Door het materiaal en de energie die nodig is om een warmtepomp te maken, hebben deze apparaten een behoorlijke milieu-impact. Hoe kunnen warmtepompen meer circulair worden geproduceerd? Welke wetgeving kan hiertoe stimuleren? En kunnen warmtepompen in de toekomst gerecycled worden?
Bewust omgaan met (schaarse) grondstoffen is ook onderdeel van meer circulair gebruik van warmtepompen. De belangrijkste materialen in warmtepompen zijn staal, goud en koper. Volgens Irina Patrahau, hoofdonderzoeker geopolitiek van kritieke grondstoffen bij the Hague Centre for Strategic Studies (HCSS), hebben warmtepompen het, relatief gezien, goed getroffen. “Als je kijkt naar warmtepompen en ze voornamelijk goud, staal en koper nodig hebben, zitten ze in een goede positie”.
Geen van die drie grondstoffen staat op de lijst van kritieke grondstoffen die door de EU is opgesteld. Volgens Patrahau is dat tegenwoordig maar bij weinig ‘clean tech-producten’ het geval.
Koper wordt met name in de elektronica van warmtepompen gebruikt. Er zijn op dit moment geen directe risico’s verbonden aan de grondstof. Maar omdat het een belangrijke rol speelt in de energietransitie, krijgt het wel de status van strategische grondstof, vertelt Patrahau. “De EU besloot dat hoewel koper officieel en technisch gezien de voorwaarden voor kritiek materiaal niet heeft, het toch een materiaal is waar bedrijven op moeten letten. Want als iedereen wereldwijd elektriciteitskabels gaat aanleggen bijvoorbeeld, dan zou er schaarste kunnen ontstaan.”
Goud wordt gebruikt in de elektronica van warmtepompen. Ook voor dit materiaal zijn geen directe leveringsproblemen, zegt Patrahau, maar het is wel een conflict material omdat gewapende groepen betrokken zijn bij goudwinning. In de EU moeten bedrijven daarom aangeven waar hun goud vandaan komt en hoe deze is verwerkt.
Staal wordt met name gebruikt voor de behuizing van warmtepompen. IJzer, de grondstof van staal, is beschikbaar in grote hoeveelheden en staat mede daarom ook niet op de lijst van kritieke materialen. Maar het wordt tegelijkertijd ook in grote hoeveelheden gebruikt, niet alleen voor warmtepompen, maar ook voor bijvoorbeeld in vliegtuigen, microchips en bij defensie, vertelt Patrahau. “Het is momenteel niet schaars en heeft niet veel risico’s, maar het feit dat meer dan de helft van de staalproductie in China plaatsvindt kan een risico zijn in de toekomst.”
Experts
Related Content
