In een ideaal scenario stijgen de aan Oekraïne beschikbaar gestelde F-16’s op vanuit Oekraïne, maar als dat door praktische redenen of vanwege tijdnood niet mogelijk is, moet het ook vanuit Polen kunnen. Dat zegt VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans in BNR’s Boekestijn en De Wijk. ‘Het gaat uiteindelijk om Oekraïense piloten.’
Hij erkent echter dat het een grijs gebied betreft, maar dat het altijd Oekraïense piloten zijn die ermee vliegen. ‘Idealiter stijgen de gevechtsvliegtuigen altijd vanuit Oekraïne op, zodat zij er autonoom in kunnen handelen’, duidt Brekelmans. ‘Maar als dat wegens praktische redenen of tijd niet gaat, zou er wat mij betreft uitgeweken kunnen worden naar Polen.’
Hoogleraar Rob de Wijk is het daar allesbehalve mee eens. Integendeel. Hij stelt juist dat als er gevechtsvliegtuigen opstijgen vanuit Polen, er sprake zou zijn van een directe oorlog met Rusland. Hij gaat dan ook niet mee in de gedachte ‘dat het om Oekraïense piloten gaat’. ‘Het zijn NAVO-vliegtuigen en er is misschien ook sprake van NAVO-grondpersoneel’, duidt hij. ‘Er werd zelfs gesproken over militaire aannemers – ex-militairen uit NAVO-landen. Als je dit doet, geef je Rusland het beste argument om de oorlog te verklaren.’
Uitsluiten
Brekelmans vindt vooral dat een mogelijke inzet vanaf Poolse bases niet uitgesloten mag worden. Zeker gezien het feit dat de infrastructuur op Oekraïense luchtmachtbases ‘gebrekkig’ is, volgens experts. ‘Als je zegt dat F-16’s alleen vanuit Oekraïne mogen opstijgen, terwijl het op orde krijgen van de vliegvelden ruim twee jaar duurt, dan is automatisch de conclusie dat de komende jaren geen F-16’s ingezet kunnen worden. Dat gaat mij ook te ver.’
Hij vergelijkt het met ander westers materieel dat Oekraïne gebruikt in de oorlog, dat eveneens via Polen wordt aangeleverd. ‘Wij doen daar het onderhoud voor, waarna de Oekraïners het materieel weer terugkrijgen’, vervolgt hij. ‘Dus we gaan daar al ver in. Uiteraard is het nadeel dat Poetin dat in framing zal gebruiken, dus dat moeten we goed afwegen.’
Volgens De Wijk gaat het echter niet zo makkelijk. Hij denkt juist dat Polen een legitiem doelwit wordt zodra er daadwerkelijk een vliegtuig opstijgt. ‘Als ik Poetin was, zou ik in zo’n geval nadenken over het uitschakelen van een hele basis’, vervolgt De Wijk.
Aflevering: Waar stijgen de F-16’s op?
Alles over het Oekraïense offensief. Welke bewegingen op de grond moeten we goed in de gaten houden? En die F16’s, wanneer komen ze, en misschien nog wel belangrijker: stjigen ze op vanuit Polen? Te gast: Ruben Brekelmans, buitenlandwoordvoerder van de VVD.
Bron: BNR Nieuwsradio, 9 juni 2023 / Podcast Boekestijn en De Wijk 9 juni 2023