Het klinkt als een mantra: Trump wordt in het Huis van Afgevaardigden impeached, maar de procedure om de president af te zetten strandt in de Senaat. Dit lijkt logisch, want de Democraten hebben de meerderheid in het Huis, maar niet in de Senaat. Dus blijft Trump zitten waar hij zit.
Mij lijkt deze redenering te simpel, schrijft Rob de Wijk in zijn wekelijkse column voor Trouw. Dat geldt ook voor historische parallellen. Trump zal niet, zoals sommigen vrezen, net als Clinton populairder worden als hij de afzettingsprocedure overleeft. Welke misstappen hij ook begaat, Trumps achterban zal altijd op hem blijven stemmen. En de rest van Amerika zal hem blijven haten.
Het grote verschil tussen Trump en zijn voorgangers is dat hij niet dankzij, maar ondanks zijn eigen partij aan de macht is gekomen. Ook al legde de Grand Old Party zich uiteindelijk neer bij zijn kandidatuur. Zo aarzelde de Republikein Paul Ryan, tot januari 2019 voorzitter van het Huis, lang voordat hij Trump daadwerkelijk ging steunen. Nadat hij knarsetandend met Trumps nominatie akkoord was gegaan, stelde Ryan dat hij dat uitsluitend had gedaan om de eenheid van de partij te bewaren.
De wijze waarop Trump aan de macht is gekomen, zou wel eens bepalend kunnen zijn voor het verloop van de afzettingsprocedure. Zijn overwinning heeft hij uitsluitend te danken aan zichzelf en zijn achterban. Zijn overtuigingen mogen nog zo abject en schadelijk zijn, de partij kan nooit grip op hem krijgen.
Dat hierdoor diepe wonden in de Republikeinse partij zijn geslagen, is duidelijk. Dat geldt ook voor het feit dat Trump door de wijze waarop hij is verkozen, vijanden voor het leven heeft gemaakt.
Kijk naar de woede toen Trump de Syrische Koerden een mes in de rug stak
Wie een gok wil doen hoe het impeachmentonderzoek afloopt, moet dus niet naar de verhoren kijken, maar naar de onderliggende dynamiek. Deze werd heel zichtbaar met de woede die Trump over zich heen kreeg toen hij de Syrische Koerden een mes in de rug stak.
Hij toonde zich een onbetrouwbare bondgenoot en schaadde daarmee de Amerikaanse leiderschapspositie. Dat is voor senatoren, ook die van Republikeinse huize, een brug te ver.
Zo bezien is Trumps ondermijning van Amerika als supermacht veel belangrijker dan zijn escapades in Oekraïne, waar hij in ruil voor militaire steun belastende informatie over zijn grootste opponent, de Democratische presidentskandidaat Joe Biden, wilde krijgen.
Hoe belangrijk dat is, bleek toen Trumps Syriëbeleid door Democraten en Republikeinen in een resolutie van het Huis overweldigend werd veroordeeld. De Democratische senator Schumer wilde de ‘incompetente’ Trump vervolgens ook in de Senaat aanpakken. Dit werd door de Republikein Rand Paul geblokkeerd.
Maar de toon was al gezet: als belangrijke Republikeinen Trump kunnen laten vallen, dan doen ze dat. Zeker als de peilingen zich tegen Trump keren.
Wat dat betreft zijn zijn nederlagen in de staten Louisiana en Kentucky veelzeggend. In beide gevallen verloren de Republikeinen het gouverneurschap aan de Democraten. En dat terwijl Trump zijn volle gewicht in de strijd had gegooid. In een maand reisde hij drie keer af naar Louisiana, maar dat mocht niet baten. Daar bleek dat hij niet alleen zijn eigen achterban, maar vooral zijn tegenstanders wist te motiveren om naar de stembus te gaan. Dat is voor Trump slecht nieuws.
Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.
Experts
Related Content
