Zowel aan het begin als aan het einde van mijn vakantie maakte minister Blok excuses over de uitspraken die hij had gedaan tijdens een bijeenkomst met medewerkers van hulporganisaties.
Toen mij voorafgaand aan de gewraakte uitzending van ‘Zembla’ om commentaar werd gevraagd, maakte zich een zekere moedeloosheid van mij meester. Ik schatte in dat Suriname op zijn achterste benen zou staan, dat partijen ter linkerzijde schande zouden roepen en rechtse partijen zijn uitspraken zouden steunen. Precies zo is het gegaan.
Zijn opmerking dat Suriname een failed state is, was gewoon stom. In de fragile state index doen 114 landen het slechter. Maar hij had wel gelijk met zijn constatering dat landen in Oost-Europa vreemdelingen niet verwelkomen, zich tegen de EU-verdeelsleutel voor vluchtelingen verzetten en dat het niet te verwachten valt dat deze landen ooit akkoord gaan met een ruimhartig toelatingsbeleid. Ik verbaas mij er met Blok over hoe weinig mensen uit andere culturen daar rondlopen. De Eurobarometer geeft aan dat mensen in dat deel van Europa inderdaad weinig contact met migranten hebben. Een dieptepunt: uitgeprocedeerde asielzoekers werden deze week in Hongarije ‘uitgehongerd’ om ze het land uit te krijgen.
Genen
Het meeste gedoe was over zijn uitspraken over het niet-functioneren van de multiculturele samenleving en het feit dat het ‘diep in onze genen zit’ om in een overzichtelijke groep te leven. Ik roep ook weleens dat iets ‘in mijn genen zit’. Maar na de uitspraak van Blok werden deskundigen opgetrommeld die moesten uitleggen dat ons DNA echt vermengd is met dat van andere volkeren en dat genetisch pure volken niet bestaan. Het zal wel.
Helaas is die gerichtheid een feit. Wie solliciteert, kan maar beter Piet dan Ahmed heten. Nederlanders die permanent in Frankrijk of Spanje wonen, klitten samen en hoeven de taal niet eens te spreken. De gerichtheid op de eigen groep of cultuur wordt versterkt als mensen zich bedreigd voelen. De angst dat economische migranten je baan inpikken, vluchtelingen een huis krijgen terwijl jij al jaren op een wachtlijst staat, en jij je wijk ziet verkleuren, draagt daaraan bij.
Tweedeling
Wie de moeite neemt om de transcriptie van Bloks bijdrage te lezen, moet constateren dat hij juist voor dit fenomeen aandacht wilde vragen. Volgens Blok is het ‘een opgave van de nette middenpartijen’ om hiermee rekening te houden. Terecht. Deze tweedeling verscheurt onze maatschappij en dat is een politiek feit. Dat bleek ook uit een tweet van Maurice de Hond. Een ruime meerderheid van de kiezers van CDA, VVD, FvD en de PVV is het met Blok eens. Slechts 29 procent van de kiezers wil dat hij opstapt.
Ook ik vond Blok wat rauw en kort door de bocht. Maar mijn probleem met de commotie over zijn uitspraken is dat deze over de vorm en niet over de inhoud gaat. Degenen die hoog van de toren blazen en hun morele gelijk ten opzichte van Blok willen halen, moeten zich ook realiseren dat hele groepen zich in Nederland verwaarloosd voelen. Als hierover niet gesproken wordt, draagt links bij aan het verdiepen van die onvrede.
Wekelijks kunt u de columns van Rob de Wijk teruglezen in Trouw!