2020: het jaar van internationale onrust?

Wordt 2020 een jaar van internationale onrust of een jaar met veel kansen voor vrede in langlopende conflicten? Peter Wijninga, defensie-expert bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies, kijkt in Nieuwsweekend naar sluimerende brandhaarden die dit jaar kunnen oplaaien.

Het jaar begon met de dodelijke aanval van de Amerikanen op de Iraanse top-generaal Soleimani in Irak. De aanval betekent mogelijk een escalatie in het conflict tussen Iran en de Verenigde Staten. “De vraag is nu of zijn dood een belangrijker doel dient,” zegt oud-luchtvaartcommandant en defensie-expert bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies Peter Wijninga. 

Oorlog voorkomen

De Verenigde Staten houden Soleimani verantwoordelijk voor honderden Amerikaanse doden. Volgens president Trump was de dood van de top-generaal daardoor onvermijdelijk. Vrijdag verklaarde hij hier ‘een oorlog mee te willen voorkomen’. Wijninga: “Ik kan de uitspraken van Trump ook niet los zien van zijn impeachment problemen. Het is speculatief wat ik zeg, maar hij heeft eerder laten zien dat hij heel opportunistisch met dit soort zaken omgaat om zijn eigen imago te verbeteren.”

Op dit moment worden er ook drieduizend extra Amerikaanse soldaten naar het Midden-Oosten gestuurd. Wat voor gevolgen dit heeft op lange termijn is moeilijk in te schatten. 

Andere ver-van-je-bed-shows

“Wat je de laatste tijd wéér ziet is dat Kim Jong-un in Noord-Korea aan het opspelen is en wederom nieuwe rakettesten en atoomproeven heeft aangekondigd,” noemt Wijninga als andere brandhaard. Noord-Korea voelt zich niet meer gebonden aan de belofte om geen intercontinentale proeven te doen. President Trump noemde deze week de band tussen hem en Kim Jong-un nog ‘goed’ en hoopt dat de Noord-Koreaanse leider ondanks zijn uitspraak zich aan zijn belofte houdt.

Ook Afghanistan is een land om in de gaten te blijven houden volgens Wijninga. Op dit moment is er een staakt-het-vuren van kracht met de Taliban. Of dat uiteindelijk leidt tot vredesonderhandelingen valt te bezien, want de Taliban weigert vooralsnog om met de huidige regering te onderhandelen. 

Brexit

Volgens Wijninga kan de Brexit voor een grote escalatie zorgen als de backstop (open grens tussen Noord-Ierland en Ierland) niet doorgaat en vrij verkeer tussen Noord-Ierland en Ierland niet meer mogelijk is. De backstop was tijdens de Brexit-onderhandelingen van Theresa May een groot struikelblok tussen de partijen, maar met een harde Brexit worden de voorwaarden uit het Goede Vrijdagakkoord geschrapt. 

Wijninga: “Hoe de grens eruit gaat zien weet niemand, maar het kan voor hernieuwde problemen zorgen. Er is nu een afwezigheid van geweld, maar je moet je niet vergissen in de blijvende tegenstelling tussen de katholieken en de protestanten. Er is wat dat betreft niks veranderd.”

Vind het originele artikel en de video hier.