Een enorm gevaarte boven de Verenigde Staten doet de toch al gespannen relatie tussen de VS en China geen goed.
De Verenigde Staten volgen al een paar dagen een ballonvormig object dat boven de staat Montana hangt. Het zou gaan om een Chinese surveillanceballon. Het geheimzinnige gevaarte vergroot de toch al opgelopen spanningen tussen de twee landen en maakt het aanstaande bezoek van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Antony Blinken extra beladen. Paul van Hooft, senior strategisch analist bij het Haagse Centrum voor Strategische Studies vermoedt dat het vooral een ongelukkige samenloop van omstandigheden betreft, zegt hij Trouw.
Hoe weten de Verenigde Staten dat het om een Chinese spionage-ballon gaat?
Van Hooft: “Dat is een kwestie van de afgelegde route nagaan. Ze weten bijvoorbeeld dat de ballon via Canada de grens is gepasseerd. Ze kunnen precies zien waar het object vandaan is gekomen.”
Waarom zo’n ballon? De Chinezen hebben toch satellieten?
“Dat is inderdaad de grote vraag. China beschikt over militaire satellieten en ze kunnen ook menselijke spionnen inzetten op de grond. We weten niet precies welke informatie deze ballon wil verkrijgen.”
Hij hangt boven de staat Montana. Enig idee waarom juist daar?
“De VS hebben daar raketsilo’s opgesteld voor kernraketten. Maar die hebben ze niet alleen in Montana, die zijn over het hele land verspreid. Nucleaire raketten hebben de Amerikanen ook in bommenwerpers en onderzeeërs. Wat de opdracht van deze ballon precies is, weten we dus niet. Of het nu om het verzamelen van weergegevens of gegevens op de grond gaat, de informatie die ze kunnen verkrijgen is nauwelijks nuttig.”
Waarom halen de Amerikanen het gevaarte niet neer?
“Het Pentagon beweert dat ze bang zijn voor vallende brokstukken die de bevolking kan raken als ze die ballon neerschieten. Dat zou logisch zijn als het ding boven Los Angeles hing. Maar in Montana kun je uren rondrijden zonder iemand tegen te komen. Het gebied onder de ballon is uiterst dunbevolkt. Ik denk daarom dat het allemaal wel spectaculair klinkt, maar dat het verhaal wordt opgeklopt. Als de Amerikanen echt gevaar zien in dit object, hadden ze hem allang neergehaald. Dat ze de ballon zijn gang laten gaan, laat zien dat het Pentagon er weinig waarde aan hecht.”
Volgens verschillende Amerikaanse media is wel vaker zo’n ballon gesignaleerd.
“Ja, het gebeurt regelmatig. Dat doen de Chinezen bijvoorbeeld om een indruk te krijgen van de Amerikaanse luchtverdediging. De regelmatigheid ervan laat ook zien dat deze waarneming niet zo bijzonder is. Op een ander moment zou het niet zo worden opgeklopt.”
Is dit een politiek spelletje – gezien het aanstaande bezoek van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Antony Blinken, aan China?
“Dat is veel interessanter dan die ballon, inderdaad. Blinken staat op het punt om met China belangrijke zaken te bespreken over de oorlog in Oekraïne, over Taiwan, over de controle op chips. De relatie tussen China en de VS is gespannen, terwijl het er juist even op leek dat er vanuit China weer toenadering kwam. In die zin is het sturen van die ballon vreemd. Is dit de bedoeling van China of is het een ongeluk? Is het een menselijke fout?
“Het kan best zijn dat de vlucht van deze ballon al langer was gepland, maar dat de Chinezen zijn vergeten hem uit het schema te halen nu het bezoek van Blinken gepland staat. Maar dat is allemaal speculeren. De meest verontrustende optie is dat China met deze ballon bewust provoceert en saboteert, bijvoorbeeld als poging om president Biden te verzwakken. Zodat de publieke opinie in Amerika wordt: ‘Kijk, hij doet niks. Onder Trump had China dit nooit durven doen’.”
