Na de Verenigde Staten wil nu ook het Verenigd Koninkrijk dat Nederland marineschepen stuurt naar Iran. Het kabinet kijkt de kat uit de boom. De vraag is hoe lang dat nog kan. Weigeren van een verzoek tot hulp kan altijd, zegt Han ten Broeke van The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) in een commentaar bij het AD. Tenzij het echt een militair conflict wordt waarbij Groot-Brittannië of de Verenigde Staten worden aangevallen, dan wordt het een stuk lastiger. „Weigeren kan dan ook, maar dan hol je de relatie met de NAVO-partners uit. Bovendien wil Nederland al sinds Hugo de Groot vrije zeevaart in de wereld waarborgen, waar dit hele conflict zich nu op toespitst.”
Trump
Overigens verwacht Ten Broeke niet dat er echt gevochten gaat worden. Daar is volgens hem niemand bij gebaat. „De Amerikaanse president Trump gaat zijn herverkiezing niet in de waagschaal stellen door een nieuwe oorlog te beginnen in het Midden-Oosten. En ook het regime in Teheran is niet gebaat bij oorlog. Niet voor niets hebben ze heel slim een tanker uitgezocht waar geen Britse bemanningsleden aan boord waren.’’
Maar ongevaarlijk is de situatie zeker niet: „Als de spanningen oplopen, neemt het gevaar wel toe dat er een ongeluk gebeurt waardoor de boel onbedoeld escaleert.”
Rivaal China
En er zitten ook andere hoofdbrekens aan de verzoeken, vindt Ten Broeke. Ongeveer een derde van de olietransporten gaat via de Straat van Hormuz. Alle reden dus om die handel veilig te stellen. „Ware het niet dat het overgrote merendeel van die olie naar China gaat, onze strategische rivaal de komende eeuw. Dus waarom doen de Chinezen dan niet mee?”
Daarbij is het opvoeren van de spanning een manier van Iran om Europa te chanteren. „De inbeslagname van de Britse tanker is een manier om onderhandelingen af te dwingen. Zoals Iran na het opzeggen van de atoomdeal door Trump ineens weer meer uranium verrijkt, het rakettenprogramma opvoert en door het regime gesteunde terreurorganisaties elders actiever worden.”
Onderhandelingstafel
Voor dat wangedrag is geen excuus, vindt Ten Broeke, maar opnieuw onderhandelen is de enige oplossing. Teheran heeft laten doorschemeren te willen praten over afbouw van het raketprogramma. „De atoomdeal was verre van perfect, maar we hadden wel controle op Iran en die is nu verdwenen. Daar komt Trump ook achter. Dus heb ik goede hoop dat hij weer naar onderhandelingstafel komt, waarbij hij volgens mij vooral wil dat niet de naam van Obama, maar die van hemzelf op een akkoord komt.”
Lees het hele artikel door Tobias den Hartog en Hans van Soest in het AD en bij o.a. dagblad De Limburger.