Paul van Hooft bij BNR: Salomonseilanden als nieuwe vriend van China

China heeft er een nieuwe vriend bij: de Salomonseilanden, gelegen in de Stille Zuidzee. Australië en Amerika zijn niet blij met deze nieuwe vriendschap, ze maken zich grote zorgen om een Chinese militaire basis die bij hun in de achtertuin zou kunnen komen. China en de Salomonseilanden hebben een veiligheidsovereenkomst met elkaar getekend die geheim is, maar waarvan het concept in maart op sociale media uitlekte.

Gunstige ligging

De interesse van China in de eilanden heeft te maken met de ligging, legt politicoloog van het Leiden Asia Center Friso Dubbelboer uit. ‘Aan de Chinese kust ligt een eilandenketen, met onder andere de Filipijnen, Japen Taiwan. Die eilandenketen sluit China af van de Stille Oceaan. De Salomonseilanden liggen voorbij die keten.’ Het is voor China dus interessant op een basis te hebben voorbij die eilandenketen om zo niet ingesloten te worden door bijvoorbeeld de Amerikaanse marine.

‘De VS probeert China achter die eilandenketen opgesloten te houden sinds de Tweede Wereldoorlog’, zegt Paul van Hooft, Strategisch analist van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. ‘Dit wil de VS zo houden, zodat China buiten die keten geen macht kan projecteren.’ In het pact dat nu is gesloten tussen China en de eilandengroep is nog geen sprake van een militaire basis. ‘Maar op de lange termijn zou het best kunnen betekenen dat China op deze manier inderdaad gedeeltes van de Zuidzee, en daarbuiten, onder druk kan zetten.’ Daardoor kan het voor de VS moeilijker worden om in een conflict bijvoorbeeld Taiwan of Japen te versterken, zegt Van Hooft.

De kant van China

Dubbelboer noemt dat de Salomonseilanden een kleine eilandengroep is met 700 duizend inwoners. ‘In 2019 heeft het de erkenning van Taiwan ingetrokken en de kant van China gekozen. Dat gaat vaak gepaard met een Chinees aanbod van infrastructurele werken of financiële donaties.’ Als voorbeelden noemt Dubbelboer dat China van plan is om een ziekenhuis te bouwen op de eilandengroep. ‘Een stadion is al gebouwd.’

Kleine staatjes maken gebruik van de strijd tussen de grootmachten: de VS en China. ‘Beide grootmachten willen de kleine staatjes aan hun kant krijgen, en die staatjes spelen de grootmachten dan tegen elkaar uit.’ De VS heeft op veel verschillende plekken militaire basissen. Voor China zou een basis op de Salomonseilanden een tweede betekenen. ‘Je zou het hypocriet kunnen noemen van de VS om zich hier druk om te maken, maar aan de andere kant is China bezig om de wereldorde te herzien op een manier die wij niet goed vinden.’

Verkiezingen

Voor Dubbelboer het niet helemaal duidelijk wat de inwoners van de Salomonseilanden van de samenwerking met China vinden. ‘Dat is lastig te bepalen, want er is geen onderzoek naar gedaan.’ De volgende verkiezingen zijn in 2023 en volgens Dubbelboer moet dat uitwijzen wat de bevolking ervan vindt. ‘De oppositieleider heeft al gezegd dat als hij wint, dat hij de samenwerking met China terug wil draaien.’

Bron: BNR