EU-buitenlandchef Josep Borrell roept Europese landen op aan mee te doen aan zogeheten ‘Freedom of Navigation’ operaties in de straat van Taiwan. Dat is ‘ongelooflijk stom’, vindt hoogleraar internationale betrekkingen Rob de Wijk in de podcast Boekestijn en De Wijk. ‘We kunnen er niet nog een grote crisis bij hebben want in Oekraïne slaan we militair gezien nog geen deuk in een pakje boter.’
Borrell schreef in een Franse zondagskrant dat hij het verstandig vindt dat de EU zich gaat bemoeien met het conflict tussen Taiwan en China. Oud-parlementariër Arend Jan Boekestijn vraagt zich af of je dat als Europa wel moet willen. ‘Hoe moet het dan als je ooit nog wil bemiddelen? En hangen wij aan de Amerikanen of varen we ook nog een onafhankelijke koers?’
Halfgeleiderindustrie
Daarnaast kent de Europese Unie geen federale structuur, stelt Boekestijn. ‘Borrell roept nu op tot deze actie maar als Europa ervoor kiest om het niet te doen, dan toon je een verdeeld beeld. Borrell bevindt zich in een moeilijke positie’, aldus de oud-parlementariër. De Wijk is het daar mee eens: ‘Iedereen erkent het geopolitieke belang van Taiwan maar je moet er goed over nadenken hoe je het eiland gaat beschermen.’
‘Als de grootste halfgeleiderproducent ter wereld teloorgaat, kan dat leiden tot totale chaos’
Rob de Wijk
Taiwan kent namelijk de grootste halfgeleiderindustrie van de wereld. ‘Als TSMC –de grootste halfgeleiderproducent ter wereld- teloorgaat, kan dat leiden tot een totale chaos’, vreest De Wijk. Volgens Boekestijn is het dan ook van groot belang dat de complexiteit van dit dossier wordt erkent en dat je als Europa ‘niet zomaar de vrije zee gaat bevechten’.
‘Voor-wat-hoort-wat’-principe
Volgens De Wijk zit achter de oproep van Borrell een ‘voor-wat-hoort-wat’-principe. ‘De Amerikanen schieten Europa te hulp in Oekraïne en Borrell vindt dat wij nu solidair moeten zijn met de Amerikanen in Taiwan.’ Ook Boekestijn herkent de drang om de Amerikanen te steunen. ‘De Nederlandse krijgsmacht denkt dat ook vaak, maar ik vind dat je er eerst fundamenteler over na moet denken. Want het kan zomaar zijn dat je straks een Chinese blokkade krijgt.’
China beschouwt Taiwan als een afvallige provincie en bemoeienis vanuit andere landen kan dan ook op felle weerstand rekenen. Volgens De Wijk is het daarom zaak dat Europa zich er ‘soepeler doorheen laveert en op het juiste moment met iets komt’. De hoogleraar maakt daarbij wel de kanttekening dat de keerzijde van de medaille is dat China met sancties kan komen.
‘Chinese blokkade erger dan economische impact Oekraïne’
Arend Jan Boekestijn
Ook Boekestijn heeft die vrees: ‘Het kan zomaar uit de klauwen lopen. Als de Chinezen verkrampt reageren op merkwaardige acties van de Europese Unie dan heb je zo een blokkade die nog erger is dan de gehele economische impact van de oorlog in Oekraïne.’
