Donald Trump op koers ligt in de strijd om de Republikeinse nominatie. De volgende stap, opnieuw het presidentschap van Amerika, komt akelig dichtbij. Trump is geen fan van de Navo. Hij hoeft de organisatie niet eens op te blazen. Als opperbevelhebber kan hij weigeren zijn troepen voor de verdediging van de Europese bondgenoten in te zetten. Voor Poetin kan dit het signaal zijn om door te pakken en de Baltische Staten binnen te vallen.
Die sidderen nu al. Onlangs hoorde ik in Vilnius een ex-president van een van die landen zeggen dat in dat geval artikel-5 van het Navo-verdrag niet hardgemaakt zou kunnen worden. Bondgenoten moeten de Baltische Staten te hulp schieten in het geval van een grote aanval. Een aanval op één, is een aanval op allen. Maar het is de vraag of de bondgenoten dat durven en kunnen.
Zo’n vaart zal het toch niet lopen?
De Duitse minister van defensie Pistorius was duidelijk. Duitsland is niet voorbereid op een dergelijke aanval. Hij wil een diepgaand nationaal debat over de toekomst van defensie. Wat hij feitelijk zei, is dat Duitsland vanwege de zwakke defensie in geval van een Russische aanval te veel op Amerikaanse, Franse of Britse kernwapens moet vertrouwen. Want hoe zwakker de conventionele defensie, hoe lager de drempel voor de inzet van die wapens. Ook op deze Koude Oorlogslogica wordt schouderophalend gereageerd. Kernwapens? Ach, zo’n vaart zal het toch niet lopen?
Intussen is Poetin bezig de boel verder op te stoken. Hij vindt dat hij al in oorlog is met een Navo die in de ban is van nazi-ideologie. Voor het heil van de wereld zal Poetin hiertegen moeten optreden, zei hij tijdens de tachtigste verjaardag van de slag om Leningrad.
Binnenlandse problemen gaan voor
Wat te doen? Nieuwssite Politico merkte op dat de defensie-industrie onder deze omstandigheden snel zijn productie verhoogt, behalve in Europa. Hier bakkeleien we eindeloos over procedures, geld en aanbestedingen. Verandering begint bij de nationale politiek. Maar het kost moeite om veiligheid op de agenda van dit verwende en klagende continent te krijgen. En Nederland is verwikkeld in een kabinetsformatie, waardoor er niets gebeurt. Binnenlandse problemen gaan bovendien voor.
Van politici als Geert Wilders hoef je weinig te verwachten, want die heeft zich vriendelijk over Poetin uitgelaten en wil af van hulp aan Oekraïne. Krijgt hij zijn zin, dan helpt dat Rusland en komt Russische agressie tegen de Navo weer een stap dichterbij.
Rob de Wijk, Trouw, 1 februari 2024
Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.
Experts
Related Content
