Tijdens de Koude Oorlog was Kremlin watchen een serieuze zaak. Jammer dat deze vaardigheid tot de verdwenen beroepen behoort, want nu zou je er echt iets aan hebben. De reden: Poetin. De signalen dat hij de controle lijkt te verliezen stapelen zich op.
Bizar is dat de Russische leider gesprekken met de hogere legerleiding tot nader order heeft afgezegd. Al eerder was er het gerucht dat hij om zijn minister van defensie Sergej Sjojgoe en zijn hoogste militair, generaal Valeri Gerasimov, heen werkt en zich steeds meer met de uitvoering van operaties bemoeit. Dit chagrijn over de loop van de oorlog, blijkt ook uit de snelle wisselingen van generaals. Als straf voor het verlies van de oblast Charkov moest generaal Roman Berdnikov na zestien dagen vertrekken. Andere generaals lijken zo bang om fouten te maken dat ze geen initiatief meer nemen en wachten op instructies van boven.
Ook politiek rommelt het. Afgelopen weekend werden regionale en hoofdstedelijke verkiezingen gehouden. Pro-Kremlin kandidaten wonnen uiteraard, want verkiezingen verlopen in Rusland nu eenmaal oneerlijk en onvrij. Maar onder de kandidaten zaten er ook die niets van Poetin moeten hebben. Bovendien hebben gedeputeerden uit achttien kiesdistricten een petitie ondertekend waarin Poetin wordt opgeroepen af te treden. Een week ervoor riep een stadsraad van Sint-Petersburg de Doema op te onderzoeken of Poetin vanwege de oorlog niet voor hoogverraad vervolgd kan worden.
Schandvlek snel wegpoetsen
Militaire bloggers die op Telegram actief zijn, halen steeds harder uit. Joeri Podoljaka, met 2,2 miljoen volgers, constateerde in een ongebruikelijke vlaag van openheid dat Oekraïne in het noordoosten had ‘gewonnen’. Anderen riepen op deze schandvlek snel weg te poetsen. Op televisie ging het er even ruig aan toe. Daar werd openlijk getwijfeld aan het officiële verhaal dat de Russische krijgsmacht onoverwinnelijk is. Commentator Sergej Markov constateerde dat de Russische leiding de grip op het politieke proces is verloren. En de Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov is onaangenaam verrast over de winst van Oekraïne. Hij wil opheldering van het Kremlin.
Maar de belangrijkste mededeling kwam maandagavond. Het Kremlin zou alle referenda hebben afgeblazen. Als dat klopt is dit te danken aan de aanhoudende aanvallen van Oekraïne diep in door Rusland bezet gebied met de door de Verenigde Staten geleverde Himars, de meervoudige raketwerpers. En ook aan de inzet van partizanen die Russische collaborateurs en lokale bestuurders vermoorden. Daar zit een slimme strategie achter die met de Amerikanen is uitgedokterd. Door bezette gebieden in Oekraïne van binnenuit en buitenaf aan te vallen, wordt het vrijwel onmogelijk referenda die Rusland daar wil houden – met als doel annexatie – veilig te organiseren.
Herhaling van de Russische Revolutie?
Uiteindelijk zou het in theorie mogelijk kunnen zijn – ik zeg het met veel slagen om de arm, want een glazen bol heb ik niet – dat deze nieuwe strategie het Oekraïense leger in staat stelt het gebied grotendeels terug te veroveren. Enkele maanden geleden was dit nog ondenkbaar. Oekraïne mikt zelf op medio 2023.
Konstantin Zatoelin, vooraanstaand lid van de Doema, vreest dat als de situatie uit de hand loopt, er een herhaling kan komen van de Russische Revolutie van 1917 of de ondergang van de Sovjet-Unie in 1991. En wat gaat een in het nauw gedreven Poetin doen? Totale mobilisatie? Kernwapens?
Bron: Trouw, 16 september 2022
Experts
Related Content
