De burger gaat er terecht van uit dat de overheid echte problemen oplost. Als die oplossingen te lang op zich laten wachten, tast dat het vertrouwen in de overheid stevig aan. Dat zegt Liesbeth Huyzer, plaatsvervangend korpschef van de politie in BNR’s De Strateeg. Om daar als politie een constructieve rol in te spelen moet je je af en toe onafhankelijk opstellen ten opzichte van de gezagsdragers. ‘Je moet daar heel zorgvuldig mee omgaan, uiteindelijk sta je ten dienste van de rechtsstaat.’
Hoewel demonstraties harder worden en tienduizenden Nederlanders de Nederlandse staat niet meer erkennen, neemt het vertrouwen in de politie wel toe. ‘Het verbaast ons soms’, zegt Huyzer, ‘We zien op de langere termijn dat we nooit meer de bezetting krijgen die we nodig hebben.’ Ze ziet een belangrijke rol weggelegd voor de Inspectie Justitie en Veiligheid om als toezichthouder op de politie de rol als machtsorgaan te bewaken. Dat is overigens goed zoals dat nu is. ‘Ik zie niet direct in dat er nog meer toezicht moet komen.’
De grootste opgave blijft om voldoende kwaliteit te kunnen leveren. ‘Constateren wat er aan de hand is is één, een tweede is welke aanbevelingen daarachter vandaan komen: zijn die realistisch om uit te voeren?’ De onafhankelijkheid van de Inspectie is daarbij wel cruciaal, zegt Huyzer. ‘Ik heb veel gesprekken over de omgeving waarin de politie werkt. We vallen onder het gezag, maar de Inspectie mag niet beoordelen wat het gezag zegt en kan ook geen uitspraken doen over de rol van de minister.’
De burger gaat er terecht van uit dat de overheid echt problemen oplost. Als die oplossingen te lang op zich laten wachten, tast dat het vertrouwen in de overheid stevig aan.
Waakzaam en dienstbaar
In dat opzicht is de politie bij uitstek een uitvoerende instantie. En als het aan Huyzer ligt horen daar bevoegdheden bij om iets meer te kunnen zeggen tegenover de partijen onder wier gezag de politie valt. ‘Wij werken onder het gezag en we zweren bij het gezag van de koning. Tegelijkertijd is onze missie om waakzaam en dienstbaar te zijn aan de waarden van de rechtsstaat. Dus op het moment dat je merkt dat je opdrachten vanuit het gezag krijgt die haaks staan op onze waarden, moet je wel met elkaar in gesprek gaan.’
Huyzer wijst onder meer op een ervaring uit het recente verleden. ‘Koranverbrandingen vinden wij een heel lastig gegeven. Als je ziet dat het zo’n enorme impact heeft op een deel van de bevolking en dat het niet meer gaat over het uitoefenen van het demonstratierecht, kun je dan als politie een negatief advies geven? Dat hebben we in dit geval om meerdere redenen gedaan en ik ben hartstikke blij dat er dan ook geluisterd wordt. Maar we blijven elke keer weer kijken naar de ruimte die we moeten faciliteren voor het demonstratierecht.’
Soms is het lastig om die neutrale positie als politie vast te houden, zegt Huyzer. Dat geldt voor demonstratierecht, maar het geldt ook voor andere heikele kwesties in de samenleving. ‘In feite vinden wij als instituut niks van welk geluid ook, maar we moeten wel blijven kijken of we de veiligheid kunnen garanderen. Daarom moeten we de ruimte krijgen om dat geluid te laten horen en kunnen spreken vanuit onze professionaliteit. Ik vind dat onze gezagsdragers daar naar moeten luisteren.’
Bron: De Strateeg, BNR Nieuwsradio, 23 juni 2024
Over deze podcast
De Strateeg is een podcast van BNR in samenwerking met het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Abonneer je via bnr.nl/destrateeg om geen enkele aflevering te missen.
Host: Paul van Liempt
Redactie: Michaël Roele
Experts
Related Content
