Handelsverdragen met China en andere regio’s zetten meer zoden aan de dijk dan wanhopig op zoek gaan naar alternatieve handelspartners in de directe omgeving van China. Dat zegt Steven Brakman, hoogleraar internationale economie aan de Rijksuniversiteit Groningen, in BNR Boekestijn en De Wijk. Zeker nu handelsverdragen steeds meer behelzen dan alleen maar deals over invoertarieven en douanefaciliteiten.
Langzamerhand behoren ook thema’s als eigendomsrecht en arbeidsomstandigheden tot het vaste repertoire van handelsovereenkomsten, zegt Brakman. En dat is een vruchtbaarder weg dan te proberen China te omzeilen via een snel opkomend land als India. ‘We zijn het niet eens met veel dingen die China doet: als je als bedrijf in China zaken wilt doen, dan moet je een joint venture aangaan en ben je je kennis kwijt. Dan is de weg van de verdragen beter.’
Een van de voornaamste doelen moet volgens zijn om een gelijk speelveld te creëren, zegt Rob de Wijk van het Den Haag Instituut voor Strategische Studies. Dat is immers ook precies waar de Europese Unie in uitblinkt. De EU heeft de meeste handelsverdragen, die inmiddels nóg een stap verder zijn: ze worden steeds geo-politieker: het gaat allang niet meer om een procentje meer economische groei, maar ook om het politiek aan elkaar klinken van gelijkgestemde landen.’
Handelsverdragen afketsen
Dé noodzakelijke vervolgstap is nu om de Tweede Kamer te overtuigen van het belang van zulke handelsverdragen. ‘Daarmee werp je een dam op tegen landen waar je moeite mee hebt. De Kamer moet geen handelsverdragen met Canada en Zuid-Amerika afketsen omdat er bij wijze van spreken chloorkippen uit de VS komen.’ Arend Jan Boekestijn spreekt van een giftig mengsel. ‘Links heeft moeite met ‘markten’, rechts houdt zich bezig met soevereinistische gedachten.’
Het is een vorm van diplomatie die de Tweede Kamer onvoldoende doorziet, vreest Brakman. Canada is bij uitstek een voorbeeld van een land waar je met voorrang een verdrag moet sluiten. ‘Je wilt de elementen in het verdrag met Canada waar de Tweede Kamer moeite mee heeft juist gebruiken om een vuist te maken naar een land als China; je wilt tegen China kunnen zeggen: zit niet te zeuren, we hebben deze elementen zelfs opgenomen in de deal met Canada.’
Luister hier naar de podcast.