Oorlog op eigen continent. Wie had dat gedacht of voorspeld. Nou, in januari gingen enkele analisten van HCSS bij elkaar zitten omdat de Russische troepenopbouw aan de grenzen met Oekraïne de 100.000 manschappen ruimschoots had overschreven. Omdat er sinds oktober daarvoor verontrustende signalen uit NAVO-Brussel werden vernomen. Omdat de acht eisen van Rusland die door hun ambassadeurs aan de Navo-hoofdsteden werden afgeleverd onmogelijk waren. En omdat, met terugwerkende kracht, het essay dat Poetin begin zomer 2021 schreef aan duidelijkheid niets te wensen overliet; Oekraïne heeft geen bestaansrecht buiten de Russische gemeenschap – de Russki Mir.
En dus zat HCSS op de ochtend van 24 februari 2022, de datum die de geschiedenis in gaat als de start van de Russische invasie oorlog in Oekraïne, op scherp om op TV, radio, sociale media en via een snel oplopend aantal online bijeenkomsten de hele wereld van tekst en uitleg te voorzien. De Balkanoorlogen begin jaren ‘90 hadden al voor een hernieuwd veiligheidsbesef geleid op ons oude, en door oorlogen geteisterde continent. Maar dat was nog altijd te kwalificeren als een burgeroorlog na het uiteenvallen van een land. Met grote consequenties voor ons naïeve geloof dat onze liberale orde onaantastbaar was, dat gruwel en onmenselijke barbarij voorgoed de geschiedenisboeken in was verdwenen. Maar nu, al een eind in de 21e eeuw, is dit een volledige invasie-oorlog door Rusland om een zelfstandig en soeverein land te onderwerpen en de veiligheidsorde van na de val van de Berlijnse Muur, voorgoed en voor altijd naar de geschiedenisboeken te verplaatsen.
En toen gebeurde er iets. Langzaam en terughoudend, maar almaar steviger en met een niet eerder vertoonde eenheid, hief ons oude continent zich op, ontwaakte de NAVO uit haar schijnbare hersendood en gingen we volledig achter een moedig volk met een charismatische leider staan. Dat Oekraïne de wereldgeschiedenis en de toekomst van onze eigen vrijheid, welvaart en veiligheid zo duidelijk zou bepalen, had niemand een jaar geleden voorzien. Ook HCSS niet, dat zich niet alleen als explicateur, chroniqueur, maar ook als regeringsadviseur heeft ontpopt in minder dan 9 maanden na de aanvang van dit conflict.
Zoveel meer zichtbaarheid voor onze denktank, die juist op de vraagstukken van harde veilheid en vrede, haar expertise naar voren bracht, leverde de rijke oogst van 2022 op. Dagelijkse podcasts werden gevuld en die van oprichter Rob de Wijk met Arend-Jan Boekestijn zelfs gehuldigd. Het veiligheidsbesef groeide van burger tot boardroom. Een stroom van verzoeken om uitleg kwam onze kant op en medewerkers en experts werden graag geziene talking heads.
2022 was ook een commercieel goed jaar voor HCSS omdat een groeiende acquisitie leidde tot meer opdrachten en meer medewerkers. Amerikanen zouden zeggen; “we are through the looking glass”. En met een structurele stijging van het Defensie budget waarvoor HCSS al sinds haar oprichting pleit, de aanstaande oprichting van een Veiligheidsraad om de regering geopolitiek bij de les te houden en de enorme aandacht van het bedrijfsleven voor, wat we als HCSS geopolitieke “due dilligence” zijn gaan noemen – de mate waarin bedrijven en boardrooms consequent geopolitiek inprijzen in hun strategische beslissingen – zijn de omstandigheden voor een denktank als de onze ook fundamenteel veranderd.
We kunnen de toekomst dan ook, ondank de donkere tijden voor ons continent, met vertrouwen tegemoet zien. Want onze expertise is niet alleen meer gevraagd dan ooit tevoren, maar ook meer dan ooit noodzakelijk.
Han ten Broeke