‘De bedoeling is om Kim Jong-un bij zinnen te brengen, niet op zijn knieën’, zei Admiraal Harris tijdens een briefing van de Amerikaanse Senaat. Dat is een interessante opmerking die hoop biedt op een diplomatieke oplossing van de kwestie-Noord-Korea.
Alles duidt erop dat ondanks de oorlogsretoriek van president Trump, wordt aangestuurd op een vergelijk. Dit gaat overigens gepaard met rauwe machtspolitiek, die voor hetzelfde geld kan mislukken en in een kernwapenoorlog kan ontaarden.
Kijk maar wat er gebeurt. De militaire druk op Noord-Korea wordt in hoog tempo opgeschroefd. De Amerikanen meldden afgelopen maandag dat het raketschild ter verdediging van Zuid-Korea deels operationeel is. Zeer tegen de zin van Kim escorteert een Japans oorlogsschip een Amerikaans eskader richting Noord-Koreaanse wateren.
Deze militaire druk lijkt samen te vallen met koortsachtige geheime diplomatie. Zeker is dat president Trump zijn Chinese ambtgenoot tijdens een recent bezoek aan zijn resort Mar-a-Lago diep in de ogen heeft gekeken om hem ertoe te bewegen het Noord-Koreaanse probleem te helpen oplossen.
Het zou mij niet verbazen als Trump Xi chanteerde met een nachtmerriescenario: een Amerikaanse aanval op Noord-Korea om Kim Jong-un te dwingen met zijn kernwapen- en raketprogramma te stoppen, zal ongekende chaos in Noord-Korea veroorzaken. Die chaos raakt China direct. Om aan te tonen dat hij bereid is militair in te grijpen lanceerde hij vlak na het diner met Xi zijn kruisraketten op Syrië. Voor het geval Xi twijfelde aan Trumps bedoelingen.
Koortsachtige geheime diplomatie
Ook lijkt dit het begin te zijn van koortsachtige geheime diplomatie. Dat er iets gaande is, blijkt bijvoorbeeld uit het nauwelijks opgepakte bericht van de ‘verkiezing’ van een diplomatieke commissie van de Noord-Koreaanse Volksvergadering. Die commissie, die na de grondwetswijziging van 1992 in het leven werd geroepen, werd in 1998 opgeheven en wordt nu heropgericht met als doel het diplomatieke proces op gang te brengen. Een belangrijke aanwijzing daarvoor is dat onder de leden ervaren diplomaten zitten met verstand van buitenlandse zaken, defensie en onderhandelingen over het kernwapenprogramma.
Dat er op het diplomatieke front veel gebeurt, bleek ook uit de verklaring van China dat het akkoord zou kunnen gaan met een langdurig olie-embargo van de VN tegen Noord-Korea. Voor een land dat voor 80 procent van zijn handel en volledig van zijn olievoorziening van China afhankelijk is, zou dat rampzalig zijn. China zou daartoe willen overgaan als Kim een nieuwe nucleaire test zou verordonneren. Alleen al de Chinese verklaring deed de gasprijzen in Pyongyang met 80 procent stijgen.
De druk wordt nu door Amerika militair en door China economisch zo hoog opgevoerd dat Kim inderdaad eieren voor zijn geld zou kunnen kiezen. Om Kim perspectief te bieden, heeft Trump inmiddels aangeboden met hem te willen spreken; een stap die China onmiddellijk toejuichte.
Daarmee lijkt Trump aan te sturen op een deal waarbij Noord-Korea in ruil voor langdurige bevriezing van zijn kernwapen- en raketprogramma erkenning van het regime en economische steun krijgt. Een vergelijkbare deal is ooit met Iran gemaakt. Volgens Trump was dat de ‘slechtste deal ooit’.
De column van Rob de Wijk verschijnt wekelijks in Trouw.
Photo credit: Gage Skidmore via Foter.com / CC BY-SA