Rob de Wijk: gevaar is dat Poetin zichzelf klemzet door harde eisen

‘Poetin is geobsedeerd door de Navo’, zegt hoogleraar internationale betrekkingen Rob de Wijk van de Universiteit Leiden. ‘De Navo-leden waren dertig jaar lang bezig met bezuinigen op defensie en zijn niet eens in staat Rusland aan te vallen. Maar dat wil er in Moskou niet in. Iedereen gelooft daar dat de Navo een bedreiging is.’

Het grootste gevaar is volgens De Wijk, ook oprichter van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS), dat Poetin zichzelf door zijn harde eisen klemzet en niet meer terug kan. In een ‘volledige invasie’ van Oekraïne door de Russen gelooft hij niet, kleinschaligere militaire operaties acht De Wijk wel mogelijk. Rusland annexeerde in 2014 de Krim; in het oosten van Oekraïne steunt het pro-Russische rebellen.

Als beide partijen eruit willen komen, zullen ze volgens De Wijk ‘nieuw vertrouwen moeten kweken’. De komende dagen wordt er in een andere samenstelling verder gepraat: woensdag in Brussel tussen de Russen en de Navo, later deze week in Wenen tussen de Russen en een grote groep Europese landen. Ook de Amerikanen en Russen zijn bereid verder te praten.

Zware sancties

Het Westen dreigt met zware economische sancties als het toch tot een Russische invasie in Oekraïne komt. Het kan Russische bedrijven en banken op een zwarte lijst te zetten. Een veel zwaardere maatregel is Rusland afsluiten van het internationale betalingsverkeer, wat tot zware economische schade kan leiden.

Maar Europese landen vrezen zelf ook economische klappen op te lopen als het conflict met de Russen escaleert. Ze maken zich zorgen dat Rusland in een reactie op sancties de gaskraan tijdelijk dichtdraait, op een moment dat de gasprijzen in Europa toch al zeer hoog zijn.

Als Moskou de gaslevering inderdaad als wapen inzet, zou Europa door de knieën kunnen gaan voor Poetin, vreest De Wijk: ‘Dan is Oekraïne opeens ver weg. Van het gas komt 30% uit Rusland. Als de Russen de gaskraan een aantal weken dichtdraaien, hebben we een enorm probleem. Dan moeten we delen van de industrie platleggen. We hebben ons in een afhankelijke positie gebracht.’

Lees het volledige artikel bij het Financieele Dagblad.