Groningen gas: een verlies van de license to operate

Dit rapport is in februari 2019 verschenen in het Engels onder de titel: Groningen gas: a loss of a social license to operate.

Dit artikel is gepubliceerd door Jilles van den Beukel, geofysicus en energieanalist & Lucia van Geuns, adviseur energie HCSS.

In Maart 2018 besloot de Nederlandse regering om, zo snel als de vraag naar Groningen gas het toelaat, te stoppen met de gasproductie in Groningen. Dit impliceert dat de gasproductie waarschijnlijk rond 2025, en op zijn laatst in 2030, zal stoppen en dat ongeveer 500 miljard kubieke meter gas zal achterblijven in de bodem. In dit artikel geven wij een overzicht van wat er gebeurd is rond Groningen gas, vanuit een geologisch, financieel, politiek en maatschappelijk oogpunt. Daarbij ligt de focus vooral op de periode van 2012 tot 2018. Het is het verlies van de license to operate, in combinatie met de geleidelijke toename in seismiciteit per eenheid geproduceerd gas, die aan de basis stonden van de beslissing om met de gaswinning in Groningen te stoppen.

Tegen een achtergrond van een verlies aan maatschappelijke acceptatie brachten een omkering van de bewijslast en de toepassing van een relatief strikte norm voor veiligheid (ongeacht het grote economische belang van Groningen gas) een grote toename van de kosten met zich mee (die voor een groot deel door operator NAM werden gedragen). Electoraal viel een lange termijn voortzetting van de Groningen gas productie niet meer te verdedigen; met name niet in combinatie met de herverdeling van kosten en baten tussen staat en NAM die noodzakelijk was om de NAM te bewegen tot een voortzetting van de productie.

Vanuit maatschappelijk oogpunt was het verlies van de license to operate (de achtergrond waartegen politieke en juridische maatregelen tussen 2012 en 2018 genomen werden) de meest in het oog springende ontwikkeling.