Gisteren, op 3 december 2024, organiseerde HCSS een besloten bijeenkomst over het belang van ontwikkelingssamenwerking voor de veiligheid en welvaart van Nederland.
Nederland staat al decennia internationaal bekend om zijn ruimhartige inzet voor ontwikkelingssamenwerking, in conflictueuze contexten vaak in combinatie met diplomatieke en veiligheidsinitiatieven (de geïntegreerde-benadering). Toch bezuinigt het kabinet Schoof fors op het budget voor ontwikkelingssamenwerking. In een wereld waarin de instabiliteit steeds verder toeneemt, is het zeer de vraag of dit wel de juiste weg is. De Nationale Veiligheidsstrategie van 2023 toont namelijk aan dat binnenlandse en buitenlandse veiligheid nauw met elkaar verbonden zijn. Veiligheid thuis begint bij stabiliteit elders.
Uit recente rapporten van de Directie Internationaal Onderzoek en Beleidsevaluatie (IOB) blijkt dat het beleid voor ontwikkelingssamenwerking in crisisgebieden vaak een heldere, realistische strategie mist; de kritiek dat een coherente visie ontbreekt komt geregeld terug. De urgentie van de huidige geopolitieke instabiliteit in, onder meer, het Midden-Oosten en Noord-Afrika, nog verergerd door klimaatverandering, laat weinig ruimte voor ineffectieve ontwikkelingssamenwerking. Een kritische herijking van ons ontwikkelingsbeleid is derhalve geboden.
De huidige focus op de VN duurzame ontwikkelingsdoelen (SDGs) lijkt in deze periode van geopolitieke instabiliteit en bijbehorende ‘realpolitik’ onvoldoende toereikend om gericht en effectief ontwikkelingsbeleid te voeren. Een expliciete koppeling aan de vitale belangen van Nederland zou de nodige scherpte in het beleid kunnen brengen en tegelijk aansluiten op het veiligheidsdiscours dat de huidige regering belangrijk vindt. Deze toespitsing kan overigens prima binnen de SDGs die immers in veel opzichten weerspiegelen wat ook voor ons land belangrijk is; en in dialoog met de globale ontwikkelingspartners die eveneens baat hebben bij concreetheid en focus.
Dit evenement bracht mensen samen uit de politiek, ambtenarij, NGO’s, denktanks en het bedrijfsleven om deel te nemen aan en bij te dragen aan de discussie over een nieuwe invalshoek voor de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking.
Event Recap
HCSS Directeur Politieke Zaken Han ten Broeke, opende het evenement met enkele inleidende opmerkingen.
Voorzitter van de International Military Council on Climate and Security (IMCCS) en oud-commandant der strijdkrachten generaal Tom Middendorp, verzorgde de keynote speech.
Eerste panelgesprek: De geopolitieke en economische trends in de MONA en Sahel regio die invloed hebben op de Nederlandse economische en veiligheidsbelangen. Gemodereerd door Han ten Broeke.
- John van der Zande, Strategisch Beleidsadviseur Directie Noord-Afrika en Midden-Oosten van Buitenlandse Zaken
- Kees Matthijsen, Generaal bd., voormalige force commander Minusma, Strategische Adviseur 4Leadership
- Carola Baller, Plaatsvervangend directeur International Affairs bij VNO-NCW, MKB-Nederland
De sessie werd gevolgd door een Q&A sessie met het publiek.
Tweede panelgesprek: Een evaluatie van het recente gevoerde OS-beleid in de MONA en Sahel regio. Gemodereerd door Han ten Broeke.
- Rens Willems, Senior onderzoeker bij de Directie Internationaal Onderzoek en Beleidsevaluatie (IOB) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
- Rolien Sasse, Directeur Pax for Peace
- Bas Bijlsma, Directeur Data for Peace and Security
De sessie werd gevolgd door een Q&A sessie met het publiek.
Alle sprekers werden uitgenodigd op het podium om een open discussie met het publiek te voeren en dieper op de onderwerpen in te gaan.
Tom Middendorp sloot het evenement voor ons af met een reflectiemoment.
Dit evenement werd georganiseerd door HCSS-strategisch analist Pieter-Jan Vandoren.
In aanloop naar het event schreven Tom Middendorp en Pieter-Jan Vandoren al een opiniestuk in Trouw over het belang van internationale samenwerking voor Nederland, je vindt het hele stuk hier: Opinie: Als je veiligheid je lief is, investeer dan júist in samenwerking met ontwikkelingslanden | Trouw