HCSS
  • News
    • BNR | De Strateeg
    • Columns
    • Draghi Report Series
    • Events
    • Podcasts
  • Publications
    • Publications
      • All Publications
    • Defence & Security
      • Behavioural Influencing in the Military Domain
      • (Nuclear) Deterrence and Arms Control
      • Hybrid Threats
      • Rethinking Fire and Manoeuvre
      • Robotic and Autonomous Systems
      • Strategic Monitor Dutch Police
      • Transnational Organised Crime
    • Geopolitics & Geo-economics
      • China in a Changing World Order
      • Europe in a Changing World Order
      • Europe in the Indo-Pacific
      • Knowledge base on Russia (RuBase)
      • PROGRESS / Strategic Monitor
      • Transatlantic Relations
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Climate and Security
        • International Military Council on Climate and Security (IMCCS)
        • Water, Peace & Security (WPS)
      • Critical Minerals
      • Energy Security
        • Tank Storage in Transition
      • Food Security
    • Strategic Technologies
      • Cyber Policy & Resilience
        • Global Commission on the Stability of Cyberspace (GCSC)
      • Emerging Technologies
      • Global Commission on Responsible Artificial Intelligence in the Military Domain (GC REAIM)
      • Semiconductors
      • Space
  • Dashboards
    • Dashboards
      • All Dashboards
        • GINA
    • Defence & Security
      • DAMON | Disturbances and Aggression Monitor
      • GINA | Military
      • Nuclear Timeline
    • Geopolitics & Geo-economics
      • Dutch Foreign Relations Index
      • GINA | Diplomatic
      • GINA | Economic
      • GINA | Information
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Agrifood Monitor
      • CRM Dashboard
    • Strategic Technologies
      • Cyber Arms Watch
      • Cyber Comparator
      • Cyber Norms Observatory
      • Cyber Transparency
  • Services
    • HCSS Boardroom
    • HCSS Datalab
    • HCSS Socio-Political Instability Survey
    • Strategic Capability Gaming
    • Studio HCSS
    • Indo-Dutch Cyber Security School 2024
    • Southern Africa-Netherlands Cyber Security School 2025
  • NATO Summit
  • GC REAIM
    • GC REAIM | Members
    • GC REAIM | Conferences
    • GC REAIM | Partners, Sponsors, Supporters
  • About HCSS
    • Contact Us
    • Our People
    • Funding & Transparency
    • Partners & Clients
    • HCSS Newsletter
    • HCSS Internship Programme
    • Press & Media Inquiries
    • Working at HCSS
    • Global Futures Foundation
  • Click to open the search input field Click to open the search input field Search
  • Menu Menu

News

Column: Kernwapens afschaffen klinkt mooi, maar kent ook grote risico’s

January 7, 2022

Deze is aan het begin van het nieuwe jaar alvast binnen: de verklaring van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad – de VS, China, Frankrijk, Rusland en het Verenigd Koninkrijk – dat het voorkomen van een kernwapenoorlog tot hun ‘belangrijkste verantwoordelijkheden’ hoort. Want zo’n oorlog ‘kan niet worden gewonnen’ en ‘mag nooit worden gevoerd’. In een zeldzame oprisping van eensgezindheid stellen de vijf dat kernwapens een ‘defensief doel’ hebben, ‘agressie afschrikken en oorlog voorkomen’. Als er iets is waarover vrijwel alle experts in internationale betrekkingen het eens zijn is het dit. Het verklaart waarom de Koude Oorlog nooit omsloeg in een echte oorlog; die zou kunnen eindigen in de totale vernietiging.

Maar de afgelopen jaren gingen veel leiders van kernwapenstaten wat al te nonchalant om met hun verantwoordelijkheden. Onlangs escaleerde een grensgeschil tussen China en India. India is ook verwikkeld in een oeverloos conflict over Kashmir met kernwapenstaat Pakistan. Recent sloegen Amerika en China oorlogstaal uit over Taiwan. Een van de weinige keren dat daadwerkelijk met kernwapens is gedreigd was in 2014. Rusland dreigde Oekraïne toen met kernwapens als dat land zou pogen de Krim terug te veroveren.

Tijdens de Koude Oorlog hadden dit soort incidenten nooit op deze manier plaatsgevonden. Na de Cubacrisis van 1962 kwamen de VS en Rusland tot de conclusie dat confrontaties tussen nucleaire mogendheden te risicovol zijn. Dat hebben leiders toen in hun oren geknoopt. Nieuwe lichtingen hebben een opfriscursus nodig.

Het eenzijdig afstoten van de nucleaire taak zet de hele Navo op het spel

Afschaffen dan maar die kernwapens? In het regeerakkoord zegt Nederland ernaar te steven. In Trouw pleitte SP-kamerlid Jasper van Dijk daarvoor (Opinie, 3 januari). Zijn redenering is simpel: “Kernwapens zijn massavernietigingswapens. Die moeten niet worden gemoderniseerd, maar moeten de wereld uit”. Hij plaatste zijn pleidooi in het kader van het Non-proliferatieverdrag dat de spreiding van deze wapens moet tegengaan. Deze week had de tiende toetsingsconferentie van dit verdrag moeten beginnen, maar die werd uitgesteld vanwege de coronacrisis.

Afschaffen klinkt mooi, maar dan moet je wel de vraag beantwoorden of het afschaffen van die afschrikkingswapens niet meer veiligheidsrisico’s zal opleveren. Een eenzijdige actie van Nederland zal in ieder geval de trans-Atlantische relaties onder druk zetten, terwijl die onder president Biden net zijn gerepareerd. Het eenzijdig afstoten van de nucleaire taak zet de hele Navo op het spel en maakt van Nederland de risee van Europa.

Hoe minder geloofwaardig je defensie is, hoe eerder je naar kernwapens moet grijpen

Nederland heeft door de totale uitholling van de krijgsmacht overigens bijgedragen aan het verlagen van de drempel voor de inzet van kernwapens. Want hoe minder geloofwaardig je defensie is, hoe eerder je in geval van agressie naar kernwapens moet grijpen. En het belangrijkste: als je conventionele defensie op apegapen ligt – en dat is geen typisch Nederland probleem – dan is nucleaire ontwapening voor een potentiële agressor het grootste cadeau. Feitelijk is dat het signaal om risicoloos de Baltische landen binnen te vallen. Gezien de Russische voorstellen over een bufferzone waarop we vorige week werden getrakteerd is dat geen irreëel scenario.

Wie niet wil dat kernwapens worden gebruikt, zal moeten werken aan vertrouwen en stabiele internationale verhoudingen. Ook de vijf zeggen in hun verklaring dat te willen. Hoe is vooralsnog een raadsel.

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.

Bron: Trouw.nl

  • Share on Facebook
  • Share on X
  • Share on WhatsApp
  • Share on LinkedIn
  • Share by Mail

Experts

Rob de Wijk

Related News

Related Content

Column Rob de Wijk: Poetins grote vijand is niet meer Oekraïne, maar de Navo
Column: Globalisering is geen keuze, ook al laat de epidemie precies zien waar de zwakke plek zit
Column Rob de Wijk: Prachtige woorden van Xi over vrede, maar daden ho maar

Office Address

  • The Hague Centre for Strategic Studies
  • Lange Voorhout 1
  • 2514 EA The Hague
  • The Netherlands

Contact Us

  • Telephone: +31(70) 318 48 40
  • E-mail: info@hcss.nl
  • IBAN NL10INGB0666328730
  • BIC INGBNL2A
  • VAT NL.8101.32.436.B01
  • Contact

Legal & Privacy

  • Disclaimer & Privacy
  • Algemene Voorwaarden (NL) 
  • Terms & Conditions (ENG) 
  • Coordinated Vulnerability Disclosure
  • Ethical Standards
  • Manual for Responsible Use of AI

Follow us

© The Hague Centre for Strategic Studies
    Link to: Podcast tip | BNR en HCSS presenteren: De Strateeg Link to: Podcast tip | BNR en HCSS presenteren: De Strateeg Podcast tip | BNR en HCSS presenteren: De Strateeg Link to: NPO Radio 1: Toch meer gas uit Groningen nodig dit jaar Link to: NPO Radio 1: Toch meer gas uit Groningen nodig dit jaar NPO Radio 1: Toch meer gas uit Groningen nodig dit jaar
    Scroll to top Scroll to top Scroll to top

    GDPR Consent

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Privacy policy | Close
    Settings

    GDPR Consent Settings

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.

    View details

    Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.  

    View details
    Forget my settings Deleted!