Kiest de NAVO met allemansvriend Mark Rutte voor de juiste man die de neuzen in de alliantie dezelfde kant op kan krijgen – en houden? Dieuwertje Kuijpers sprak voor een diepgaand artikel voor Follow The Money met onder andere Paul van Hooft, senior stragisch analist bij HCSS, en met Han ten Broeke, directeur politieke zaken van HCSS.
Lord Ismay, de eerste secretaris-generaal, omschreef het bondgenootschap als een middel ‘to keep the Russians out, Americans in and Germans down’.
Dit zijn nog steeds de drie kernpunten, zegt Paul van Hooft, senior analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS): ‘Militaire verdediging, een rol voor de Verenigde Staten in Europa, en het oplossen van interne Europese problemen.’
Maar anno 2024 is onduidelijk welke rol de Verenigde Staten precies (nog willen) spelen in Europa, en de kaarten zijn heel anders geschud.
Van Hooft: ‘Er lopen breuklijnen van oost naar west, van noord naar zuid. Het risico is dat binnen de NAVO wordt onderschat hoeveel werk het is om iedereen aan boord te houden.’
Het zal nog een flinke klus worden om alle kikkers in de kruiwagen te houden.
Zeker omdat met de benoeming van Mark Rutte oud zeer komt bovendrijven. ‘Nog lange tijd na de uitbreiding van de NAVO en de Europese Unie was er in West-Europese kring de neiging om Oost-Europa een beetje te zien als tweederangs,’ constateert HCSS-analist Van Hooft.
Er waren bij NAVO-toppen ‘voor-ontmoetingen’, waarbij Amerikanen, Britten, Duitsers en Fransen aanschoven. Maar een land als Polen niet, de derde militaire macht in de NAVO. Van Hooft: ‘Dat is nu wel anders.’
Rutte heeft zijn vlieguren gemaakt, constateert Han ten Broeke, partijgenoot en directeur politieke zaken bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies. ‘Anders dan zijn voorganger premier Balkenende heeft hij niet alleen veel airmiles, maar die juist opgebouwd in een periode dat zowel de Europese Unie als de NAVO steeds geopolitieker zijn geworden.’
Rutte zat immers aan internationale tafels bij de Europese bankencrisis (2009), de Europese reactie op MH17 en de Russische inname van de Krim (2014), tot de coronacrisis (2020) en de invasie van Oekraïne (2022).
‘Het goede nieuws is dat de focus weer op Europa is gericht, op de klassieke taken,’ ziet HCSS-politicoloog Paul van Hooft.
‘Toch zie je dat in het recente Strategische Concept van de NAVO ook wordt gerept over China en de Indo-Pacific. Die splitsing van aandacht, en dus ook van middelen, is niet per se behulpzaam voor haar kerntaak.’
‘Een secretaris-generaal is meer secretaris dan generaal,’ zegt Han ten Broeke. ‘Dat past Rutte als een handschoen. Hij is internationaal geroutineerd geraakt, dus hij voelt zich ook in deze context comfortabel.’
Bron: Lees het hele artikel door Dieuwertje Kuijpers bij Follow The Money (22 juni 2024).
Related Content
