HCSS
  • News
    • BNR | De Strateeg
    • Columns
    • Draghi Report Series
    • Events
    • Podcasts
  • Publications
    • Publications
      • All Publications
    • Defence & Security
      • Behavioural Influencing in the Military Domain
      • (Nuclear) Deterrence and Arms Control
      • Hybrid Threats
      • Rethinking Fire and Manoeuvre
      • Robotic and Autonomous Systems
      • Strategic Monitor Dutch Police
      • Transnational Organised Crime
    • Geopolitics & Geo-economics
      • China in a Changing World Order
      • Europe in a Changing World Order
      • Europe in the Indo-Pacific
      • Knowledge base on Russia (RuBase)
      • PROGRESS / Strategic Monitor
      • Transatlantic Relations
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Climate and Security
        • International Military Council on Climate and Security (IMCCS)
        • Water, Peace & Security (WPS)
      • Critical Minerals
      • Energy Security
        • Tank Storage in Transition
      • Food Security
    • Strategic Technologies
      • Cyber Policy & Resilience
        • Global Commission on the Stability of Cyberspace (GCSC)
      • Emerging Technologies
      • Global Commission on Responsible Artificial Intelligence in the Military Domain (GC REAIM)
      • Semiconductors
      • Space
  • Dashboards
    • Dashboards
      • All Dashboards
        • GINA
    • Defence & Security
      • DAMON | Disturbances and Aggression Monitor
      • GINA | Military
      • Nuclear Timeline
    • Geopolitics & Geo-economics
      • Dutch Foreign Relations Index
      • GINA | Diplomatic
      • GINA | Economic
      • GINA | Information
    • Climate, Energy, Materials & Food
      • Agrifood Monitor
      • CRM Dashboard
    • Strategic Technologies
      • Cyber Arms Watch
      • Cyber Comparator
      • Cyber Norms Observatory
      • Cyber Transparency
  • Services
    • HCSS Boardroom
    • HCSS Datalab
    • HCSS Socio-Political Instability Survey
    • Strategic Capability Gaming
    • Studio HCSS
    • Indo-Dutch Cyber Security School 2024
    • Southern Africa-Netherlands Cyber Security School 2025
  • NATO Summit
  • GC REAIM
    • GC REAIM | Members
    • GC REAIM | Conferences
    • GC REAIM | Partners, Sponsors, Supporters
  • About HCSS
    • Contact Us
    • Our People
    • Funding & Transparency
    • Partners & Clients
    • HCSS Newsletter
    • HCSS Internship Programme
    • Press & Media Inquiries
    • Working at HCSS
    • Global Futures Foundation
  • Click to open the search input field Click to open the search input field Search
  • Menu Menu

News

AT5 | Gerben Bakker: Amsterdam kwetsbaar voor hybride dreiging, ‘Hacken infrastructuur kan ramp veroorzaken’

April 11, 2025

Amsterdam kwetsbaar voor hybride dreiging: ‘Hacken infrastructuur kan ramp veroorzaken’

“Als je een havengebied met ingewikkelde chemische industrie weet plat te leggen, kan dat een groot ongeval veroorzaken”, zegt analist hybride dreiging Gerben Bakker, terwijl hij door het Westelijk Havengebied loopt. Samen met andere experts informeerde hij gisteravond de gemeenteraad over de risico’s van hybride dreigingen voor de stad. Volgens hem is het aannemelijk dat Rusland zijn pijlen op Amsterdam richt: “Amsterdam is een mix van woon, werk en industrie en heeft een aantal kritieke kwetsbaarheden die door de Russen kunnen worden uitgebuit.” 

Bij een hybride dreiging voeren statelijke actoren acties uit, terwijl ze proberen te voorkomen dat deze acties als oorlogsdaad worden gezien. “Je moet denken aan cyberaanvallen, sabotages en liquidaties”, zegt Bakker. Volgens hem nemen sinds de oorlog in Oekraïne vooral acties vanuit Rusland toe. 

Ondanks de dreiging, benadrukt Bakker tijdens de expertmeeting dat we niet terecht moeten komen in een angstcultuur. Wel hamert hij op meer bewustwording. “De dreiging en de kwetsbaarheden zijn groter dan mensen doorhebben. Het is belangrijk om te beseffen dat we in een dichtbevolkt landje wonen onder zeeniveau, met een hoogwaardige technologische industrie waardoor er veel mogelijkheden zijn om ons land te verstoren.”

Kwetsbare punten

Het Westelijk Havengebied is een van de plekken waar hoogwaardige industrie gevestigd is. “Er zijn in het verleden best wel wat acties uitgevoerd op havengebieden in Nederland.” Dat zoiets ook in Amsterdam zal gebeuren is daarom denkbaar, zegt Bakker. “Een uiterst scenario is dat er een ramp ontstaat, doordat kwaadaardige software wordt geïnstalleerd op beveiligingscomputers van de haven, wat uiteindelijk tot een explosie leidt.” Dat de haven vlak bij woongebieden in West ligt, maakt de situatie nog gevaarlijker. 

Symbolische functie

Naast fysieke plekken die risico lopen op een hybride aanval in de stad, spreekt Bakker ook over de symbolische waarde die Amsterdam kwetsbaar maakt. “Amsterdam is natuurlijk de hoofdstad en het hart van Nederland. Het is logisch dat de Russen daarop focussen.” 

Bovendien huisvest Amsterdam mensen die zich uitspreken tegen het Russische regime, vertelt Bakker. “We huisvesten bijvoorbeeld de Moscow Times. Dat zijn allemaal journalisten die naar Nederland zijn gevlucht. Je kan je voorstellen dat dat partijen zijn waar Rusland zich op richt.” 

Bron: AT5, 10 april 2025

Experts roepen Amsterdammers op weerbaarder te worden: “Reëel risico op 72 uur zonder stroom”

De gemeenteraad werd woensdagavond door experts bijgepraat over de risico’s van hybride dreigingen voor stad. Het beeld was somber: vooral acties vanuit Rusland nemen toe. Volgens de experts is het niet ondenkbaar dat de stad een keer dagenlang zonder stroom zit.

“Ik ben bang dat als je dit soort type mensen uitnodigt, het geen lichte avond wordt”, waarschuwde Bart Schuurman, hoogleraar Terrorisme en Politiek Geweld aan de Universiteit Leiden, aan het begin van de bijeenkomst, die door D66 op de agenda was gezet.

En een lichte avond werd het ook niet. In twee uur tijd kwamen er meerdere hybridedreigingen langs: brandstichting, moorden, desinformatie en cyberaanvallen. “Het kan van alles zijn. Acties van een statelijke actor die heel erg zijn best doet om het geen oorlogsdaad te laten zijn”, vatte Gerben Bakker het samen.

Bakker, strategisch analist aan het Den Haag Centrum voor Strategische Studies, vindt dat burgers hun alertheid moeten vergroten. “Maar ik wil aan de andere kant voorkomen dat we in een soort van angstcultuur terechtkomen.”

Toch moet de raad zich bewuster worden van bepaalde veiligheidsrisico’s, vindt hoogleraar Schuurman. “Wie huur je bijvoorbeeld in voor onderhoud aan kabels? Laatst ben ik door iemand gemaild met een voorbeeld uit een van niet nader te noemen gemeente waar de Wit-Russen dat onderhoud deden. Vroeger dacht je: dat is prima, maar nu kan het potentieel een behoorlijk groot veiligheidsrisico zijn.”

Dagenlange stroomuitval

Volgens de experts moeten Amsterdammers ook rekening houden met langdurige stroomuitval. Volgens Veiligheidsregio-directeur Tijs van Lieshout moet de stad ervoor zorgen dat inwoners, mocht het nodig zijn, 72 uur zonder stroom kunnen.

Van Lieshout schetst hoe een stad zonder stroom eruit ziet: “Metro’s en treinen vallen uit. Roltrappen doen het niet. Het betalingsverkeer valt uit, internet valt uit en na 2,5 uur valt het communicatieverkeer met mobiele telefoon weg.”

Volgen Van Lieshout is het risico op dagenlange stroomuitval reëel. “Dat kan komen door sabotage of een overbelast netwerk. Langdurige stroomuitval is wel een beetje de moeder aller crises, op een oorlog na.” Er wordt op dit moment al aan een plan gewerkt waarbij brandweerkazernes een noodsteunpunt worden bij zo’n crisis.

Militaire aanwezigheid

De directeur van de Veiligheidsregio gaf in zijn uitgebreide presentatie ook aan dat de Nederlandse havens bij een eventuele grootschalige oorlog, waarbij Artikel 5 van de NAVO (een aanval op één is een aanval op allen) in werking treedt, kwetsbaar zijn. “Rotterdam is de primaire aanvoerroute van oorlogsmateriaal.”

Vanwege de toenemende dreiging uit Rusland moet er in Amsterdam militaire aanwezigheid zijn, vindt Van Lieshout. Hij mengde zich daarmee in al een langer lopende politieke discussie. De afgelopen jaren is er gesproken om van het Marineterrein een woonbuurt te maken. “Ik zou dat raar vinden”, zei Van Lieshout. “Als je geloofwaardige weerbaarheid van Amsterdam wil, dan hoort daar een stukje afschrikking en militaire aanwezigheid bij. Alleen maar huizen daar lijkt mij een slechte raadgever.”

Schuurman: “Er komen ongekende dreigingen onze kant op. We kunnen er nog heel veel aan doen. Spendeer een halve dag met de lijst van het Rode Kruis met wat je nodig hebt.”

Bron: AT5, 9 april 2024

  • Share on Facebook
  • Share on X
  • Share on WhatsApp
  • Share on LinkedIn
  • Share by Mail

Experts

Gerben Bakker

Related News

Related Content

Opinie | Gerben Bakker: Is de vanzelfsprekendheid van de democratie verleden tijd?
Gerben Bakker | Hybride dreigingen en oorlogsdaden: hoe Nederland zich moet voorbereiden
Opinie | Gerben Bakker: Wie altijd migratiepolitiek aanvocht, bewees de rechtsstaat zelf geen dienst

Office Address

  • The Hague Centre for Strategic Studies
  • Lange Voorhout 1
  • 2514 EA The Hague
  • The Netherlands

Contact Us

  • Telephone: +31(70) 318 48 40
  • E-mail: info@hcss.nl
  • IBAN NL10INGB0666328730
  • BIC INGBNL2A
  • VAT NL.8101.32.436.B01
  • Contact

Legal & Privacy

  • Disclaimer & Privacy
  • Algemene Voorwaarden (NL) 
  • Terms & Conditions (ENG) 
  • Coordinated Vulnerability Disclosure
  • Ethical Standards
  • Manual for Responsible Use of AI

Follow us

© The Hague Centre for Strategic Studies
    Link to: Ron Stoop | EenVandaag: Ontslagronde bij Tata Steel, maar kan Europa wel zonder eigen staalfabrieken? Link to: Ron Stoop | EenVandaag: Ontslagronde bij Tata Steel, maar kan Europa wel zonder eigen staalfabrieken? Ron Stoop | EenVandaag: Ontslagronde bij Tata Steel, maar kan Europa wel zonder... Link to: De Strateeg: De geheime sleutel tot goede defensiesamenwerking in Europa Link to: De Strateeg: De geheime sleutel tot goede defensiesamenwerking in Europa De Strateeg: De geheime sleutel tot goede defensiesamenwerking in Europa
    Scroll to top Scroll to top Scroll to top

    GDPR Consent

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Privacy policy | Close
    Settings

    GDPR Consent Settings

    Your privacy is important to us. Here you can set which consent you are allowing us with regards to the collection of general information, the placing of cookies of the collection of personal information. You can click 'Forget my settings' at the bottom of this form to revoke all given consents.

    Website statistics collect anonymized information about how the site is used. This information is used to optimize the website and to ensure an optimal user experience.

    View details

    Functional cookies are used to ensure the website works properly and are neccessary to make the site function. These cookies do not collect any personal data.  

    View details
    Forget my settings Deleted!